ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

در دل نمایشگاه سولوترانس ۲۰۲۵ در شهر لیون فرانسه، جایی که صنعت خودروهای تجاری نفس‌های عمیقی می‌کشد و چشم به افق‌های سبز آینده دوخته شده، سه غول صنعت حمل‌ونقل داف، بوش و کیا با دستان پرافتخار بر تخت پادشاهی جوایز «اسکار کامیون» ۲۰۲۶ نشستند. این رویداد، که هر دو سال یک‌بار بهانه‌ای برای گردهمایی نخبگان جهانی می‌شود، نه تنها نمادی از نوآوری‌های فنی است، بلکه فریاد بلندی برای گذار به عصر کربن‌صفر در جاده‌های پرترافیک اروپا و جهان به شمار می‌رود.

داف با کامیون‌های الکتریکی XD و XF، بوش با سیستم‌های هوشمند هشدار خطرات جاده‌ای و فناوری سلول سوختی و کیا با ون الکتریکی PV۵، نشان دادند که آینده حمل‌ونقل نه در سوخت‌های فسیلی که در باتری‌ها، داده‌های ابری و هیدروژن نهفته است. این پیروزی‌ها، در حالی که جهان با چالش‌های زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم می‌کند، نویدبخش روزهایی است که کامیون‌ها نه تنها بارها را جابه‌جا می‌کنند، بلکه سیاره را نیز نجات می‌دهند.

داف: کامیون‌های الکتریکی که باد را به چالش می‌کشند

وقتی صحبت از داف می‌شود، نام این شرکت هلندی همیشه با کیفیت، کارایی و نوآوری گره خورده است. نسل جدید کامیون‌های XD و XF الکتریکی، که در نمایشگاه سولوترانس ۲۰۲۵ رونمایی شد، نه تنها عنوان «کامیون بین‌المللی سال ۲۰۲۶» را از آن خود کرد، بلکه بار دیگر ثابت کرد که داف چگونه می‌تواند مرزهای مهندسی را جابه‌جا کند.

هیات داوران ۲۴ نفره، متشکل از خبرنگاران و کارشناسان برجسته صنعت، این مدل‌ها را به دلیل کارایی انرژی بی‌نظیر، ایمنی برتر و تمرکز بر راحتی راننده ستودند.

فلوریان انگل، رئیس هیات داوران، در مراسم اهدای جوایز گفت: «با XD و XF الکتریکی، داف نشان داد که ترکیب موتور الکتریکی مرکزی با اکسل عقب معمولی می‌تواند به همان اندازه کارآمد باشد که یک سیستم اکسل الکتریکی پیشرفته عمل می‌کند.»

این کامیون‌ها بر پایه پلتفرمی ماژولار ساخته شده‌اند که انعطاف‌پذیری بالایی را به ناوگان‌های حمل‌ونقل هدیه می‌دهد. XD الکتریکی، مناسب برای توزیع شهری، با باتری‌های LFP (لیتیوم آهن فسفات) عرضه می‌شود که نه تنها دوام بیشتری دارند، بلکه ایمنی بالاتری در برابر آتش‌سوزی ارائه می‌دهند. برد رانندگی این مدل تا ۴۲۰ کیلووات‌ساعت با چهار یا پنج پک باتری به بیش از ۵۰۰ کیلومتر می‌رسد، در حالی که XF الکتریکی، طراحی‌شده برای مسیرهای طولانی‌تر، با بهبود ۹ درصدی آیرودینامیک نسبت به نسل قبلی، مصرف انرژی را به حداقل می‌رساند. تصور کنید کامیونی که با هر کیلومتر، باد را فریب می‌دهد و مقاومت هوا را به نفع خود تبدیل می‌کند؛ این دقیقا همان چیزی است که مهندسان داف در آزمایشگاه‌های پیشرفته‌شان در هلند خلق کرده‌اند.

اما این دستاورد تنها به آمار و ارقام محدود نمی‌شود. داف در سال‌های اخیر بر روی زنجیره تامین پایدار سرمایه‌گذاری کرده و بیش از ۸۰ درصد مواد اولیه خود را از منابع بازیافتی تامین می‌کند.

این رویکرد نه تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه به اهداف اتحادیه اروپا برای کاهش ۱۵ درصدی انتشار دی‌اکسید کربن تا سال ۲۰۲۵ کمک شایانی می‌کند. در بازار اروپا، جایی که فروش کامیون‌های الکتریکی از ۲.۱ درصد در نیمه اول ۲۰۲۵ به ۳.۶ درصد جهش کرده، مدل‌های داف پیشتاز هستند. داف با این پیروزی، سومین عنوان متوالی خود را پس از سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ کسب کرد و نشان داد که در مسابقه به سمت کربن‌صفر، نه تنها شرکت‌کننده است، بلکه رهبر بلامنازع.

