همایون علی‌اکبری کارشناس اقتصادی در رابطه با اهمیت ابتکار منحصر به فرد حاکمیت در زمینه ایجاد سازوکار شفافیت و نظارت مستقیم مودیان در زمینه مصرف مالیات گفت: یکی از موضوعات بسیار مهم در زمینه حل معضل عدم رغبت به پرداخت مالیات، ایجاد سازوکاری در جهت شفافیت هزینه‌کرد مالیاتی بوده است. در ایران گامی فراتر از شفافیت صرف برداشته شده است و با ابتکاری منحصر به فرد، نه تنها مصرف مالیات شفاف شده است بلکه منطبق با نظر مودی مالیاتی، مالیات پرداختی وی هزینه خواهد شد. این طرح که طرح نشان‌دار کردن مالیات است؛ به همه مودیان ذیل تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم اجازه می‌دهد تا مالیات خود را به هر طرحی در سرتاسر کشور تخصیص دهد.

وی ادامه داد: بیش از ۴۰۰ هزار مودی مالیاتی با پرداخت حدود ۶.۷ هزار میلیارد تومان منابع زمینه‌ساز تأمین مالی کامل ۱۳۲۳ پروژه شد و در کل این طرح نیز حدود ۲ هزار پروژه از این مسیر تأمین مالی گردد و مردم مستقیماً سرنوشت مصرف مالیات خود تعیین کنند. چنین رویکردی نه تنها اعتماد عمومی را به سیستم مالیاتی افزایش می‌دهد، بلکه هدف آن اطمینان از استفاده از منابع مالیاتی در راه‌هایی است که مستقیماً به نفع جامعه باشد.

این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به تحقق حاکمیت مشارکتی در نظام مالیاتی گفت: مشارکت مردم در تعیین محل مصرف منابع مالیاتی خود نشان دهنده تغییر به سمت حاکمیت مشارکتی بیشتر است. این ابتکار منعکس کننده شناخت روزافزون اهمیت مشارکت شهروندان در سیاست‌های عمومی کشور است که منجر به تحقق دموکراسی در زمینه مصرف مالیات خواهد شد. دولت با اجازه دادن به مودیان جهت بیان ترجیحات خود در مورد نحوه مصرف مالیات پرداختی مودیان در پروژه‌های زیربنایی کشور، نقش مردم را در شکل دادن به چشم انداز اقتصادی کشور تحکیم خواهد بخشید. این مدل از مشارکت شهروندان را به طور کامل توانمند می‌کند تا نظر خود را به طور کامل در مورد نحوه مصرف مالیات بیان کنند که این موضوع در نهایت منجر به افزایش تعامل با نظام مالیاتی می‌شود.

علی‌اکبری در ادامه افزود: در حوزه پروژه‌های تأمین مالی شده، پروژه‌های حوزه بهداشت، آموزش و ساخت جاده در صدر اولویت‌های تخصیص مالیات بوده است. در این مسیر نیز بیش از ۱۸۷ پروژه زیرساختی مرتبط با حوزه راه و جاده تأمین مالی شده است. بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای مستقیماً در رشد اقتصادی اثرگذار است و تأمین منابع مالیاتی به نفع توسعه راه‌های روستایی و مناطقه محروم و همچنین مسیرهای برون‌شهری بسیار مثبت و اثرگذار است و توسعه متوازن را فراهم خواهد کرد. دولت نیز با هدایت مردمی منابع مالیاتی به سمت این پروژه‌ها، نه تنها نیازهای زیرساختی فوری را برطرف می‌کند، بلکه زمینه را برای منافع اقتصادی بلندمدت فراهم می‌کند.

وی در ادامه در رابطه با تحقق عدالت مالیاتی در سمت اخذ و مصرف مالیات اظهار نظر کرد: یکی از مهم‌ترین نتایج این ابتکار جدید نظام مالیاتی کشور نیز تحقق حرکت به سمت عدالت مالیاتی است. عدالت در اخذ و مصرف مالیات دو رویکرد ضروری در حوزه مالیاتی است. دولت در بودجه ۱۴۰۴ با افزاش ۱۰۰ درصدی معافیت مالیاتی حقوق‌بگیران و عدم پرداخت مالیات توسط کسانی که زیر ۲۴ میلیون تومان در ماه درآمد دارند؛ گامی مهم در راستای کاهش فشار مالیاتی به بخش حقوق‌بگیران برداشته است و مالیات تولید نیز ۵ درصد کاهش یافته است؛ به این ترتیب دولت در زمینه اخذ مالیات در سال آتی باید به سمت تمرکز بر دانه‌درشت‌ها برود و فشار مالیات بر بخش مولد اقتصاد و همچنین بخش حقوق‌بگیران کاسته شده است و به این ترتیب در سمت اخذ مالیات به سمت عدالت حرکت کردیم. حال در سمت مصرف مالیات نیز به کمک طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها توسط مودیان و مشارکت مردم در زمینه تعیین محل مصرف مالیات، عدالت در سمت مصرف مالیات نیز محقق شده است.

این کارشناس اقتصادی در پایان به این نکته اشاره کرد که ابتکار موجود در طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها سبب شده است که مودیان مالیاتی مستقیماً در نظام مالیاتی دخالت و مشارکت داشته باشند و این ابتکار منحصر به فرد و کلیدی با تقویت مشارکت عمومی، ترویج عدالت مالیاتی و افزایش شفافیت و پاسخگویی دولت، نه تنها رفاه جامعه را بهبود می‌بخشد، بلکه روابط بین دولت و شهروندانش را نیز تقویت می‌کند.