چرا کسی طرح مسکن ۲۵متری را دوست ندارد؟
اقتصاد ایران: مسکن ۲۵ متری ایده جدیدی نیست؛ طرح ساخت آپارتمان نقلی و فروش آن به مردمی که قدرت خریدشان آب رفته، چند سالی یکبار مطرح می‌شود و هر بار موافقان و مخالفان را مقابل هم قرار می‌دهد. امسال انتقاد از مسکن ۲۵ متری امسال به خطبه‌های نماز جمعه کرج راه پیدا کرد.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران یک تشکل صنفی است و ایده ساخت مسکن ۲۵ متری را مال خودش می‌داند. پارسال گفته بودند تقریبا ۲.۵ ساله روی طرح مسکن اقتصادی، مطالعه کردهاند و به پشتوانه همین تحقیق و پژوهش می‌خواهند کلنگ ساخت اولین پروژه ساخت مسکن ۲۵ متری را در منطقه ۱۹ تهران زمین بزنند. چون با طرحشان مخالفت شد، ظاهرا رفته‌اند سمت کرج.
مسکن ۲۵ متری همان‌قدر که متولی دارد، مورد انتقاد مخالفان قرار می‌گیرد. پنج سال پیش وقتی ایده ساخت مسکن ۲۵ متری برای اولین بار به خبرگزاری‌ها راه پیدا کرد، واکنش منفی افکارعمومی را به دنبال داشت. بعضی‌ها به بهانه اینکه چنین واحدی مخالف سنت و فرهنگ ایرانی است، فریاد وامصیبتا سر دادند. مجریان و مدعیان طرح ساخت مسکن ۲۵ متری، همیشه از سر ناچاری عقب‌نشینی کردهاند و موضوع را مسکوت گذاشته‌اند، ولی رشد قیمت مسکن به طور پیوسته ادامه دارد؛ آخرین گزارش می‌گوید متوسط قیمت مسکن در تهران به متری ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده تا با همین وضعیت فعلی، قیمت مسکن ۲۵ متری حدودا دو میلیارد تومان آب بخورد.
مسکن ۲۵ متری چیست؟
مسکن ۲۵ متری، ایده‌ای تجاری است و گروهی از سازندگان آن را دنبال می‌کنند که کسب‌و‌کارشان در خطر انقراض قرار دارد. قیمت خانه در تهران پارسال همین موقع‌ها به‌طور متوسط متری ۷۵ میلیون و ۷۹۰ هزار تومان گزارش شده بود و در آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی عدد ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را اعلام کردهاند.
قیمت آپارتمان ۱۰۰ متری در تهران، به همین دلیل حدود ۹ میلیارد تومان می‌شود. تازه اگر میانگین قیمت را در نظر بگیریم و از مناطق شمالی تهران مثل منطقه یک با متوسط قیمت ۱۷۹ میلیون تومان حذر کنیم.
خرید خانه در ارزان‌ترین نقطه تهران یعنی منطقه ۱۸، متری ۴۲ میلیون و ۱۲۰ هزار تومان بودجه می‌خواهد و به عبارتی قیمت خانه ۱۰۰ متری در این نقطه بالای چهار میلیارد تومان است. در واکنش به این اتفاق خریداران مسکن بیشتر دنبال خرید خانه کوچک با متراژ پایین می‌روند.
پرفروش‌ترین خانه‌های تهران در مرداد ۱۴۰۳، واحد‌هایی با مساحت ۴۰ تا ۵۰ متر بودند. ۱۵ درصد معاملات بازار مسکن تهران در مرداد امسال به خرید و فروش چنین واحد‌هایی اختصاص داشت. واحد‌های ۶۰ تا ۷۰ متری با سهم ۱۴ درصدی و واحد‌های ۴۰ تا ۵۰ متری با سهم ۱۲ درصدی از کل معاملات مرداد، رتبه‌های دوم و سوم را در اختیار داشتند.
