به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر،با وجود حضور پررنگ زنان در نقش‌های حیاتی جامعه، سهم آن‌ها در اهدای خون به طرز چشم‌گیری پایین است. طبق اعلام سازمان انتقال خون، تنها حدود ۵ درصد از اهداکنندگان خون در کشور را زنان تشکیل می‌دهند؛ این در حالی است که نیمی از جمعیت کشور را بانوان تشکیل می‌دهند.

این آمار پایین، دلایل گوناگونی دارد؛ از مسائل فیزیولوژیکی همچون کم‌خونی، کاهش سطح آهن، فشار خون پایین و شرایط مربوط به چرخه قاعدگی و بارداری گرفته تا ترس از عوارض پس از اهدا و باورهای غلط در مورد آسیب دیدن سلامت زنان پس از اهدای خون.

چرا مشارکت زنان پایین است؟

یکی از مهم‌ترین دلایل، رد شدن زنان در مرحله غربالگری اولیه به دلیل پایین بودن سطح هموگلوبین یا مشکلات فیزیولوژیکی است. به‌ویژه در دوران باروری، زنان بیشتر در معرض کم‌خونی قرار دارند. همچنین بسیاری از زنان به دلیل مسئولیت‌های خانوادگی و اجتماعی، فرصت کافی برای مراجعه به مراکز اهدای خون را ندارند.

در کنار این عوامل، باورهای نادرست مبنی بر تضعیف قوای جسمی پس از اهدای خون نیز نقش مؤثری در کاهش مشارکت زنان ایفا می‌کند. این در حالی است که طبق تأکید متخصصان، اهدای خون در زنان کاملاً بی‌خطر است و هیچ مشکلی برای سلامت آن‌ها ایجاد نمی‌کند.

کرونا و افت اهدای خون

با آغاز همه‌گیری کرونا، آمار اهدای خون در کشور به‌طور چشمگیری کاهش یافت. در تهران، میزان اهدا تا ۲۵ درصد و در کل کشور حدود ۸ درصد کاهش پیدا کرد. نگرانی از ابتلا به ویروس و باورهای نادرست درباره انتقال بیماری از طریق خون، اصلی‌ترین دلایل این افت بود. با این حال، سازمان انتقال خون با اجرای دقیق پروتکل‌های بهداشتی تلاش کرد تا روند تأمین خون در کشور مختل نشود.

مقایسه با دیگر کشورها

بر اساس داده‌های منتشرشده توسط منابع معتبر اروپایی، در برخی کشورها مانند فرانسه، آلمان و بریتانیا، زنان تا ۵۰ درصد از اهداکنندگان خون را تشکیل می‌دهند. این اختلاف چشمگیر نشان‌دهنده اهمیت نقش فرهنگ‌سازی، آموزش عمومی و تسهیل دسترسی در افزایش مشارکت زنان است.

دیدگاه مسئولان

دکتر مصطفی جمالی، مدیرعامل سازمان انتقال خون، با اشاره به این نابرابری گفت: «با اینکه بانوان نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند، سهم آن‌ها در اهدای خون بسیار اندک است. در حالی‌که در برخی کشورها، مشارکت بانوان تا ۵۰ درصد هم می‌رسد. بخشی از این مسئله به نبود زیرساخت‌های مناسب بازمی‌گردد.»

وی تأکید کرد: «بیشترین اهداکنندگان خون بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند. با افزایش سن این گروه، اگر نسل جوان جایگزین نشود، در آینده با کمبود شدید اهداکننده مواجه خواهیم شد.»

خون زنان؛ سالم‌تر از مردان؟

به گفته سخنگوی سازمان انتقال خون، زنان به دلیل خودمراقبتی بالاتر، رفتارهای پرخطر کمتر و صداقت بیشتر در فرآیند غربالگری، معمولاً خون سالم‌تری نسبت به مردان دارند. با وجود رشد ۱۲ درصدی اهدای خون زنان نسبت به سال ۱۴۰۰، اما این عدد همچنان در سال گذشته تنها ۴.۵۳ درصد بوده است.

اهدای خون؛ ایمن و ضروری

کارشناسان سلامت تأکید دارند که اهدای خون توسط زنان، نه تنها ایمن است، بلکه می‌تواند جان هزاران نفر را نجات دهد. با رعایت اصول پزشکی و بررسی دقیق پیش از اهدا، زنان نیز مانند مردان می‌توانند بدون نگرانی در این اقدام نجات‌بخش مشارکت داشته باشند.