احمد اسماعیل زاده مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار مهر راجع به پیش دیابت و عوارض دیابت گفت: پیش دیابت به این معنا است که فرد زمانی که قند خون ناشتا خود را چک می‌کند اگر عددی بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ باشد فرد دچار پیش دیابت است. اگر کسی قند دو ساعت بعد غذایش بین ۱۴۰ تا ۲۰۰ باشد این فرد دچار پیش دیابت است و به اصطلاح فرد نه سالم و نه دیابتی محسوب می‌شود.

عوارض دیابت چیست

اسماعیل‌زاده گفت: دیابت دو نوع عوارض عوارض درونی و عوارض بیرونی دارد. عوارض دارونی در مراحل اولیه به شکل عروقی مانند: التهاب در عروق، تخریب دیواره عروق، عملکرد عروق نمایان است. در عوارض بیرونی با اختلالات کلیوی، عصبی، چشمی خود را نشان می‌دهد.

وی افزود: اگر فرد بخواهد دچار عوارض دیابت نشود باید قند خون را کنترل کند. عمده این عوارض به دلیل نوسانات قند خون است. این امکان وجود ندارد که یک روز قند خون روی ۳۰۰ تا ۴۰۰ و روز دیگر روی ۵۰ تا ۶۰ باشد، باید قند فرد باید کنترل شده باشد.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ادامه داد: اگر بیمار دیابتی به موقع دارو مصرف کند، انسولین خود را سر وقت تزریق کند، رژیم غذایی را رعایت و از استرس و کم‌خوابی دور باشد به اصطلاح توانسته باشد دیابت خود را کنترل کند فرد در این دیابت کنترل شده دچار عوارض آن نمی‌شود و تا حد امکان از آن جلوگیری کرده است.

روش‌های پیشگیری از دیابت

اسماعیل‌زاده گفت: اولین قدم در پیشگیری از دیابت کنترل وزن است. اگر افراد اضافه وزن داشته باشند به دیابت مبتلا می‌شوند. حتی اگر در وضعیت نرمال باشند در سنین بالاتر دچار دیابت خواهند شد.

وی افزود: روزانه نیم‌ساعت تحرک و فعالیت بدنی از دیابت جلوگیری می‌کند. حتی اگر فرد وزن مطلوبی دارد فعالیت بدنی داشته باشد، زیرا فعالیت بدنی باعث حساسیت انسولینی در بدن می‌شود. در برخی افراد دیده شده است با توجه به اینکه وزن نرمالی دارند است اما بدن آنان مقاومت انسولینی نشان می‌دهد و احتمال دیابت در این افراد بالاتر است. به طور معمول روزی نیم ساعت پیاده روی تند به تمامی افراد توصیه شده است همچنین در افرادی با وزن بالا زمان فعالیت بدنی بیشتری را نیاز دارند.

مدیرکل بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت اظهار داشت: برای پیشگیری از دیابت به افراد در مورد استفاده از مواد غذایی مصرفی چون: غلات کامل یعنی نان سبوس دار، برنج قهوه‌ای یا سبوس دار شده و استفاده به اندازه از میوه‌جات، سبزیجات نیز توصیه شده است. علاوه بر آن، موادی غذایی دارای قندهای ساده مانند نوشابه، کیک، شکلات، شکر حذف شده و به جای شکر و قند از مویز و خرما می‌توان استفاده کرد. همچنین کسانی که کمبود ویتامین D در بدن دارند ممکن است به دیابت مبتلا شوند.

وی اذعان داشت: در کنار این نکات کنترل خواب منظم، دوری از استرس و اضطراب و عدم استعمال دخانیات باعث می‌شود تا فرد مبتلا به دیابت نشود.

دیابت ارثی است

اسماعیل‌زاده گفت: ارث و ژنتیک در خیلی از بیماری‌ها نقش دارد و نمی‌توان انکار کرد که دیابت ارثی نیست اما بدین منظور نیست که اگر دیابت در خانواده‌ای ارثی بود حتماً فرد دیابتی می‌شود یا چون ارثی نیست، دیگر دچار دیابت نمی‌شود. اگر من سابقه فامیلی دیابت دارم احتمال اینکه به دیابت مبتلا شوم، نسبت به افراد دیگر بیش‌تر است‌. اما اگر رعایت نکنم این ژن تحریک می‌شود.

ژن به تنهایی و شیوه زندگی به تنهایی نمی‌تواند عامل دیابت باشد بلکه مجموع این دو کنار یکدیگر عامل دیابت است.

گیاهان طب سنتی، درمان دیابت هستند

اسماعیل‌زاده بیان کرد: بیماران دیابتی که دارو و انسولین مصرف می‌کنند، به هیچ‌عنوان نباید دارو و انسولین خود را قطع کنند. بارها مشاهده شده بیماران دیابتی به دلیل حرف‌هایی که در فضای مجازی زده شده دارو و انسولین را حذف کردند، چون شنیده‌اند نوعی گیاه قند خون آنان را کاهش می‌دهد.

وی ادامه داد: برای بهره‌گیری از پتانسیل طب ایرانی، با توجه با مشورت پزشک می‌توانند از گیاهان دارویی در کنار انسولین و دارو استفاده کنند. برای مثال می‌تواند از پزشک خود راجع به فواید عرق بوقناق بپرسند و بعد مورد استفاده قرار دهند.

مدیرکل بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت افزود: شباهت علمی دقیقی در مورد یک نوع گیاه وجود ندارد که می‌تواند قند خون را درمان کند. به هیچ عنوان افراد، داروها و انسولین را قطع نکنند و راجع به استفاده از داروهای گیاهی با پزشک مشورت کنند.

دیابت در کودکان با عواملی همراه است

مدیر کل بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: امروزه ما شاهد دیابت در کودکان هستیم. این آمار در سال‌های گذشته بدین شکل بود که دیابت کودکان فقط وابسته به انسولین بوده است. کودکان اغلب به دلیل اختلال در ترشح انسولین دچار بیماری دیابت می‌شدند.

وی افزود: امروزه متأسفانه ما شاهد هستیم که کودکان به دلیل افزایش وزن و چاقی، دچار دیابت نوع دو نیز می‌شوند.

اسماعیل‌زاده ادامه داد: در دیابت نوع یک که باید انسولین تزریق شود، در دیابت نوع دو اگر شیوه زندگی سالم را در پیش گیرند، تا حدود بسیار زیادی قابل کنترل است و می‌توان امیدوار بود که دیابت قابل کنترل خواهد بود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: عوارض دیابت در کودکان تفاوتی با بزرگسالان ندارد و فقط در کودکان مدت طولانی‌تری در معرض عارضه قرار دارند. اگر کنترل نشود، بروز این عوارض در سنین جوانی اتفاق افتاده و آنان را از پای در می‌آورد.