محسن جوادی، رئیس نمایشگاه کتاب تهران در ابن مراسم در سخنانی گفت: نماشگاه کتاب نه فقط ویترین صنعت نشر بلکه آینه افقهای بینالمللی ماست.
حضور 1500 ناشر در سی و ششمین دوره نمایشگاه کتاب تهران
وی ادامه داد: 1500 ناشر از تهران و 800 ناشر از شهرستانها در این دوره نمایشگاه حضور دارند که به عرضه 270 هزار عنوان کتاب میپردازند. از میان 370 هزار عنوان عرضه شده در نمایشگاه امسال، تعداد 65 هزار عنوان چاپ سال 1403است و این رقم نشان دهنده حیات پرتحرک نشر ایران است.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران با اشاره به رویکرد کلیدی وزارت ارشاد در واگذاری امور اجرایی به صنوف نشر برای تقویت مشارکت افزود: در بخش بینالملل نیز حضور بیش از 50 ناشر خارجی و حضور رسمی کشور عرای را به عنوان مهمان ویژه شاهد هستیم.
بخش دیگر سخنان سرپرست معاونت فرهنگی ارشاد به برگزاری فلوشیپ تهران اختصاص داشت، وی با بیان اینکه در فلوشیپ تلاش کردیم تا ارتباط ناشران با بازار کتاب جهان را فراهم کنیم، از افزایش 25 درصدی مجموعه یارانهها در این رویداد فرهنگی خبر داد و گفت: خوشبختانه تاکنون 60 هزار دانشجو ثبت نام کردند. همچنین بیش از دو هزار درخواست برای فعالیتهای فرهنگی داشتیم که بخش قابل توجهی ازین برنامهها اجرا میشود.
صالحی: جامعه جز با کتاب قدرت ماندگاری پیدا نمیکند
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کتاب تهران گفت: درباره جایگاه کتاب صحبت های زیادی شده است، اما بهترین سخن را رهبر انقلاب فرموده اند، همان جا که کتاب را مبدأ و عصاره تمدنسازی میدانند. اگر به تمدنهای بشری نگاه کنیم، این موضوع به خوبی نمایان است؛ تمدن یونان، تمدن چین، تمدن هند و... همه بر بستر کتاب حرکت کرده و جلو آمده است.
وی ادامه داد: در مورد تمدن ایران پس از اسلام هم همین است، اگر شاهنامه خلق نمیشد، بین ایران پیش از اسلام و ایران پس از اسلام نیز پیوند برقرار نمیشد و ما درگیر بین ایران پیش از اسلام و ایران پس از اسلام بودیم. شاهنامه این قدرت را داد تا ایرانیان هم به تاریخ قبل از خود اقتدا کنند و هم به تاریخ ایران پس از اسلام و ما درگیر و دار اختلاف بین ایران قبل از اسلام و پس از اسلام نیفتیم.
به گفته صالحی؛ تمدن هم کالبد دارد و هم جان، جان تمدنها به حوزه کتاب وابسته است. باید باور داشته باشیم، جامعه جز با کتاب قدرت ماندگاری پیدا نمیکند.
وزیر ارشاد با اشا ه به اینکه دغدغه کتاب دغدغه توسعه اجتماعی است، گفت: اگر میخواهیم توسعه اجتماعی رخ دهد، احتیاج به تولید کتاب خوب و مصرف کتاب خوب داریم. نمایشگاه فرصتی است بر ای این دغدغه.
وی ادامه داد: نمایشگاه کتاب ایران یک باشگاه بزرگ اجتماعی است، ما نیاز داریم که باشگاههای موجود را حفظ کرده و باشگاههای جدی خلق کنیم. ایران امروز نیاز به همگرایی و همراهی دارد، هرچه بیشتر این همگرایی را نشان دهیم، راه ایران را هموارتر کردهایم.
صالحی گفت: اگر توسعه ایران را میخواهیم، باید به کتاب بیشتر فکر و در راه توسعه این این فر هنگ در ایران بیشتر تلاش کنیم.
شمهای از مشکلات جامعه نشر و یک در خواست از مسئولان
ابراهیم کریمی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز در این مراسم گفت: هرساله در اردیبهشت ماه بوی خوش کتاب به کمک گلهای تازه بسته بهاری آمده و شهرمان را عطر آگین میکند. با گذشت دهها سال از عمر نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به نظر میرسد بدون این نمایشگاه شهر ما چیزی کم دارد، با این حال در این سالها کتاب حال و روز خوشی نداشته و ندارد، رقبای قدری به میدان آمده و آنچنان فکر و ذکر مردم را مشغول کردهاند که نقش کتاب در جامعه ما کمرنگ تر از گذشته شده است. این رقبای قدرتمند را بگذارید در کنار مشکلات اقتصادی سالهای اخیر و چند شغله شدن بسیاری از مردم که کمتر وقتی برای مطالعه برای آنان میگذارد.
