به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، دفتر برنامه و بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در راستای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات و شفاف‌سازی، گزارشی از هزینه‌های جشن نوروز سال ۱۴۰۴ را منتشر کرد.

در این گزارش که در سامانه شفاف‌سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آدرس https://cfoia.farhang.gov.ir/ منتشر شده است، جزئیات و ردیف‌های مخارج برگزاری جشن نوروز که در روزهای منتهی به نوروز ۱۴۰۴ برگزار شد، در معرض عموم قرار گرفته است. حضور مقامات خارجی، سفرای کشورهای حوزه تمدنی نوروز، شخصیت‌های فرهنگی و علاقمندان به حضور در این جشن باستانی در میدان آزادی، عناوین اصلی هزینه‌های این جشن بوده‌اند که در گزارش منتشرشده، به صورت جزئی‌تر، هزینه‌های آن شفاف‌سازی شده است.

طبق این گزارش، مجری مراسم جشن نوروز ۱۴۰۴، مؤسسه «هورشید فرهنگ و ادب» به مدیریت حجت‌الله ایوبی بوده است.

انتشار این گزارش‌ها که به واسطه قانون دسترسی آزاد به اطلاعات و شفاف‌سازی رقم می‌خورد، می‌تواند به نقد و بررسی و داوری رویدادهای فرهنگی کمک کند و در درازمدت راه را برای برگزاری بهتر و مؤثرتر آنها هموار کند. همچنین این گزارش‌ها، تا حدودی، امکان مقایسه بین مخارج و خروجی‌ها را امکان‌پذیر می‌کند. از این جهت، توجه به گزارش هزینه‌کرد برگزاری جشن نوروز ۱۴۰۴، مهم است و ما در ادامه به مرور و بررسی هزینه‌های این جشن می‌پردازیم.

آیا هزینه‌های برگزاری این جشن، دلاری محاسبه و پرداخت شده است؟!

طبق این گزارش، جشن نوروز ۱۴۰۴ برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که با مدیریت حجت‌الله ایوبی و مؤسسه هورشید برگزار شده است، در مجموع ۲۱ میلیارد و ۸۷ میلیون تومان هزینه در بر داشته است و این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا جشنی با این میزان هزینه توانسته به اهداف خود دست یابد یا نه؟

در ردیف «موضوع هزینه»، موارد مختلفی به عنوان مخارج این جشن معرفی شده است که با کمی بررسی در اعداد و ارقام آن، این احساس به مخاطبان منتقل می‌شود که گویا برگزارکنندگان این برنامه به «اقیانوس بودجه» وصل بوده‌اند و هیچ محدودتی در هزینه‌کرد و فاکتورکردن نداشته‌اند. به عنوان مثال برای «عوامل اجرایی» دو ردیف بودجه ۸۰۰ میلیون تومانی ذکر شده است که مشخص نیست چرا این هزینه‌ها در دو بخش مجزا، ذکر شده‌اند؟ ابتدا اینگونه به نظر می‌رسد که عوامل اجرایی جشن به دو گروه مختلف محول شده است اما در بررسی بیشتر متوجه می‌شویم در قسمت «مجری» در برابر هر دو بخش، نام مؤسسه «هورشید» نوشته شده است. به عبارت بهتر، تنها برای عوامل اجرایی این جشن، ۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان هزینه شده است که چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. جالب اینکه در یک فاکتور جداگانه، ۸۶۵ میلیون تومان به عنوان «هزینه پذیرایی عوامل اجرایی» عنوان شده است! یعنی در مجموع و فقط در یک قلم، مبلغ ۲ میلیارد و ۴۵۰ میلیون تومان برای عوامل اجرایی هزینه شده است که در نوع خود عجیب و جالب است. آیا عوامل اجرایی این برنامه را هم از کشورهای خارجی استخدام کرده‌اند و هزینه‌های آنها را «دلاری» پرداخت کرده‌اند؟