بوش: هوش مصنوعی که جاده‌ها را ایمن‌تر می‌کند

بوش، غول آلمانی فناوری، در سولوترانس ۲۰۲۵ دوبار برنده شد و این نشان‌دهنده عمق تعهد این شرکت به نوآوری‌های تحول‌آفرین است. نخست، سیستم «سرویس هشدار خطرات جاده‌ای» (Road Hazard Service) عنوان «جایزه نوآوری کامیون ۲۰۲۶» را از آن خود کرد. این سیستم، که از داده‌های جمعی (swarm data) و حسگرهای پیشرفته استفاده می‌کند، خطرات بالقوه مانند لغزندگی ناشی از باران شدید، مه غلیظ یا تصادفات را در مراحل اولیه تشخیص می‌دهد. از دسامبر ۲۰۲۴، این فناوری در کامیون‌های مرسدس‌بنز فعال شده و به‌زودی به دیگر برندها گسترش خواهد یافت.

فلوریان انگل در مراسم گفت: «سرویس هشدار خطرات جاده‌ای بوش نشان می‌دهد که داده‌های بزرگ (Big Data) چقدر می‌تواند بر ایمنی جاده‌ها تاثیرگذار باشد.»

تصور کنید راننده‌ای که در بزرگراه‌های پرترافیک اروپا در حال حرکت است؛ ناگهان، ابری از داده‌ها از هزاران خودرو دیگر جمع‌آوری می‌شود و هشدار می‌دهد که دو کیلومتر جلوتر، خطر هیدروپلنینگ (لغزش روی آب) وجود دارد.

این سیستم نه تنها سرعت را تنظیم می‌کند، بلکه به رانندگان مجاور نیز هشدار می‌فرستد و ریسک تصادفات را تا ۳۰ درصد کاهش می‌دهد. بوش، با بیش از ۴۰۰ هزار کارمند و سرمایه‌گذاری سالانه ۷.۵ میلیارد یورو در تحقیق و توسعه، این فناوری را بر پایه هوش مصنوعی ابری توسعه داده است. در جهانی که حمل‌ونقل جاده‌ای مسئول ۲۵ درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای است، چنین نوآوری‌هایی نه تنها جان‌ها را نجات می‌دهند، بلکه به کاهش ترافیک و هزینه‌های بیمه کمک می‌کنند.

اما پیروزی بوش به همین‌جا ختم نشد. در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۵، در برلین، تیم سه‌نفره کریستوفر اور، کای ویبر و پیر آندریو جایزه معتبر «آینده رئیس‌جمهور فدرال» (Deutscher Zukunftspreis) را برای سیستم درایو سلول سوختی دریافت کردند. این سیستم، که «پاورهاوس برای آب و هوا» نامیده می‌شود، برق را از هیدروژن تولید می‌کند و رانندگی بدون آلایندگی را با بار کامل ممکن می‌سازد. وزن آن حدود چهار تن کمتر از کامیون‌های باتری‌دار است و فقط چند دقیقه برای سوخت‌گیری نیاز دارد. جایزه، که برای بیست و نهمین بار اهدا شد و ۲۵۰ هزار یورو ارزش دارد، بوش را به عنوان پیشگام فناوری هیدروژن تثبیت کرد.

اشتفان هارتونگ، مدیرعامل بوش، گفت: «این جایزه افتخاری برجسته برای تیم است و نشان‌دهنده پتانسیل هیدروژن برای حمل‌ونقل طولانی‌مدت است.» در بازار جهانی، جایی که پیش‌بینی می‌شود فروش کامیون‌های هیدروژنی تا ۲۰۳۲ به ۳۲ میلیارد دلار برسد، بوش با این ماژول قدرت، رقبا را به چالش می‌کشد. این فناوری، مناسب برای مناطق آب و هوایی سخت مانند صحراهای خاورمیانه یا زمستان‌های اسکاندیناوی، پلی به سوی حمل‌ونقل پایدار است.

کیا: ون الکتریکی که شهرها را دگرگون می‌کند

کیا، که همیشه با خودروهای سواری شناخته می‌شود، در بخش ون‌های تجاری غافلگیری بزرگی ایجاد کرد. PV۵، اولین ون تمام‌الکتریکی اختصاصی این شرکت، عنوان «ون بین‌المللی سال ۲۰۲۶» را با رأی قاطع ۲۶ عضو هیات داوران کسب کرد. این مدل، بر پایه پلتفرم ماژولار E-GMP، با کارایی انرژی بالا، هندلینگ آسان و سیستم‌های کمک‌راننده مدرن، شهرها را برای تحویل بدون آلایندگی آماده می‌کند. رئیس کیا اروپا، گفت: «این جایزه افتخاری بزرگ است و تاییدی بر توانایی ما در ارائه فناوری، طراحی و کاربردی بودن در بخش LCV.»

PV۵ در دو نسخه مسافری و باری عرضه می‌شود؛ نسخه باری با برد ۴۱۶ کیلومتر (WLTP) و ظرفیت باتری ۵۱.۵ تا ۷۱.۲ کیلووات‌ساعت، ایده‌آل برای تحویل‌های شهری است. ارتفاع کف آن فقط ۳۹۹ میلی‌متر است، که بارگیری را آسان می‌کند، و گارانتی ۸ ساله یا ۱۶۰ هزار کیلومتر (قابل تمدید تا ۲۶۰ هزار) اطمینان خاطر می‌دهد. برای اولین بار در تاریخ این جایزه، سه ون الکتریکی بر پله‌های اول تا سوم ایستادند: کیا اول، فارایزون SV چینی دوم و فورد E-Transit Courier سوم.

