به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، شرایط اقتصادی کشور و محدودیتهای دولت در بودجه بخشهای مختلف، دست به دست هم داده تا حوزه سلامت هم تحت الشعاع همین شرایط قرار گیرد. به طوری که وزارت بهداشت نیز در تأمین منابع برای حوزههای مختلف سلامت، با محدودیت منابع مواجه است.
در این بین، مهمترین برنامه حوزه سلامت کشور نیز دستخوش همین شرایط شده و به نظر میرسد نمیتوان به اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع در شهرها امیدوار بود. این در حالی است که وزیر بهداشت مدعی شده این برنامه از سال آینده اجرا خواهد شد.
طاهر موهبتی معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت، با بیان اینکه اجرای برنامه پزشکی خانواده مهمترین مأموریت وزارت بهداشت در برنامه هفتم توسعه است، گفت: وزارت بهداشت به ۸۵ هزار میلیارد تومان اعتبار از محل منابع جدید برای طرح پزشکی خانواده نیاز دارد. اگر منابع مورد نیاز پزشکی خانواده در نظر گرفته نشود، وزارت بهداشت برای اجرای این برنامه با مشکل مواجه میشود.
این اظهار نظر از سوی معاون وزیر بهداشت، پاسخ سوال ما از وزیر بهداشت است که با کدام بودجه قرار است برنامه پزشکی خانواده از سال آینده اجرا شود. در حالی که وزارت بهداشت با محدودیت منابع دست و پنجه نرم میکند و بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد، آیا میتواند برنامه پزشکی خانواده را با ۸۵ همت بودجه مورد نیاز، اجرایی کند.
با نگاهی به اولویتهای بودجهای حوزه سلامت در سال آینده، متوجه میشویم که نمیتوان به آمدن پزشک خانواده در شهرها امیدوار بود و در روستاها نیز، شرایط چندان مساعد و مناسب نیست.
زیرساختها در شهرهای بزرگ فراهم نیست
موضوع زیرساختها برای اجرای مهمترین برنامه حوزه سلامت در سطح کشور، یکی از چالشهای پیش روی پزشک خانواده شهری است که متأسفانه این زیرساختها فعلاً مهیا نیست و نمیتوان امیدوار بود که شهرنشینان سراغ پزشک خانواده بروند.
مهر ماه ۱۴۰۳ بود که محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت، در مراسم معارفه معاون بهداشت، مسئله دوم حوزه بهداشت را اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع دانست و تأکید کرد: از برنامه پزشکی خانواده در چهار برنامه پنج ساله توسعه کشور به عنوان یک برنامه مهم حوزه سلامت یاد شده که اقداماتی در همین راستا در روستاها شکل گرفته ولی منتج به محصول نهایی نشده است و باید در شهرها نیز این برنامه پیاده شود.
وی گفت: پزشکی خانواده در برنامه هفتم توسعه کشور نیز تکلیف یک ساله است و اجرای آن الزامات بودجهای دارد. پزشکی خانواده وقتی سامان میگیرد که پزشک خانواده انگیزه، شرایط مناسب و زندگی متعارف داشته باشد تا بتواند خدمت کند. با پرداخت حقوق ۱۴ میلیون به یک پزشک خانواده کار پیش نمیرود. در بودجه سال پیش اعتباری برای این برنامه دیده نشده و باید در بودجه سال آینده پیشبینیهای لازم در این خصوص انجام شود.
این اظهارات مربوط به مهر ماه ۱۴۰۳ بوده است و امروز، حوزه سلامت در شرایط بد مالی قرار دارد و آن طور که باید و شاید، اوضاع اقتصادی دولت مناسب نیست که بتواند تمامی خواستهها و نیازهای بودجهای وزارت بهداشت را فراهم کند.
آنچه مسلم است، برای گسترش پزشکی خانواده زیرساختها ۱۰۰ درصد نیست و در زیرساخت اینترنتی در برخی نقاط شهری، مشکلاتی داریم و در نقاطی هم باید زیرساخت سخت افزاری را ارتقا دهیم.
آیا پزشک خانواده به اندازه کافی داریم
یکی دیگر از چالشهای پیش روی اجرای برنامه پزشکی خانواده در شهرها، نبود پزشک متخصص خانواده است. در سال ۱۴۰۱، یکی از مدیران وقت وزارت بهداشت، عنوان داشته بود که برای اجرای این برنامه در شهرها، ۱۹ هزار پزشک عمومی نیاز داریم. اما، به نظر نمیرسد پزشکان عمومی بخواهند با دستمزدهای حداقلی که با تأخیرهای طولانی مدت پرداخت میشود، وارد کارزار پزشک خانواده شوند.
توقف برنامه پزشکی خانواده در شهرها
به نظر میرسد فعلاً نمیتوان به وجود پزشک خانواده شهری امیدوار بود، زیرا نه بودجه فراهم است، نه زیرساختها تأمین شده است.