به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ،خورشید تابانی که نور خود را از شمال تا جنوب بر پهنه پهناور سیستان و بلوچستان می‌تاباند از یک سو و دریای عمان در جنوب استان با امواج قوی اقیانوسی با ارتفاع بیش از ۱۲ متر در فصل مونسون از سوی دیگر، این استان را به یکی از مناطق مستعد برای تولید انرژی‌های پاک تبدیل کرده است. بر همین اساس در سال‌های اخیر دولت و مسئولان اقدام‌های خوبی برای بهره‌برداری از گنجینه خدادادی انرژی‌های تجدیدپذیر در این دیار انجام داده‌اند تا در آینده‌ای نزدیک این استان به قطب تولید برق پاک در کشور تبدیل شود.
ساخت نیروگاه بادی در منطقه میل نادر که با طوفان‌های ۱۲۰ روزه خود جزو بزرگترین مزرعه بادی کشور محسوب می‌شود، تنها نمونه‌ای از این اقدامات است. همچنین مسئولان این استان در ابتکارعملی جالب با استفاده از منابع استانی توانسته‌اند زمینه خرید و نصب بیش از 8 هزار پنل 5کیلوواتی برای روستاییانی که توان خرید اولیه پنل‌ها را ندارند مهیا کنند تا معیشت آنها با بهره‌برداری از تابش بی‌پایان خورشیدی رونق گیرد.
سیستان و بلوچستان استان اول انرژی‌های تجدیدناپذیر
«داوود شهرکی»، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان در این زمینه در گفت‌وگو با «ایران»، این استان را واقع در اطلس تابش خورشید و تونل باد عنوان کرد و اظهار داشت: سیستان و بلوچستان استان اول انرژی‌های تجدیدناپذیر هم از نوع باد و هم خورشیدی است، از این رو تولید برق خورشیدی در 2 فاز خانگی و سرمایه‌گذاری به صورت همزمان در استان در حال پیگیری است.
در این زمینه مکان‌هایی برای تولید برق در سطح کلان توسط برق منطقه‌ای استان شناسایی شده و از طریق فراخوان به سرمایه‌گذاران واگذار خواهد شد. وی با اشاره به تصمیم‌های اتخاذ شده برای احداث پنل خورشیدی در مناطق روستایی افزود: از آنجایی که با اجرای یک پنل خورشیدی روی بام خانه روستاییانی که به دلیل خشکسالی، کشاورزی و دامپروریشان از بین رفته سبب ایجاد درآمد می‌شود، دولت در سال‌های اخیر توسعه پنل‌های خورشیدی 8 کیلو واتی خانگی در مناطق روستایی را در دستور کار قرار داده است. بنا بود برای اجرای این طرح 150 میلیون تومان وام برای خرید، نصب و اتصال به شبکه برق در اختیار افراد متقاضی قرار بگیرد و بقیه هزینه توسط خود فرد تأمین شود اما به دلیل مشکلات مالی روستاییان این طرح با استقبال مواجه نشد.
رهایی از چرخه معیوب با استفاده از منابع مالی استانی
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان افزود: اشکالی که این طرح داشت این بود که شرکت نصاب اعلام کرده بود ابتدا باید هزینه‌ها به طور کامل پرداخت شود تا پنل را تحویل دهد و بانک‌ها هم پرداخت وام را به بعد از نصب موکول کرده بودند، به همین خاطر خانوارهای روستایی که توان پرداخت هزینه‌ها را نداشتند از نصب پنل منصرف می‌شدند. از آنجایی که این طرح در یک چرخه معیوب گیر کرده و استان نیازمند توسعه این بخش بود با پیگیری‌های انجام شده و حمایت‌های دولت توانستیم از محل آزادسازی برخی منابع مالی استانداری هزینه نصب پنل‌ها را به پیمانکاری که شرکت ساتنا معرفی کرده بود، پرداخت کنیم.
نصب 5 برابری پنل‌های خورشیدی در استان
در این زمینه برای خرید 8 هزار و 200 پنل 5 کیلوواتی از محل منابع در اختیار استان به میزان 10 هزار میلیارد ریال و نصب 2 هزار و400 پنل در حوزه سیستان و برگشت منابع بعد از اتصال به شبکه برق مورد توجه قرار گرفته است. همچنین شناسایی منابع درآمدی جدید و تحقق آن از محل ساماندهی سوخت و متعاقب آن عقد تفاهمنامه با بانک‌های عامل در راستای حمایت از طرح‌های اولویت‌دار و سرمایه‌گذاری کلان از دیگر اقدامات در حوزه نوآوری‌های استان در استفاده از انرژی‌های نو بوده است.
