دارایی‌های فرهنگی بزرگ‌ترین اعتبار یک کشور و استان به شمار می‌رود که موزه‌ها قدرت معرفی آن‌ها را به عنوان سابقه و پیشینه یک هویت و فرهنگ دارند. در واقع شناخته شدن با هویتی تاریخی و فرهنگی زمانی محقق می‌شود که بتوانیم از داشته‌هایمان به خوبی محافظت و از آن‌ها به عنوان شناسنامه برای معرفی سابقه خود استفاده کنیم که موزه‌ها بهترین مکان برای نگهداری و مراقبت از این آثار فاخر تاریخی است.

موزه علاوه بر جذب توریست گردشگری و فرهنگی، ظرفیت بالایی در القای فرهنگ اصیل ایرانی به فرزندان این مرز و بوم دارد و هر واژه‌ای که از ذهن عبور کند قابلیت تبدیل شدن به موزه را دارد و این نشانی از قدرت موزه‌هاست. موضوعات مختلفی مانند مردم‌شناسی، هنر، موسیقی، جامعه شناسی و حتی محیط زیست را می‌توان برای آنها موزه تعریف کرد و از موزه برای زیباسازی شهر و رونق صنعت گردشگری استفاده کرد

«فرانسه اولین کشور در رتبه گردشگری قرار گرفته و اولین موضوعی که توانسته این کشور را در این زمینه رشد دهد، موزه لوور است. از سویی دیگر انسان‌های فرهیخته و دوستدار فرهنگ و هنر چنین مقاصدی را برای سفر خود انتخاب می‌کنند و این نوع توریست‌های فرهنگی، بهترین نوع توریست‌ها به شمار می‌آیند که حواشی اندکی را برای کشور هدف دارد و در کنار آن، اثرگذاری اقتصادی را نیز پوشش می‌دهند.»

محسن احمدی نایب رئیس انجمن موزه داران استان اصفهان با بیان این جملات از فقر فرهنگی جامعه نسبت به موزه می‌گوید که ظرفیت هزار برابری موزه لوور در مملکت خودمان واقع شده و داشته‌های فرهنگی و هنری ما به میزانی است که می‌تواند چندین موزه لوور را در کشور ایجاد کند.

فقر موزه و دوری از معماری گذشته

وی با اشاره به رونق چشم‌گیر صنعت گردشگری و پیشرفت آن در آینده نسبت به سایر صنایع به خبرنگار فارس می‌گوید: متاسفانه نسبت به داشتن موزه خیلی فقیریم و این مشکل در همه جوامع دیده می‌شود که نتوانستهایم فضایی برای داشته‌هایمان در دل پایلوت فرهنگی جمع آوری و آن را برای استفاده‌ جوامع کنونی و آینده آماده کنیم.

احمدی معتقد است که اگر جامعه‌ای از گذشته خود تجربه بگیرد، می‌تواند در زمان حال و آینده از آنها استفاده کند و بر اساس آنها آینده بهتری را برای خود رقم بزند. برای روشن شدن این موضوع باید اشاره‌ای به فقدان معماری گذشتگان در ساخت‌وسازهای امروزی داشت که نشان از عدم توجه به موزه و جمع‌آوری اطلاعات و آثار گذشته دارد. به عبارتی معماری ایرانی دارای شاخصه‌ها، تکنیک‌ها و رسم‌ها و روش‌ها متناسب با روحیات و آرامش روانی است اما به دلیل اینکه درست جمع‌آوری، تعریف و تبیین نشده، در معماری امروزی به کار گرفته نشده و خوشایند محیط و کشور ما نیست.

آثار نهفته و جامانده در پستوی شهر

نایب رئیس انجمن موزه داران استان اصفهان به بیان دیگری موزه را اصلی ترین عنصر در هر جامعه فرهنگی می‌داند و می‌گوید: موزه خاستگاه فرهنگ است و هرچیزی که بتوان برای آن موزه تعریف کرد مستقیما با فرهنگ متصل است و شناسنامه‌های فرهنگی به حساب می‌آیند.

وی ادامه می‌دهد: در عرصه مذهب هرچیزی که در جامعه ما شکل گرفته و سندیت پیدا کرده امکان بهره‌برداری در موزه‌ها را دارد تا سیر و خط شاکله مذهبی در آیین و فرقه‌های مختلف به نمایش گذاشته شود؛ بنابراین اگر بخواهید خوب و بد بودن یک مذهب و یا چگونگی برخورد یک جامعه نسبت به آن مذهب را بسنجیم باید به موزه مراجعه کنیم. حال شاید چنین موزه‌ای وجود خارجی نداشته باشد اما همه داشته‌ها، اسناد و روایت‌های ما می‌توانند در یک مکانی مانند موزه جمع شوند.