«هزینه پذیرایی مهمانان» با ۱۰۰ میلیون، «هدایا» با ۲۰۰ میلیون تومان، «هزینه اسکان گروه هنری» با ۴۱۳ میلیون و «هزینه ایاب و ذهاب و پذیرایی» برای شرکت آگین ملل به مدیریت خانم مریم مصباحی با ۸۲۰ میلیون تومان از دیگر هزینه‌هایی هستند که پرداخت شده است و مشخص نیست این هزینه‌ها چه نسبتی با هم دارند و برای چه کسانی هزینه شده‌اند و چه تعداد مهمان و گروه هنری و… را شامل می‌شوند؟ آیا ۸۲۰ میلیون تومان هزینه برای «ایاب و ذهاب و پذیرایی» متعلق به تمام مهمانان مراسم است یا بخشی از مهمانان؟ آیا فقط شامل مهمانان ایرانی است یا مهمانان خارجی را هم شامل می‌شود؟ آن هم در صورتی که در ادامه همین ردیف، مبلغ ۱۲۱ میلیون تومان دیگر تحت عنوان «هزینه ایاب و ذهاب» ذکر شده است که باز مشخص نیست شامل چه گروه و افرادی می‌شود و تفاوت آن با ۸۲۰ میلیون تومان قبلی چیست.

شگفتی‌های جشن نورور ۱۴۰۴ و هزینه‌های اجرایی آن

شگفتی‌های این جدول و ردیف هزینه‌کرد آن ادامه دارد. در این ردیف بودجه، برای «اجاره ویدئو مپینگ جهت اجرا بر روی برج آزادی» ۱ میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومان اعلام هزینه شده است و این جدا از هزینه ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیونی برای «تأمین نور، صدا و استیج هلندی» بوده است! همچنین مبلغ ۴ میلیارد تومان برای «طراحی و اجرای دکور تمبر و ماهی‌ها، پرچم کشورها» هزینه شده است. یعنی چیزی نزدیک به ۸ میلیارد تومان، برای تزئین و نورپردازی میدان آزادی.

در بخش «کمپین‌سازی» و «مستندسازی» شاهد اتفاقات عجیب‌تر هم هستیم. در ردیف هزینه‌کردهای این جشن، ۴ هزینه جدا تحت عنوان «کمپین‌سازی» به ۴ فرد مختلف پرداخته شده است؛ ۵۵۰ میلیون مهبد رمضانی، ۵۰۰ میلیون جمال وشایی، ۲۵۰ میلیون برای خانم زهرا برومند و ۲۵۰ میلیون برای جواد حسینی که در مجموع به ۱ میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان می‌رسد. واقعاً برای برگزاری جشن نوروز ۱۴۰۴ در میدان آزادی، یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان هزینه کمپین‌سازی شده است؟! و اگر چنین هزینه‌ای شده است، چرا بین ۴ گروه مختلف توزیع شده و هرکدام از این گروه‌ها دقیقاً کدام بخش از این جشن کمپین درست کرده‌اند؟ و اصولاً این کمپین با این هزینه، چه کمکی به این جشن کرده است؟ این هزینه متعلق به پیش از برگزاری جشن بوده یا پس از آن؟ در حالی که بعید است حتی بسیاری از اهل فرهنگ از وجود این جشن با وجود هزینه‌ای در این ابعاد در حوزه کمپین رسانه‌ای با خبر شده باشند.

این نکته وقتی اهمیت پیدا می‌کند که بدانیم مبلغ ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به نام آقای حامد ابوالحسنی تحت عنوان «مستندسازی» پرداخت شده است. همچنین مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان تحت عنوان «عکاسی و تایم‌لپس» به نام آقای محمدعلی برنو پرداخت شده است که از قسمت قبلی، یعنی «مستندسازی»، جدا شده است. (اگر عکاسی و تایم‌لپس مستندسازی نیست، پس چیست؟)

جدا از دو عنوان قبلی در بخش مستندسازی، مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان برای «ضبط سمفونی» و نیز مبلغ ۲۵۰ میلیون تومان تحت عنوان «مستندسازی سمفونی» هم پرداخت شده است که انگار جدا از مستندسازی کل برنامه بوده است و نمی‌توان بر آنها نام «مستندسازی» گذاشت! در مجموع تنها مبلغ ۲ میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان، برای مستندسازی این جشن هزینه شده است که به هیچ‌وجه منطقی به نظر نمی‌رسد.