شهرکی با تأکید بر اینکه این پرداختی‌ها به صورت قرض در اختیار پیمانکار قرار گرفته است، گفت: بنا شده ابتدا پنل‌های خورشیدی در خانه‌های روستاییان نصب شود و آنها بعد از دریافت وام بانکی این مبلغ را برگردانند. به دنبال این ابتکار عمل استانداری، سال گذشته بیش از 2 هزار و 500 پنل در مناطق روستایی استان نصب شد، در حالی که در این مدت در کل کشور حدود 500 پنل نصب شده بود. همچنین 8 هزار پنل به همین شکل (به صورت امانی) وارد استان شده که در حال حاضر 500 پنل از این تعداد نصب و کار نصب بقیه هم به ترتیب تقاضا و اولویت در حال انجام است.
منطقه سیستان، هدف اول برای نصب پنل‌های خورشیدی
وی با بیان اینکه درگیری بیشتر با خشکسالی در سیستان این منطقه را به هدف اول ما برای نصب پنل‌های خورشیدی تبدیل کرده است، اظهار داشت: البته سرعت نصب پنل در استان بسیار مناسب است و ما این برنامه را در کوتاه‌ترین زمان ممکن در کل استان اجرا خواهیم کرد. نکته مهم این است که ما افراد را برای شرکت‌های نصاب آموزش داده‌ایم که همگی از جوانان بومی منطقه هستند. در واقع علاوه براشتغال‌آفرینی برای جوانان استان توانسته‌ایم تمام مراحل را بومی‌سازی کنیم و نیازی به استفاده از نیروهای غیر بومی نداشته باشیم.
ماندگاری روستاییان با ایجاد درآمد از خورشید
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: از آنجایی که با تأمین مالی از سوی استانداری این طرح به صورت گسترده در استان اجرا شده، به غیر از مسأله بهبود اشتغال و معیشت خانوارها سبب ماندگاری روستاییان در مناطقی بوده که در سال‌های قبل مهاجرت بسیار بالایی داشته‌اند. این طرح یک توافق سه‌جانبه میان بانک، شرکت توزیع برق استان و شرکت‌های نصاب پنل بوده و قرار شده بعد از تولید برق این انرژی توسط شرکت برق خریداری شود تا هم از محل پرداخت بهای این برق اقساط پنل‌ها پرداخت گردد و هم بخشی به حساب خانوارهای تولید کننده واریز شود.
در حال حاضر در زمینه توزیع برق با کمبودها و ضعف‌هایی روبه‌رو هستیم، اما در تلاشیم که برخی از این کمبودها را با انرژی خورشیدی جبران کنیم. برای تحقق این موضوع توافق‌هایی با بخش صنعت و کارخانه‌های بزرگ، برای ایجاد نیروگاه‌های خورشیدی انجام گرفته است. شهرکی با اعلام اینکه خرید تضمینی برق تولیدی نیروگاه‌های تجدیدپذیر در این استان ۱۰ درصد بالاتر از سایر استان‌هاست، افزود: این مهم جذابیت خوبی را برای سرمایه‌گذاری در منطقه ایجاد کرده است.
همچنین جذابیت دوم این است که به دلیل ظرفیت‌های صادراتی استان و همجواری با پاکستان و افغانستان، سرمایه‌گذاران می‌توانند در این حوزه به غیر از دوره پیک و فصل پرمصرف سال، برق تولیدی را صادر کنند. معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان اظهار داشت: از دولت تقاضا داریم نسبت به دستورالعمل قبلی مبنی بر پرداخت وام بعد از نصب پنل‌ها تجدیدنظر داشته باشد تا بسیاری از روستاییان که درآمد کافی و توان تأمین هزینه اولیه را ندارند موفق به خریداری ونصب پنل‌های خورشیدی شوند. همچنین بحث مجوز واردات پنل‌ها باید به نحوی تنظیم شود را که فرآیند واردات تسهیل شود و بتوان ظرفیتی را که برای تأمین برق از این حوزه پیش‌بینی شده تأمین کرد. در غیر این صورت با توجه به ظرفیت محدود تولید داخلی پنل‌های خورشیدی مسیر بسیار دشواری خواهیم داشت.