ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش بخش بین‌الملل خبرگزاری اقتصاد ایران به نقل از Caliber، اهمیت باربری کانتینری و حمل‌ونقل جاده‌ای ترانس‌کاسپین برای کشورهای آسیای مرکزی و چین، همچنین برای ترکیه و اتحادیه اروپا در کریدور میانه غیرقابل انکار است. آذربایجان، با موقعیت جغرافیایی استراتژیک و زیرساخت‌های توسعه‌ یافته لجستیک و حمل و نقل، نقش محوری در این پروژه ایفا می‌کند.

در همکاری با شرکای منطقه‌ای شامل قزاقستان، گرجستان و ترکیه، آذربایجان در حال تلاش برای بهینه‌سازی لجستیک منطقه‌ای از طریق مدرن‌سازی و اجرای فناوری‌های دیجیتال در زیرساخت‌های حمل و نقل، استانداردسازی تعرفه‌های حمل و نقل و هماهنگ‌سازی قوانین گمرکی است. این تلاش هماهنگ منجر به نرخ‌های مطلوب حمل بار، به‌ویژه از طریق بندر اصلی آذربایجان، بندر آلاط، شده است.

بر اساس داده‌های BISTP، مجموع گردش باری در بندر باکو در سال 2024 به 7.6 میلیون تن رسید و ترافیک کانتینری 73% افزایش یافت. سال گذشته، 310 قطار بلوکی از طریق کریدور میانه حمل شد و تا ژانویه 2025، انتظار می‌رفت که 40 قطار بلوکی دیگر نیز اضافه شود.

خودایار حسنلی، رئیس دپارتمان برنامه‌ریزی استراتژیک و توسعه BISTP، پیش‌بینی می‌کند که در سال 2025، 600 قطار بلوکی در مسیر کریدور میانه راه‌اندازی شود. این آمار اهمیت روزافزون BISTP را به عنوان یک کانون حمل و نقل بین‌مدولار، نه تنها برای آذربایجان بلکه برای کل منطقه نشان می‌دهد.

برای افزایش حجم حمل بار، شرکت‌کنندگان در پروژه TITR باید لجستیک حمل و نقل خود را گسترش دهند. به این منظور، آنها صدها میلیون دلار در توسعه زیرساخت‌های ریلی و بندری سرمایه‌گذاری می‌کنند. این امر حیاتی است، زیرا مرز چین و قزاقستان اغلب با مشکلات زیادی در زمان باربری مواجه است. علاوه بر این، اثر “گلوگاه” نیز به دلیل محدودیت‌های زیرساختی و شرایط جوی دشوار که مانع ناوبری می‌شود، در بندر آکتائو مشاهده می‌شود.

برای رفع این چالش‌ها، آذربایجان و قزاقستان دو سال پیش نقشه‌راهی امضا کردند تا “گلوگاه‌ها” را همزمان و کریدور میانه را از سال 2022 تا 2027 توسعه دهند. این شامل تلاش‌های مشترک برای دیجیتالی کردن لجستیک TITR، انجام کارهای حفاری در بندر قزاق کورویوک، توسعه زیرساخت ریلی و افزایش تعداد لوکوموتیوها برای تسهیل بارگیری و تخلیه واگن‌های قطار است. برنامه‌ها همچنین شامل افزایش ظرفیت عبوری بندر مدرن‌شده آکتائو است.

آذربایجان نیز کارهای مشابهی را انجام می‌دهد و سال گذشته مدرن‌سازی بخش گرجستانی راه‌آهن باکو-تفلیس-قارص (BTK) را به اتمام رساند که ظرفیت آن از 1 میلیون به 5 میلیون تن بار در سال افزایش یافته است. حتی پروژه‌های بلندپروازانه‌تری در بندر آلاط در حال انجام است.

 همانطور که رئیس‌جمهور الهام علی‌اف در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی CGTN چین در داووس اشاره کرد، آذربایجان زیرساخت حمل و نقل مدرن و پیشرفته‌ای را توسعه داده است و امروز یک موضوع کلیدی در توسعه، اجرای پروژه‌های اتصال حمل و نقل در همکاری با چین و کشورهای آسیای مرکزی است.

علیف گفت: هدف ما این بود که ظرفیت بارگیری بندر تجاری‌مان به 15 میلیون تن برسد و این برای دهه‌ها کافی باشد. اما اکنون ما انتظار داریم که ظرف 5 یا 6 سال آینده، این رقم به 25 میلیون تن برسد. بنابراین، هم‌اکنون چه کار می‌کنیم؟ ما در حال تأمین مالی گسترش بندر تجاری و زیرساخت‌های راه‌آهن خود هستیم.

سال گذشته، باکو و آستانه یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک با سرمایه اولیه 300 میلیون دلار تأسیس کردند. هدف اصلی این صندوق تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی در هر دو کشور برادر است. پروژه اول این صندوق انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری در ساخت یک ترمینال بین‌مدولار در بندر آلاط باشد. این موضوع به تازگی توسط وزیر خارجه قزاقستان، مراد نورتلو، پس از مذاکرات با وزیر خارجه آذربایجان، جیحون بیرام‌اف، در آستانه تأیید شد.