ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

این فشارها، خودروسازان را به‌سمت بازار سرمایه سوق داده است؛ بازاری که برخلاف شبکه بانکی، ابزارهای متنوع، شفاف و قابل اتکایی برای تامین مالی کوتاه‌مدت و بلندمدت در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهد.

در این زمینه باید گفت صنعت‌خودرو در حال عبور از یک مدل تامین مالی سنتی و بانک‌محور به‌سمت الگوهای مدرن‌تر مبتنی بر اوراق، صندوق‌ها و ابزارهای مبتنی بر دارایی است؛ تغییری که اگر درست هدایت شود، می‌تواند ساختار مالی این صنعت را متحول کند. یکی از ابزارهای مهم قابل استفاده برای قطعه‌سازان و خودروسازان، گواهی سپرده کالایی است؛ ابزاری که امکان تبدیل محصولات یا مواداولیه به اوراق قابل معامله را فراهم کرده و نقدشوندگی را به‌فرآیند تولید تزریق می‌کند.

درصنعتی که گردش نقدینگی نقش حیاتی دارد، تبدیل موجودی انبار به ابزار مالی قابل معامله، قدرت مانور شرکت‌ها را افزایش می‌دهد و امکان استفاده از این گواهی‌ها به‌عنوان وثیقه، بسیاری از محدودیت‌های تامین مالی را کاهش می‌دهد.

در کنار آن، اوراق سلف موازی استاندارد یکی از مناسب‌ترین ابزارها برای تولیدکنندگان بزرگ است. این اوراق امکان پیش‌فروش محصولات آینده را فراهم می‌کند؛ درنتیجه شرکت نقدینگی امروز را دریافت می‌کند و محصول را در آینده تحویل می‌دهد. این الگو که پیش‌تر در صنایع پتروشیمی و انرژی موفق بوده، قابلیت تطبیق کامل با خودرو و قطعات را دارد و می‌تواند جریان مالی پایدار و قابل پیش‌بینی ایجاد کند.

برای پروژه‌های بزرگ‌تر همچون توسعه پلت‌فرم‌های جدید، به‌روزرسانی خطوط تولید یا فناوری‌های نو، صندوق‌های پروژه گزینه‌ای موثر محسوب می‌شوند. این صندوق‌ها با جذب سرمایه خرد و نهادی، ریسک پروژه را بین سرمایه‌گذاران توزیع می‌کنند و درنهایت، سود پروژه یا سهام طرح را به سرمایه‌گذاران بازمی‌گردانند.

چنین ابزاری می‌تواند شکاف تاریخی بین نیازهای توسعه‌ای صنعت‌خودرو و محدودیت‌های شبکه بانکی را پر کند. بازار بدهی نیز ظرفیت بالایی برای صنعت‌خودرو دارد. انتشار اوراق مرابحه، اجاره یا منفعت، همان نقشی را ایفا می‌کند که تسهیلات بانکی باید انجام دهند؛ با این تفاوت که برخلاف بانک‌ها، محدودیت ترازنامه‌ای نداشته و شفافیت بیشتری را در گردش مالی شرکت ایجاد می‌کنند.

بسیاری از خودروسازان بزرگ دنیا بخش عمده‌ای از تامین مالی خود را از طریق بازار بدهی انجام می‌دهند؛ الگویی که در ایران نیز قابل تعمیم است. دارایی‌های غیرمولد، چالش قدیمی دیگر خودروسازان است. راه‌اندازی صندوق‌های املاک و مستغلات این امکان را ایجاد می‌کند که بدون فروش ملک یا زمین، این دارایی‌ها به‌منبع مالی تبدیل شوند.

چنین ابزاری می‌تواند نقدینگی قابل توجهی آزاد کند و به‌سمت توسعه محصول یا تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام هدایت شود. در افق پیش ‌رو، ابزارهای ارزی و تامین مالی زنجیره‌ای دیجیتال نیز می‌توانند نقش مهمی برای این صنعت داشته باشند.

با قرار گرفتن ابزارهای ارزی در بازار سرمایه، تولیدکنندگان قادر خواهند بود ریسک نوسان نرخ ارز را کنترل کنند؛ موضوعی حیاتی برای شرکت‌هایی که بخش زیادی از هزینه‌های‌شان ارزی است.

همچنین تکمیل زنجیره‌تامین مالی دیجیتال، به‌ویژه برای قطعه‌سازان کوچک و متوسط، مسیر نقدینگی را تسهیل کرده و به‌کاهش وابستگی آنان به‌تسهیلات بانکی کمک می‌کند. مجموع این ابزارها نشان می‌دهد که صنعت‌خودرو دیگر نمی‌تواند تنها به منابع سنتی متکی باشد.

بازار سرمایه به یک ضرورت تبدیل شده و سبد متنوعی از ابزارهای مالی در اختیار خودروسازان و قطعه‌سازان قرار داده است تا هم ریسک‌ها را مدیریت کنند و هم امکان توسعه پایدار داشته باشند. آینده تامین مالی این صنعت، ترکیبی از ابزارهای نوین و راهکارهای ساختاری است که می‌تواند شفافیت، کارایی و پایداری مالی را به زنجیره خودرو بازگرداند.