وی اضافه کرد: نتیجه این میشود که با وجود توصیههای مکرر به کتابخوانی هیچ اتفاق مثبتی در این حوزه رخ نمیدهد که اگر میداد، متوسط تیراژ کتابها به 200-300 نسخه نمیرسید.
کریمی با بیان این مطلب که در این دقایق کوتاه حداکثر بتوانم چند مشکل از مشکلات پیش روی ناشران و کتابفروشان را نام ببرم، افزود: از جمله کم شدن حجم نقدینگی در این حوزه به دلیل تورم بالا. کتاب شاید تنها کالایی باشد که قابلیت تطبیق قیمتها متناسب با تورم را ندارد.
رییس اتحادیه افزود: در کشور ما مقاومت بدنه سازمان مالیاتی کشور در اجرای درست معافیت مالیاتی ناشران و کتابفروشان و الزام به ارائه دفاتر، ما خادمان کتاب را مجبور میکند تا بیش از مبالغ احتمالی، مالیات برای حسابداری هزینه کنیم. همچنین با وجود همراهی شورای شهر تهران در بحث کاربری فرهنگی تهدیدات گاه و بیگاه شهرداریهای برخی مناطق مانع فعالیت همکاران ما شده است.
کریمی گفت: اخیراً کاهش معافیت حق بیمه سهم کارفرمایان مطابق قانون برنامه هفتم از ابتدای 1404، تاثیر جدی بر فعالیتهای جامعه نشر و کتابفروشی میگذارد.
وی به تکثیر غیرقانونی کتابهای پرفروش ناشران اشاره کرد و یادآور شد: بساط گستران سیستمی در خیابانها و مبحث پدیده رو به رشد تولید کتابهای نازل و کم ارزش از دیگر چالشهای ماست.
رییس اتحادیه ناشران با بیان اینکه سالهاست که در اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران شعاری سرلوحه کارهای ماست که ما از ادارات و سازمانهای مختلف چیزی نمیخواهیم، تنها انتظار داریم که با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد تولید و عرضه کتاب از ما چیزی نگیرند، افزود: در سالهای گذشته در چنین اوقاتی اکثراً دولتمردان محترم سخنان ما را میشنیدند و وعده حل و فصل مشکلات را میدادند، ولی متاسفانه پس از پایان نمایشگاه همه آنها به بوته فراموشی سپرده می شد.
وی خطاب به مسئولان حاضر در این مراسم گفت: میخواهم از شما تقاضا کنم اجازه ندهید امسال هم در بر این پاشنه بچرخد و اگر صلاح میدانید دستور دهید، بلافاصله پس از پایان این نمایشگاه کارگروهی متشکل از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، وزارت اقتصاد و دارایی شورای شهر تهران، آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بالطبع اتحادیه ناشران و کتابفروشان تشکیل شود تا بتواند با ایجاد هماهنگی بین دوایر و سازمانهای مختلف به حل و فصل مشکلات فوقالذکر پرداخته و امنیت شغلی لازم را برای ادامه کار ما ناشران و کتابفروشان فراهم آورد.
وزیر فرهنگ عراق: اگر نویسندگان نبودند، جهان از بین میرفت
احمد فکاک احمد، وزیر فرهنگ عراق نیز در این مراسم در سخنانی گفت: نویسندگان نمیمیرند و از دنیا نمیروند. آنها وجدان بیدار بشری هستند که با فکر و اندیشه برای ملتها نوشتند.
وی گفت: اگر نویسندگان نبودند جهان از بین میرفت، آنها زندگی شرافتمندانه را باب کردند. زندگی بهتری به بشریت دادند، آنها یاد دادند که می شود با صلح و صفا زندگی کرد.
احمد فکاک احمد، افزود: در نمایشگاههای کتاب نباید تمرکز روی کتاب باشد، بلکه باید روی اندیشه نویسنده کتاب متمرکز شد. نویسندگان زنده هستند و از طریق خواندن نوشتههای آنها، با آنها صحبت میکنیم. شعرهای آنها را میخوانیم، حفظ میکنیم و به شکل ترانه در میآوریم.
به گفته وی؛ کتابهای نفیسی مانند آثار ابن سینا، شمس تبریزی و مولانا در شرق جهان نوشته و در دانشگاههای غرب تدریس میشود. کتابخانههای جهان از دستاوردها و نوشته های شرقی ها استفاده میکنند.
فکاک احمد با بیان اینکه نویسندگان، اندیشه پیامبران آسمان را به رساندند، یادآور شد: اگر کتابها و نوشته نویسندگان نبود ما با افکار صالحان آشنا نمیشدیم. نویسندگان نمیمیرند و نام آنها در طول تاریخ زنده است.
وی در پایان ضمن تشکر از سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، دوستان و همکاران ایرانی و ناشران و اصحاب نشر گفت: فروشندههای کتاب و صاحبان انتشاراتیها، تجار کتاب نیستند؛ بلکه آنها اندیشهها را به جوامع بشری منتقل میکنند.