ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش بخش بین‌الملل خبرگزاری اقتصاد ایران به نقل از Eurasia Net، این وب سایت در تحلیلی در مورد تاثیرات جنگ تجاری ترامپ بر کشورهای آسیای میانه و قفقاز نوشت: اعلامیه دولت ترامپ مبنی بر تعرفه های جهانی بر واردات در زمانی صورت می‌گیرد که کشورهای آسیای میانه در تلاش برای تقویت تجارت منطقه ای گرد هم می‌آیند. این اعلامیه تعرفه، پرسش‌هایی را در مورد ابراز علاقه اخیر ایالات متحده به گسترش تجارت و سرمایه گذاری در منطقه ایجاد می‌کند. سیگنال های متناقض ارسال شده توسط واشنگتن ممکن است رهبران آسیای میانه را به این فکر وا دارد که در مورد تنظیم مجدد روابط تجاری موجود با چین و روسیه برای ایجاد فضایی برای سهم بزرگتری از تجارت برای ایالات متحده و اتحادیه اروپا تجدید نظر کنند.

قزاقستان شریک اول تجاری آمریکا

قزاقستان در حال حاضر بیشترین گردش تجاری را با ایالات متحده در بین کشورهای آسیای میانه دارد و طبق اعلام دفتر نماینده تجاری ایالات متحده، این گردش تجاری در سال 2024 بالغ بر 3.4 میلیارد دلار بوده است که 2.3 میلیارد دلار آن صادرات قزاقستان بوده است. قزاقستان همچنین مشمول تعرفه 27 درصدی شد، در حالی که سایر کشورهای آسیای میانه و قفقاز، با نرخ 10 درصدی مواجه شدند.

اما بر اساس بیانیه وزارت بازرگانی قزاقستان، صادرات به مقصد ایالات متحده عمدتاً شامل نفت خام، اورانیوم، نقره و سایر مواد خام است که از تعرفه معاف هستند. در سال 2024، قزاقستان تنها به ارزش 95.2 میلیون دلار کالا صادر کرد که اکنون مشمول هزینه های اضافی خواهد شد، رقمی ناچیز در چارچوب گردش مالی تجارت خارجی کلی کشور به مبلغ 141.4 میلیارد دلار.

رسول ریسمامبتوف (Rasul Rysmambetov)، اقتصاددان برجسته، در تلگرام اظهار داشت: قزاقستان چیزی برای نگرانی ندارد. بله، اگر رئیس جمهور ترامپ یک بمب تعرفه ای هسته ای حرارتی منفجر کند، جایی کمی تحت تأثیر موج شوک قرار خواهیم گرفت، اما این بیشتر یک اثر روانی خواهد بود.

اقتصادهایی که وابسته به آمریکا نیستند

همین پویایی برای سایر کشورهای آسیای میانه نیز صادق است. به عنوان مثال، ازبکستان در سال 2024 تنها 42.4 میلیون دلار کالا به ایالات متحده صادر کرد، در حالی که گردش مالی تجارت خارجی کلی آن 66 میلیارد دلار بود. قرقیزستان در سال 2024 گردش مالی تجاری 16 میلیارد دلاری داشت، اما تنها 16.7 میلیون دلار صادرات به ایالات متحده داشت. تاجیکستان گردش مالی تجاری 8.9 میلیارد دلاری داشت که صادرات به ایالات متحده تنها 4.6 میلیون دلار بود. ترکمنستان رقم گردش مالی کلی را منتشر نکرد، اما گردش مالی سالانه با چین به تنهایی 10.6 میلیارد دلار بود. کالاهای صادر شده به ایالات متحده به 14.6 میلیون دلار رسید.

در قفقاز، گرجستان در سال 2024 بالاترین سطح گردش تجاری را با ایالات متحده داشت، 1.9 میلیارد دلار، که صادرات به مقصد ایالات متحده بالغ بر 165.4 میلیون دلار بود. تجارت کلی کالاهای آذربایجان با ایالات متحده 412.9 میلیون دلار بود که 157.8 میلیون دلار آن صادرات به مقصد ایالات متحده بود. گردش مالی ارمنستان با ایالات متحده 282.4 میلیون دلار بود که صادرات 121.6 میلیون دلار از این کل را تشکیل می داد.

به گفته سوران پارسیان(Suran Parsyan)، اقتصاددان ارمنی، از آنجایی که الماس عمده صادرات ارمنستان به ایالات متحده را تشکیل می دهد (حدود 110 میلیون دلار)، تأثیر تعرفه ها عمدتاً محدود به صنعت جواهرات خواهد بود.

پارسیان گفت: اما در حال حاضر، هنوز خیلی زود است که در مورد میزان تأثیر این تعرفه 10 درصدی بر صادرکنندگان الماس صحبت کنیم، زیرا عوامل زیادی در این امر دخیل هستند.

مورد جالب تجارت آمریکا و روسیه

روسیه به طور کامل از تعرفه ها معاف شد، زیرا به گفته کاخ سفید، ایالات متحده هیچ تجارت معناداری با مسکو ندارد. اما بر اساس آمار ایالات متحده، روسیه بیشترین تجارت کالا را با ایالات متحده در میان کشورهای اوراسیا دارد و صادرات روسیه به ایالات متحده 86 درصد از 3.5 میلیارد دلار گردش مالی تجاری دوجانبه در سال 2024 را تشکیل می دهد.

یولی یوسوپوف (Yuliy Yusupov)، اقتصاددان ازبکستانی وابسته به CAPS Unlock، یک اندیشکده منطقه ای مستقر در آلماتی، گفت که از آنجایی که عمده تجارت منطقه ای با چین، اتحادیه اروپا و روسیه است، تحمیل تعرفه های ایالات متحده بعید است که در کوتاه مدت به طور قابل توجهی اقتصادهای محلی را مختل کند. اما، او در مصاحبه ای با یک رسانه خبری محلی هشدار داد، این خطر بزرگ وجود دارد که اقدامات دولت ترامپ بتواند جرقه یک بحران اقتصادی جهانی را بزند.

 وی گفت: این امر ناگزیر باعث کاهش قیمت کالاها می شود، که کشورهای ما عمدتاً با آنها تجارت می کنند، و کاهش کلی فعالیت های سرمایه گذاری در منطقه ما.

ریسمامبتوف، اقتصاددان قزاقستانی، یک بارقه امید احتمالی برای قزاقستان در اعلامیه تعرفه ایالات متحده دید.

وی گفت: کشورهایی که تعرفه علیه آنها اعمال می شود به دنبال بازارهای جدید خواهند بود - و این کاملاً ممکن است که قزاقستان پیشنهادات مطلوب تری را برای قیمت تجهیزات، فلزات، وسایل حمل و نقل یا مصالح ساختمانی دریافت کند. البته، ما نمی توانیم جایگزین بازار ایالات متحده شویم، اما در مقایسه با سایر کشورهای CIS، بازار ما [قزاقستان] از نظر قیمت جذاب است.