پرونده بازار مسکن تهران در مرداد امسال در حالی بسته شد که روی‌هم‌رفته ۴۱ درصد معاملات به واحد‌های ۴۰ تا ۷۰ متری تعلق داشت و سهم واحد‌های ۹۰ تا ۱۰۰ متر و ۱۰۰ تا ۱۱۰ متری در مجموع به ۱۴ درصد نمی‌رسید. آمار رسمی بانک مرکزی همچنین می‌گوید مرداد امسال تهران شاهد معامله ۱۴۳ واحد ۳۰ تا ۴۰ متری و ۱۸ واحد زیر ۳۰ متر بوده است.
مسکن ۲۵ متری تهران توسط کسانی ایده‌پردازی و پشتیبانی می‌شوند که معتقدند بعضی زوج‌های جوان و گروهی از مجردها برای حل مشکل سکونت خود از خرید خرید مسکن ۲۵ متری استقبال می‌کنند.
مسکن ۲۵ متری واکنشی است به رشد قیمت مسکن و کاهش قدرت خرید مردم. مدعیان طراحی ایده مسکن ۲۵ متری برای تبلیغ کار خودشان می‌گویند، چون قیمت مسکن بالا رفته و بودجه متقاضیان به خرید خانه مناسب نمی‌رسد، برایشان خانه کوچک بسازیم. پس با اجرای انبوه پروژه‌های مسکن ۲۵ متری می‌توان هزینه ساخت را هم کاهش داد. شاید بعضی‌هایشان پیش خودشان فکر می‌کنند باید بابت این حجم از خلاقیت و نوآوری متشکر باشیم.
قیمت مسکن ۲۵ متری چقدر است؟
مسکن ۲۵ متری، شاید مشکل محل سکونت گروهی از زوج‌های جوان و بخشی از مجرد‌های پایتخت را حل کند، اما برای سازندگان هم سفره پر آب و نانی است. سازندگان مسکن و انبوه‌سازان در سال‌های اخیر با رشد قیمت مسکن ضرر کردهاند.
قیمت خانه بالا رفته و این مسئله برخلاف آنچه در ابتدا به نظر می‌رسد، علیه کسب‌وکار سازندگان مسکن عمل می‌کند. وقتی خانه گران باشد تعداد مشتریان کم می‌شود. از مدت‌ها پیش بازار کساد شده و در رکود فرورفته است. نشانه‌های این اتفاق را می‌توانیم از چند سال پیش به این‌طرف ببینیم. فروشندگان چاره‌ای جز تعدیل پیشنهاد مالی‌شان ندارند. اگر شما فعال بازار مسکن باشید، برای رونق دوباره کسب‌وکارتان دنبال ایده جدید نمی‌روید؟
قیمت مسکن ۲۵ متری به گفته اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران، تقریبا متری ۳۰ میلیون و در کل ۷۵۰ میلیون تومان است
مسکن ۲۵ متری، جنس جدیدی از تقاضا را از طرف زوج‌های جوان و مجرد‌هایی که صبح تا شب سر کار می‌روند و فقط دنبال جایی می‌گردند تا سرشان را روی بالش بگذارند و چندساعتی بخوابند، وارد بازار می‌کند. مسکن ۲۵ متری، ولی با فرهنگ ایرانی جماعت که هنوز مزه زندگی در خانه‌های بزرگ با سرسرا، حیاط، حوض، اندرونی و بیرونی را به خاطر دارد و تا همین چند سال پیش آپارتمان‌نشینی را با اطلاق کلمه «قوطی کبریت» به تمسخر می‌گرفت، جور درنمی‌آید دقیقا برعکس چیزی که کشور‌های توسعه یافته و مدرن از جمله فرانسه و انگلیس در اروپا یا ژاپن و کره در آسیا تجربه شده است.
ایده مسکن ۲۵ متری توسط فعالان حوزه ساخت‌و‌ساز پیگیری می‌شود و ظاهرا چند سال یکبار برای جلب موافقت وزیر مسکن دولت جدید یا شهردار تازه و اگر پا داد، همراه کردن تعدادی نماینده مجلس دوباره سراغش می‌روند. دقیقا مثل هفته گذشته که ناگهان اعلام کردند کلنگ ساخت مسکن ۲۵ متری در ماهدشت کرج را زمین زده‌اند و قرار است واحد‌ها در قالب تعاونی با هزینه متقاضیان ظرف ۴۸ ماه تحویل داده شود.