احمدی در پاسخ به اینکه در اصفهان جای چه نوع موزه‌هایی خالی است، می‌گوید: آمار بالای گردشگر و توریست در استان اصفهان فرصتی است که سیاست گذاران و مدیران باید برای موزه‌های زیبا با محتوای عالی و استانداردهای لازم، برنامه‌ریزی کنند تا در مسیر گردشگر قرار دهند. اگر سراغ مجموعه‌داران برویم میلیون‌ها اثر نفیس فرهنگی و تاریخی در رشته‌های مختلف را خواهیم داشت که شاید به اندازه میدان نقش جهان حرف برای گفتن داشته باشند اما این‌ها همه غریب و در پستوهای شهر مخفی هستند.

مترو موزه و ایده‌های بکر دور از مدیران

نایب رئیس انجمن موزه داران استان اصفهان راه رشد اصفهان را در احیای موزه‌ها و اهمیت آنها در بین مردم، ارتقا زیرساخت‌ها و سخت‌افزاها می‌داند و می‌گوید: راه‌ها و ایده‌های بسیاری وجود دارد که یکی از نمونه‌های آن «مترو موزه» است. به صورتی که می‌توان تمام ایستگاه‌های مترو اصفهان را به موزه‌های تخصصی تبدیل کرد. البته با وجود راهکارهای بسیار اما مدیران به این موضوع استقبال چندانی نشان نمی‌دهند زیرا از مردم نمی‌توان انتظار تقاضا و طلب داشت و مدیران باید عرضه لازم را در مسیر معرفی هرچه بیشتر هویت فرهنگی و تاریخی داشته باشند.

محسن سلیمانی از پیشکسوتان خوشنویسی اصفهان نیز بر این باور است که راه‌اندازی موزه از خروج گنجینه‌های مخفی جلوگیری می‌کند و می‌گوید: اصفهان شهر شاهکارهای تاریخی خط و تنوع اقلام خوشنویسی است، اما شهری با این گستره تاریخی امکانی را برای نشان دادن تاریخ و فرهنگ خود به کار نگرفته است و این امر برای نسل‌های آینده آسیب پذیر است. بنابراین اگر مسئولان شهری بخواهند کمکی به فرهنگ و هنر اصفهان بکنند، مهم‌ترین آن راه اندازی موزه‌های تخصصی از جمله خط است که در غیر این صورت تمام آثار فاخر از کشور خارج و نابود و آسیب پذیر می‌شود.

مصونیت از جعل و سرقت هنری با تعامل موزه‌ها

شهاب شهیدانی نیز استاد و پژوهشگر خط و خوشنویسی است که راه‌اندازی و احیای موزه‌ها را راهی برای ارتباط بیشتر جوانان با هویت تاریخی گذشته می‌داند و به خبرنگار فارس می‌گوید: اگر به کمک موزه‌ها زیبایی  گنجینه‌ها و آثار گذشته را به نمایش بگذاریم قطعا جوانان با آنها ارتباط برقرار می‌کند.

وی همچنین مصون ماندن از خطر جعل و سرقت هنری را از دیگر آثار وجود موزه‌ها عنوان می‌کند و می‌گوید: با همکاری و تعامل موزه‌ها، امکان اصالت‌سنجی آثار در یک روند طبیعی و علمی فراهم می‌شود و در این صورت جعل و سرقت به حداقل می‌رسد. اما اگر بر همین پاشنه بچرخند و حتی امکان دسترسی به آثار هنری وجود نداشته باشد، جعل و سرقت هنری از مباحث رایج خواهد بود.

شهیدانی معتقد است که وجود موزه و اشنایی با آثار گذشتگان حق فرزندان این کشور است تا با میراث گذشتگان آشنا شوند. این در حالی است که در سایر کشورها همه آثار فاخر، کتاب‌آرایی و نسخه پردازی می‌شوند و دسترسی به آثاری که در سایر موزه‌ها برای پژوهشگران وجود دارد به مراتب راحت‌تر از موزه ملی ایران است.

به گزارش اکونیوز به نقل از فارس، موزه پایه‌های فرهنگی پایداری هستند که از آثار تاریخی و هویت به جامانده از گذشته حراست می‌کند. پایداری آنها قدرت تاثیرگذاری بر جوامع پیرامون خود را افزایش می‌دهد که البته نسبت به این موضوع دچار فقدان و فراموشی هستیم. بنابراین نیاز به سیاست‌های لازم در دل سخت افزارهای موجود است تا آشنایی لازم بر اهمیت آن آشکار شود.