این رویداد، سیگنالی قوی برای کربن‌زدایی ترافیک شهری است، جایی که ون‌ها مسئول بخش عمده‌ای از آلودگی‌های محلی هستند. کیا، با تمرکز بر اتصال‌پذیری، PV۵ را با شارژ بی‌سیم گوشی و سیستم‌های هوشمند مجهز کرده که رانندگی را به تجربه‌ای لذت‌بخش تبدیل می‌کند. در بازار اروپا، که فروش ون‌های الکتریکی در نیمه اول ۲۰۲۵، ۳.۶ درصد رشد کرده، PV۵ می‌تواند سهم کیا را دوچندان کند. این ون نه‌تنها بارها را حمل می‌کند، بلکه نمادی از گذار آسیایی به فناوری سبز است.

زمینه‌ای از سولوترانس: جایی که آینده جاده‌ها متولد می‌شود

نمایشگاه سولوترانس ۲۰۲۵ در لیون، با بیش از ۶۰۰ غرفه و ۴۰ هزار بازدیدکننده، بیش از یک رویداد تجاری بود؛ یک چشم انداز برای صنعت حمل‌ونقل سبز به شمار می‌رفت. جوایز بین‌المللی، که از سال ۱۹۷۶ اهدا می‌شوند، بر اساس معیارهایی مانند نوآوری، کارایی و تاثیر زیست‌محیطی انتخاب می‌شوند.

در سال جاری، تمرکز بر خودروهای بدون انتشار بود، که با اهداف اتحادیه اروپا همخوانی دارد: کاهش ۱۵ درصدی CO۲ تا ۲۰۲۵ و ۱۰۰ درصدی تا ۲۰۴۰. شرکت‌هایی مانند فورد ترانزیت و مرسدس‌بنز نیز مدل‌های الکتریکی خود را رونمایی کردند، اما داف، بوش و کیا با ترکیبی از کارایی و ایمنی، برنده میدان شدند. این نمایشگاه، که هر دو سال در فرانسه برگزار می‌شود، پلی بین تولیدکنندگان، ناوگان‌داران و سیاست‌گزاران است و بحث‌هایی در مورد زیرساخت‌های شارژ و هیدروژن را برانگیخت.

از چالش‌ها به فرصت‌های کربن‌صفر

صنعت کامیون در سال‌های ۲۰۲۵-۲۰۲۶ با شتابی خیره‌کننده به سمت الکتریکی‌سازی حرکت می‌کند. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، فروش کامیون‌های سنگین الکتریکی در اروپا تا ۲۰۳۰ سه برابر خواهد شد، در حالی که بازار جهانی به ۹۲ میلیارد دلار تا ۲۰۳۳ می‌رسد. اما چالش‌ها نیز کم نیستند: زیرساخت‌های شارژ ناکافی، هزینه‌های اولیه بالا و وابستگی به مواد کمیاب مانند لیتیوم. با این حال، مقررات سختگیرانه مانند استانداردهای CO۲ اتحادیه اروپا، شرکت‌ها را وادار به نوآوری کرده است.

پنج شرکت از هفت تولیدکننده اروپایی به هدف ۱۵ درصدی کاهش تا ۲۰۲۵ دست خواهند یافت و بوش با فناوری هیدروژنی، راه‌حلی برای مسیرهای طولانی ارائه می‌دهد. در آسیا، کیا و رقبای چینی مانند فارایزون، بازار را دگرگون می‌کنند، در حالی که در آمریکا، شرکت‌هایی مانند تسلا با سایبرتراک پیشتاز هستند. این روندها نه تنها اقتصادی هستند، بلکه اجتماعی: کاهش آلودگی هوا در شهرها، ایجاد مشاغل سبز و صرفه‌جویی در سوخت.

حمل‌ونقلی که سیاره را نجات می‌دهد

پیروزی‌های داف، بوش و کیا در سولوترانس ۲۰۲۵ بیش از یک جشن فنی است؛ به این معنی که صنعت حمل‌ونقل که در انتشار گاز دی‌اکسیدکربن درسطح جهان سهم ۲۵ درصدی دارد، با این پیروزی می‌تواند به موتور تغییر در این بخش تبدیل شود.

با کامیون‌هایی که باد را فریب می‌دهند، سیستم‌هایی که جاده‌ها را پیش‌بینی می‌کنند و ون‌هایی که شهرها را سبز می‌کنند، آینده روشن‌تر از همیشه به نظر می‌رسد. اما این گذار نیاز به همکاری دارد: دولت‌ها باید زیرساخت‌ها را بسازند، شرکت‌ها نوآوری را ادامه دهند و مصرف‌کنندگان سبز را انتخاب کنند. در نهایت، این «اسکارها» نه تنها جوایزی هستند، بلکه دعوتی به اقدام برای جهانی که در آن جاده‌ها نه تنها سریع‌تر، بلکه پاک‌تر و ایمن‌تر باشند.