ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
جواد محجوبی در گفتگو با خبرنگار مهر، در تشریح وضعیت منابع آب زیرزمینی کشور اظهار داشت: بر اساس آمار رسمی، سالانه حدود هشت میلیارد مترمکعب کسری در منابع آب زیرزمینی کشور وجود دارد. این برداشت بیرویه باعث شده است که از میان ۶۰۹ دشت کشور، بیش از ۴۰۰ دشت ممنوعه یا بحرانی اعلام شوند؛ دشتهای ممنوعه به دلیل افت شدید سطح آب زیرزمینی و دشتهای بحرانی به دلیل بروز پدیده غیرقابل بازگشت فرونشست زمین در وضعیت هشدار قرار دارند.
وی افزود: علت اصلی این وضعیت را میتوان در مصرف بیرویه، برداشتهای غیرمجاز و تغییرات اقلیمی بهویژه کاهش بارشها جستوجو کرد. استانهایی نظیر خراسان رضوی، فارس، اصفهان، کرمان و یزد جزو مناطقی هستند که از نظر وضعیت سفرههای آب زیرزمینی، در شرایط بسیار نامطلوبی قرار دارند.
محجوبی با اشاره به سیاستهای ملی برای مقابله با بحران آب گفت: در برنامه هفتم توسعه کشور و در ماده ۳۷ فصل هشتم، بهصراحت بر ضرورت جبران تراز منفی آب تأکید شده است. بر اساس این برنامه، مقرر شده است طی پنج سال آینده، ۱۵ میلیارد مترمکعب از مصرف آب بخش کشاورزی در کشور کاهش یابد.
وی افزود: برش استانی این کاهش برای هر استان از سوی شورای عالی آب مشخص و ابلاغ شده و سهم استان یزد نیز کاهش ۲۶ درصدی مصرف آب کشاورزی طی پنج سال آینده است.
وی در ادامه تصریح کرد: طی سالهای اخیر تقریباً تمامی چاههای کشاورزی استان به کنتورهای حجمی و هوشمند مجهز شدهاند و هر چاه فقط بر اساس پروانه مجاز خود اجازه برداشت دارد.
وی در توضیح ساعات کارکرد چاهها بیان کرد: مطابق سند ملی آب مصوب سال ۱۳۷۵ که توسط وزارت جهاد کشاورزی تدوین شده، برای هر دشت ساعت کارکرد مشخصی تعیین گردیده است. در استان یزد، حداکثر ساعت کارکرد مجاز چاههای کشاورزی پنج هزار ساعت در سال است. با توجه به اینکه یک سال ۸۷۶۰ ساعت دارد، این عدد نشان میدهد که برداشت آب در یزد بهشدت محدود و تحت کنترل است.
محجوبی در پاسخ به اینکه آیا امکان افزایش ساعت کارکرد چاهها برای کشاورزان وجود دارد، تأکید کرد: ساعت کارکرد چاهها کاملاً بر اساس پروانه مجاز تنظیم شده است و افزایش آن میتواند تهدیدی جدی برای امنیت آبی، غذایی و اجتماعی استان باشد. پدیده فرونشست زمین که در بیش از ۳۵۰ محدوده کشور گزارش شده، یک هشدار جدی است و قابل بازگشت نیست.
وی با بیان اینکه اجرای دقیق قوانین و همراهی کشاورزان شرط اصلی موفقیت در مدیریت آب است، افزود: کاهش مصرف ۲۶ درصدی در استان بهصورت پلکانی و تدریجی طی پنج سال انجام میشود تا کشاورزان بتوانند خود را با شرایط جدید وفق دهند.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای یزد در پایان بیان کرد: در حال حاضر جلسات منظم و مشترکی میان شرکت آب منطقهای و جهاد کشاورزی استان برگزار میشود تا با اجرای طرحهایی نظیر اصلاح الگوی کشت، گسترش روشهای نوین آبیاری و ترویج کشت محصولات کمآببر، ضمن حمایت از کشاورزان، هدف برنامه هفتم توسعه در زمینه تعادلبخشی به منابع آب زیرزمینی محقق شود.