ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش بخش بین‌الملل خبرگزاری اقتصاد ایران به نقل از VOA، جنگ روسیه و اوکراین، همزمان با ایجاد تکانه‌های ژئوپلیتیکی در جهان، نظام تجاری موجود را نیز مختل کرد. کشورهایی که در این جنگ درگیر نبوده‌اند نیز مجبور شدند سیاست‌های اقتصادی خود را بازسازی کرده و راه‌های جدیدی برای تجارت پیدا کنند، به ویژه آسیای مرکزی که از نظر لجستیکی امکانات محدودی دارد.

پیش از جنگ، این منطقه عمدتاً از کریدور شمالی که از روسیه و تا حدودی اوکراین و بلاروس عبور می‌کرد، برای دسترسی به بازار اروپا استفاده می‌کرد.

 جنگ به دلیل تحریم‌های شدید علیه روسیه و ناآرامی‌ها، نیاز به کریدور میانی ترانزیتی را افزایش داد که از دریای خزر، به ویژه قزاقستان، قفقاز و ترکیه به اروپا می‌رود.

سارپاربای جوبایف، اقتصاددان قزاقستانی به VOA می‌گوید: کریدور میانی در شرایط فعلی به یک گزینه امن و بی‌رقیب برای آسیای مرکزی، چین و اروپا تبدیل شده است.

جوبایف می‌گوید: آسیای مرکزی از دریای آزاد محروم است. تاکنون، لجستیک عمدتاً به همان شکلی که در دوران شوروی شکل گرفته بود، کار می‌کرد و تمام کالاها در جهت شمال به روسیه ارسال می‌شدند و صادرات عمدتاً بر آن متکی بود. حتی دسترسی به هند که در نزدیکی این منطقه قرار دارد، فقط از طریق شمال امکان‌پذیر بود.

یک کارشناس قزاقستانی دیگر گفت: ژئوپلیتیک امروز به طور جدی تغییر کرده است. روسیه و بلاروس تحت تحریم هستند و اوکراین درگیر جنگ است. این امر باعث احیای کریدوری شده است که قبلاً TRACECA نامیده می‌شد، در دهه 90 میلادی توسط غرب حمایت می‌شد و اکنون کریدور میانی نامیده می‌شود.

وی افزود: به دلیل وجود مسیر ترانس‌سیبری، این مسیر توسعه نیافته بود. البته، در اینجا باید به نقش چین به طور ویژه اشاره کرد، این کریدور دقیقاً در چارچوب ابتکار “یک کمربند، یک راه” توسعه یافته است. به عبارت دیگر، هدف انتقال بارهای چین به اروپا و بارهای اروپا به چین از طریق آسیای مرکزی است. طبیعتاً در این راستا، لجستیک منطقه‌ای نیز توسعه می‌یابد. بارهای محلی نیز به چین و اروپا منتقل می‌شوند. چین به دلیل مشکلات در شمال، دقیقاً همین مسیر را توسعه می‌دهد. به این معنا، کریدور میانی منافع چین، آسیای مرکزی، قفقاز، ترکیه و اروپا را تامین می‌کند.

انتقال کالا از طریق کریدور میانی عمدتاً از طریق راه‌آهن و بنادر دریایی در قفقاز و ترکیه انجام می‌شود. زمان تحویل کالا به اروپا در مقایسه با مسیر شمالی به طور قابل توجهی کاهش یافته است و حمل کالا با کشتی به جای یک ماه، حدود دو هفته و کمی بیشتر طول می‌کشد.

بخش اصلی این کریدور از قزاقستان در آسیای مرکزی و از آذربایجان در قفقاز عبور می‌کند. افزایش قابل توجه حجم بار در این کریدور نیاز به توسعه زیرساخت‌ها را ضروری کرده است.

جوبایف می‌گوید : موقعیت آذربایجان از نظر سیاسی و اقتصادی بسیار مهم است. کالاها از طریق آذربایجان به اروپا منتقل می‌شوند. باکو در حال سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌ها است. موضوع نه تنها در مورد حمل کالا، بلکه در مورد گسترش امکان صادرات انرژی منطقه به اروپا نیز مطرح است. اروپا از صادرات انرژی از این منطقه سود می‌برد، به ویژه در شرایطی که روسیه تحت تحریم است. به همین دلیل، کریدور میانی نقش مهمی در رهایی اقتصاد منطقه از وابستگی به شمال ایفا می‌کند.