قیمت مسکن ۲۵ متری به گفته اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران، تقریبا متری ۳۰ میلیون و در کل ۷۵۰ میلیون تومان است. متقاضیان مسکن ۲۵ متری ماهدشت کرج همچنین می‌توانند از وام تا سقف ۳۵ درصد قیمت نهایی استفاده کنند که برایش دوره بازپرداخت چهار ساله و نرخ سود چهار درصد در نظر گرفته‌اند.
مسکن ۲۵ متری به این ترتیب با وام ۲۶۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی عرضه می‌شود و سهم آورده متقاضیان حدود ۴۸۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌شود. قسط وام مسکن ۲۵ متری به این ترتیب ماهی شش میلیون تومان برآورد می‌شود.
مخالفان مسکن ۲۵ متری چه می‌گویند؟
مسکن ۲۵ متری و خبر کلنگ‌زنی آن ۱۰ شهریور منتشر شد. سیدمحمدمهدی حسینی همدانی، نماینده، ولی فقیه در استان البرز و امام جمعه کرج، شش روز بعد در انتقاد از ایده ساخت مسکن ۲۵ متری گفت: «روشن است که صدمات و لطمات جبران‌ناپذیری به فرهنگ اسلامی و به بافت اجتماعی خواهد زد و حتی مشکلات اقتصادی به وجود می‌آورد... واقعاً فرهنگ جامعه و دین جامعه و مسائل مختلف اجتماعی را این کار برهم خواهد زد.»
وزارت راه‌وشهرسازی، روز شنبه موضع گرفت. مدیرکل راه و شهرسازی استان البرز گفته برای ساخت مسکن ۲۵ متری مجوز صادر نمی‌کند.مسکن ۲۵ متری علاوه بر مسئولان، نزد افکار عمومی هم وجهه مناسبی ندارد. مهم‌ترین علت مخالفت با ساخت مسکن ۲۵ متری، به مغایرت آن با الگوی مصرف خانوار ایرانی برمی‌گردد. بعضی‌ها می‌گویند زندگی در چنین خانه‌هایی امکان‌پذیر نیست.
مسکن ۲۵ متری ممکن است از نظر استاندارد‌های فنی به مشکل برخورد کند. به‌عنوان مثال در سایر نقاط دنیا به‌منظور کاهش قیمت تمام شده، آنها را بدون پارکینگ می‌سازند و تحویل می‌دهند. استاندارد فعلی ایران، ساخت واحد مسکونی بدون پارکینگ را منع می‌کند.
مسکن ۲۵ متری از نظر قانونی امکان ساخت ندارد، چون حداقل سرانه زیربنای واحد مسکونی برای هر نفر در ایران حداقل ۵۰ مترمربع درنظر گرفته می‌شود که برای خانوار‌های یک نفره (مجردها) و دو نفره (زوج‌های جوان) مطرح هستند. استاندارد خانوار‌های سه نفره به بالا را بین ۱۵۱ تا ۳۰۰ مترمربع تعریف کردهاند. اینجاست که دوباره پای سیاست کلان افزایش جمعیت وسط می‌آید که به‌طور واضح روی ساخت واحد‌های ۱۵۰ تا ۳۰۰ متربع تاکید کرده و متراژ متوسط ۲۳۰ مترمربع را لازم و ضروری می‌داند.
مسکن ۲۵ متری را احتمالا به خاطر همین موارد از تهران به ماهدشت کرج منتقل کردهاند. قوانین شهرداری تهران صدور پروانه ساخت برای واحد‌های زیر ۶۰ مترمربع را روی کاغذ منتفی اعلام می‌کند. جستجو میان قوانین بالادستی نیز نشان می‌دهد استاندارد مساحت خانه مسکونی به ازای نفر، ۱۷.۵ مترمربع است. به این ترتیب برای دو نفر حداقل ۳۵ مترمربع فضا مورد نیاز است. همچنین به واحد‌هایی با متراژ کمتر، مجوز و پروانه ساخت داده نمی‌شود.