آخرین میراث آوینی افغانستان برای فارسی‌زبانان
اقتصاد ایران: کتاب «روزهای نزدیک»؛ خاطرات یاسمین حسنات، بانویی از قندهار با تحقیق محمدسرور رجایی منتشر شد. احمد مدقق در یادداشتی این اثر را باقیات صالحات رجایی توصیف کرد.
یاسمین حسنات، راوی کتاب که نویسندگی اولیه کتاب را خود برعهده داشته است، در مقدمه کتاب می‌نویسد: «هدف از نگارش خاطرات این‌جانب نیز نشان دادن حضور زنان مسلمان در رویدادهای اخیر است؛ همان‌طور که از ظهور اسلام تا اکنون بوده. این متن روایت حوادث زندگی زنی است که در سرزمین اسلامی افغانستان چشم به دنیا گشوده و بر اساس عقاید و باورهای خود مانند سایر زنان افغانستانی، در طول 32 سال، برای دفاع از حریم اصول و ارزش‌های دینی در کشورش و حقوق هر زنی از این دیار، آماده بوده و نخواسته است لحظه‌ای از زندگی خود را به بیاعتنایی، اتلاف و بیهودگی بگذراند.
بهترین زنان و مردان کشورم افغانستان، گمنام بوده‌اند و جور زمان آنها را از چشم روزگار دور نگه داشته است؛ اما در این مسیر مقاوم و مقتدر و صبور بوده‌اند و امیدوار به الطاف خدای سبحان. زنان کشورم در طول حوادث روزگار و جنگ‌های تحمیلی خانمان‌سوز تا آوارگی‌های داخلی و خارجی تجارب زیادی به دست آورده‌اند؛ بنابراین آنان تحمل هرگونه پیشامدی را دارند و می‌توانند برای آینده کشور تصمیم بگیرند. اکنون دیگر هر چیزی و هرکسی نمی‌تواند آنان را سرکوب کند.
این نوشته، محتوای خیالی و و همی ندارد که به متن اضافه شده باشد و آن را از واقعیات دور سازد؛ بلکه بر اساس سرگذشت و خاطرات زندگی یک فرد شکل گرفته است. تا جایی که حافظه‌ام یاری می‌کرد اتفاقات را در ذهنم بازسازی کردم و با استفاده از کلمات و سواد اندکم آنها را به روی کاغذ آوردم. جاهایی بر این اتفاقات واقعی خندیدم و جاهای بسیاری گریستم. این نوشته فریادی از شهر شریف قندهار افغانستان است و روزی به دست همنوعان من خواهد افتاد تا صدای ملت مظلوم و مبارز کشورم را بشنوند و گمنامی زنان افغانستانی را فراموش نکنند.»
خانم یاسمین حسنات از بانوان مبارز و فعال افغانستان در سال 1364 توسط دولت کمونیستی این کشور بازداشت و زندانی شده است. جرم او همکاری با مجاهدینی بود که علیه تجاوز شوروی دست به قیام زده بودند. خانم حسنات در دهه 50 زندگی خود یک مؤسسه فرهنگی، یک موسسه خیریه و چندین مرکز آموزشی فرهنگی در کارنامه خود دارد و سال 1398 به عنوان یکی از برگزیدگان چهارمین جایزه جهانی گوهرشاد تجلیل شد.
در بخشی از کتاب این‌طور می‌خوانیم: «متوجه شدم به خانواده‌ام خبر داده‌اند که پس از دادگاه به حبس محکوم شده‌ام. آنها مدام دلداری‌ام می‌دادند خواهرهایم ناراحت بودند؛ ولی طوری صحبت می‌کردند که دلگیر نشوم. با وجود اینکه مایل به رفتن نبودند، با قلب‌های پریشان از هم خداحافظی کردیم. باز درِ محوطه قفل شد. حدود ده روز بعد دوباره در باز شد و چند نفر به نمایندگی از محاکمه سیار حکومت کمونیستی وارد حیاط شدند. آنها برای اینکه به من اطلاع دهند چرا آنجا ماندگار شده‌ام، از وسط پرونده‌ام برگه ابلاغ جرم را برداشتند و خواندند: «یاسمین حسنات، فرزند غلام‌نبی نظر به جرم اتفاق در قیام مسلحانه علیه جمهوری دموکراتیک خلق افغانستان با متکی به ماده 175 قانون جزای افغانستان، به مدت پنج سال حبس محکوم شده‌اید. بدین وسیله این حکم به شما ابلاغ می‌گردد.»