همچنین در بخشی دیگر، برای «اجاره دو دستگاه واحد سیار شامل ۸ دوربین و عوامل اجرایی» ۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان هزینه جداگانه در نظر گرفته شده است که باز سوالات زیادی را به ذهن متبادر می‌کند؛ از این جمله که با وجود هزینه‌های میلیاردی تحت عنوان «مستندسازی» و «کمپین‌سازی»، چرا چنین هزینه‌ای برای ضبط برنامه در نظر گرفته شده است و تفاوت آن با مستندسازی دقیقاً چیست؟ همچنین خروجی‌های این «مستندسازی‌ها» و «کمپین‌سازی‌ها» و «ضبط‌ها» دقیقاً کجا منتشر شده و چگونه می‌توان کیفیت و کمیت آنها را با میزان هزینه‌ای که شده، داوری و صحت‌سنجی کرد؟

در ادامه این هزینه‌کردها، برای «اجرای مراسم آگرا به تعداد ۷۰ نفر، اجرای نوروزخان ۶۰ نفر، دف‌نوازان ۲۰۰ نفر، تنبورنوازان ۱۰۰ نفر، سورنانوازان ۵۰ نفر، هزینه پذیرایی و ایاب و ذهاب تمام این افراد»، ۷۵۰ میلیون تومان هزینه شده است که با توجه به تعداد بالای هنرمندان، ۴۸۰ هنرمند، طبیعی به نظر می‌رسد. اما این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که «اگر هزینه‌های مربوط به پذیرایی و ایاب و ذهاب ۴۸۰ هنرمند دف‌نواز و تنبورنواز و سورنانواز و نوروزخان در این ردیف محاسبه شده است، پس هزینه‌هایی که برای ایاب و ذهاب و پذیرایی و… در دیگر عناوین و بخش‌ها ذکر شده، برای چه کسانی بوده است و چرا و چقدر و چگونه؟». چگونه است که هزینه‌های ۴۸۰ هنرمند در مجموع ۷۵۰ میلیون تومان عنوان شده است، اما برای بعضی بخش‌های دیگر با هنرمندان و افراد به مراتب کمتر، میلیاردها هزینه شده است؟

مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان برای «اجرای موسیقی در برج آزادی»، «تهیه پوستر و کارت دعوت، ۳۰۰ میلیون تومان»، «هزینه‌های مربوط به ترجمه و کارشناسان ترجمه و نیروی راهنمای و پارکبان و ماشین تشریفات و..» ۲۱۴ میلیون تومان، «تبلیغات فضای شهری» ۱۰۰ میلیون تومان، «هزینه ماشین‌های سنگین» ۱۰۰ میلیون تومان، «گروه موسیقی ارتش» ۴۵ میلیون تومان و «سایر هزینه‌ها» با ۱۰۰ میلیون تومان، از دیگر هزینه‌های این جشن عنوان شده است.

اما آخرین بخشی که باید به آن اشاره کنیم و تعجب‌مان را نسبت به آن ابراز کنیم، مبلغ ۲ میلیارد تومان است که تحت عنوان «فروش کالاهای نورافشانی و اجرای نورافشانی در میدان آزادی»، در ۳ پرداختی، به نام‌های محمد زبرجد (۱ میلیارد تومان) مازیار اسلامیه (۶۰۰ میلیون تومان) و سکینه سورچیان (۴۰۰ میلیون تومان)، پرداخت شده است. در این فقره، هم مشخص نیست منظور از «فروش کالاهای نورافشانی در میدان آزادی» چیست، و هم اینکه چرا این هزینه‌ها بین سه نفر پخش شده است؟

نکات دیگری از این جمله که «عوامل اجرایی» این جشن بر اساس چه ساز و کاری انتخاب شده‌اند و چقدر بر روی هزینه‌کرد این بودجه ۲۱ میلیاردی نظارت شده نیز وجود دارد که از آن درمی‌گذریم. آنچه در پایان این گزارش گفتنی است، این است که چرا جشنی که دستاورد آن با وجود ضعف در اطلاع‌رسانی روشن نیست بالغ بر ۲۱ میلیارد تومان هزینه در بر داشته است؟ همچنین مسئولان برگزارکننده این جشن در وزارت ارشاد، تناقض‌ها در این هزینه‌کردها را چگونه پاسخ می‌دهند و آیا بر اجرای کیفی و کمی این هزینه ده‌ها میلیاردی نظارتی داشته‌اند یا خیر؟

جزئیات مخارج برگزاری جشن نوروز ۱۴۰۴ را در تصاویر پیوست‌شده این گزارش می‌خوانید.