به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران،طبق بررسی های خبرنگار اکونیوز خرما انواع گوناگونی دارد؛ رطب مضافتی یکی از شناخته ترین خرماها در بازار است که در فروشگاه های پایتخت هر کیلو این نوع خرما 25 تا45 هزار تومان قیمت گذاری شده است و به نوعی بسیاری از هموطنان مان این کالا را از سبد غذایی شان حذف کرده اند، برای بررسی این موضوع که چرا خرما با وجود تولید انبوه در ایران با قیمت گران عرضه می شود و فعالان حوزه خرما چه اقداماتی در نظر دارند تا میزان تولید خرما کشور را افزایش دهند و از سوی دیگر صادرات این کالا چه میزان درآمدزایی برای کشور دارد و به نوعی جایگاه ایران در تولید خرما در جهان به چه شکل است ، گفتگویی با «محسن رشید فرخی » رئیس انجمن ملی خرمای ایران انجام داده ایم.

کشاورزان خرما را گران نکرده اند
او در ابتدای صحبت هایش معتقد است خرما گران نیست، بلکه واسطه گران عامل افزایش قیمت در خرما هستند، می گوید:« قیمت خرما در محل تولید آن نه تنها امسال با افزایش قیمت مواجه نشده بلکه با همان قیمت سال گذشته فروخته می شود و این در حالی است که محصولات و ابزارآلات کشاورزی با نرخ تورم افزایش پیدا کرده است، قیمت خرما در بازار توسط ستاد تنظیم بازار تعیین می شود و در این زمینه این ستاد باید جوابگو باشد چرا که در برخی از فروشگاه های زنجیره ای برای خرما 40 درصد حاشیه سود در نظر می گیرند، در حالی که کشاورزی که آن را تولید کرده است در سال جاری هیچ افزایش قیمتی برای محصولش در نظر نگرفته است.»

وی ادامه می دهد:« متاسفانه تحریم ها، خود تحریمی در داخل، مشکلات  تورمی و... موجب کاهش صادرات خرما شده است، از جمله مشکلات دیگر در توسعه صادرات خرما نبود مدیریت مناسب است، به طور نمونه یک شب تصمیم گرفته می شود که جلو صادرات گرفته شود در حالی که آن صادر کننده قرارداد با کشور خارجی دارد و وقتی تجار داخلی نتوانند خرما را صادر کنند بدعهد می شوند و کشورهای رقیب ما در حوزه تولید خرما از جمله عربستان مشتریان خارجی ما را به دست می آورند. با تحریم های ظالمانه امریکایی ها بازار هدف صادرات خرما کمی تغییر کرده است و به سمتی رفته ایم که با کشورها مبادله می کنیم که تجارت راحت تر، حمل و نقل کمتر و مشکلی برای بازگشت ارز  نداشته باشیم، بازار امریکای شمالی را در دست داشتیم اما به دلیل هزینه بالا در حمل و نقل این بازار را از دست دادیم، هند، روسیه و آسیای شرقی همچنان بازار های هدف صادرات خرما قرار دارند، با توجه به اینکه 150 میلیون نفر مسلمان در چین ساکن هستند این کشور نیز بازار خوبی برای خرمای ایرانی به عنوان یکی از مواد غذایی پر طرفدار مسلمانان به حساب می آید.»

توان ارز آوری یک میلیارد دلاری از صادرات خرما وجود دارد
رئیس انجمن خرما در پاسخ به سوال خبرنگار اکونیوز درباره اینکه چه میران تولید خرما در کشور وجود دارد و در آمد ارزی از صادرات خرما به چه میزان است؟ می گوید:« یک میلیون و 200 هزار تن تولید خرما در کشور وجود دارد که 30 درصد این حجم تولید صادرات می شود و 70 درصد دیگر مورد مصرف داخلی قرار می گیرد، ایران بعد از مصر جایگاه دوم تولید خرما در جهان را دارد و بعد از کشورمان عربستان جایگاه سوم تولید خرما را از آن خود کرده است و اگر بخواهیم کم لطفی در این خصوص انجام دهیم عربستان سعودی رقیب ما در تولید خرما جایگاه ما را به دست خواهد آورد، بیشترین درآمد صادراتی خرمای کشور به مرز 400 میلیون دلار صورت گرفته است و چشم انداز این است که صادرات خرما را به مرز یک میلیارد دلار برسانیم، البته این در حالی است که میزان 70 درصد تولید را در اختیار بازار داخلی قرار دهیم و تنها برای رسیدن به این هدف باید شعار مقام معظم رهبری که امسال را سال جهش تولید نامگذاری کرده اند محقق کنیم؛ البته نباید به دنبال این باشیم که نخلستان ها را افزایش دهیم چرا که با مشکلات آبی مواجه هستیم، بنابراین باید بهره وری را در همین میزان نخلستان بالا ببریم، بیشترین میزان تولید خرما کشور در استان کرمان است و استان های دیگر مانند خوزستان ، سیستان و بلوچستان، فارس، بوشهر و هرمزگان نیز به ترتیب در جایگاه های بعدی تولید خرما در کشور قرار دارند؛ این توانایی وجود دارد که با منابع فعلی که داریم میزان تولید را افزایش دهیم به این شکل که با همین هکتار در کشور با صنعتی کردن کشاورزی تولید را افزایش دهیم و نیازی به راه اندازی نخلستان های جدید نیست، همان طور که ایالات متحده امریکا در حوزه تولید پسته ورود پیدا کرد و در هر یک هکتار 7 تن تولید دارد در حالی که ایران به عنوان تولید کننده نخست پسته در جهان در هر یک هکتار یک تن تولید دارد.سرانه تولید خرما در ایران بسیار پایین است و حتی امریکایی ها در تولید خرما نیز ورود پیدا کرده اند و توانستند در سال 70 هزار تن تولید کنند و میزان تولیدات شان نسبت به هکتار بسیار قابل توجه است.»
« رشید فرخی » به سرانه مصرف خرما اشاره می کند، می گوید:« مصرف خرما بیشتر براساس بومی است، به طوری که در برخی از استان ها به شکل متوسط سرانه مصرف بین 7 تا 8 کیلو و در برخی از استان ها  یک کلیو و 500 گرم است.»
او در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ما درباره اینکه در برخی از مناطق استان خوزستان به ویژه مناطق نخلستانی که در جنگ تحمیلی آسیب دیده اند، بازسازی  نخلستان ها صورت نگرفته، علت این که در این مناطق بازسازی صورت نگرفته چیست؟ می گوید:« انجمن یک نهاد مشورتی است و قدرت اجرایی ندارد، با این وجود هر زمانی که دولت و نهادهای مربوط بخواهند انجمن به شکل تخصصی برنامه هایی را ارائه می دهد، اما متاسفانه در استان خوزستان آن طور که باید فعالیت عمرانی صورت نگرفته و مشکلات آب و فاضلاب استان خوزستان برطرف نشده است یا راه اندازی سد کتوند که در یک منطقه نمک زار ساخته شده موجب از بین رفتن نخلستان های این استان شده است، متاسفانه گاهی اقداماتی انجام می شود که باید سالها تلاش کنیم تا مجددا به همان حالت قبلی طبیعت را بازگردانیم که این اقدام بسیار انرژی کشور را می گیرد.»

گفتگو از : محمد خادمی