انتشار کتاب «روزهای نزدیک» با اقبال جامعه فارسی‌زبان همراه بوده است. احمد مدقق، نویسنده، در صفحه شخصی خود درباره این کتاب نوشته است: با شنیدن و دیدن خبر انتشار این کتاب اشک ریختم. بیش از هر زمان دیگری جای خالی دوستم محمدسرور رجایی را حس می‌کنم. مطمئنم این کتاب بخشی از باقیات صالحات آن مجاهد و اهل فرهنگ است.
وی ادامه داده است: بازنویسی عالی و فنی خانم تینا محمدحسینی، نویسنده توانای افغانستانی هم از نقاط قوت این کتاب است. این کتاب را بخوانید و چهره دیده ناشده زن افغانستانی را ببینید. زنی که در عین حفظ ارزش‌های دینی و ملی، نقشی فعال در جامعه داشت و دارد.
کتاب «روزهای نزدیک»؛ خاطرات یاسمین حسنات، بانویی از قندهار که تحقیق آن برعهده مرحوم محمدسرور رجایی و فرزانه عباس‌زاده بوده و بازنویسی آن نیز توسط تینا محمدحسینی صورت گرفته است، در 168صفحه، شمارگان 1000نسخه و با قیمت 100هزار تومان توسط انتشارات راه یار عرضه شده است. علاقه‌مندان جهت تهیه این کتاب، علاوه بر کتابفروشی‌ها می‌توانند از طریق سایت یا صفحات مجازی ناشر به نشانی raheyarpub.ir اقدام کنند.
قرار است رونمایی از این کتاب به همراه کتاب «کاغذ پران»، مجموعه اشعار زنده‌یاد رجایی برای گروه سنی کودک روز پنجشنبه، 11 تیرماه، همزمان با سومین سالروز درگذشت زنده‌یاد محمدسرور رجایی در حسینیه هنر برگزار شود. مرحوم رجایی در کنار توجه به حوزه زبان فارسی و ادبیات مقاومت، در حوزه ادبیات کودک میز فعال بود. مجله "باغ"، اولین مجله ویژه کودکان افغانستانی به همت او منتشر شده است. "کاغذپران" از جمله آثاری است که انتشارات راه یار در دسترس علاقه‌مندان قرار خواهد داد.
در این مراسم که در قالب سه بخش تلاش‌ها و فعالیت‌های مرحوم رجایی در حوزه شعر و ادب، زنان افغانستان و روایت فرهنگ مشترک دو ملت برگزار می‌شود، علی محمد مؤدب به عنوان کارشناس بخش شعر و ادب، سیداحمد مدقق به عنوان راوی خون شریکی و تینا محمدحسینی به عنوان کارشناس بخش زنان در این نشست حضور داشته و سخنرانی می‌کنند.
محمد سرور رجایی که اهالی فرهنگ و ادب از او به عنوان «آوینی افغانستان» یاد می‌کنند متولد 1348 کابل بود. وی از سال 1373 به ایران مهاجرت کرده بود و مدیریت خانه ادبیات افغانستان، مدیریت دفتر شعر و داستان افغانستان در حوزه هنری و از اعضای دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و نیز عضو هیأت تحریریه مجله‌های سوره و راه بود و ده‌ها مقاله یادداشت و گزارش درباره روابط فرهنگی ایران و افغانستان با عنوان کتاب «راوی خون شریکی» در دو جلد از او به یادگار مانده است.
این شاعر، نویسنده و ادیب افغانستانی در تاریخ هفتم مردادماه 1400 بر اثر ابتلا به ویروس کرونا در سن 52 سالگی درگذشت.