ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصدوپنجاه و چهارمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز چهارشنبه 16 مهر 1404 ضبط و منتشر شد. در این شماره «علیرضا مجیدی»، کارشناس مسائل غرب آسیا پیامدهای طوفان الاقصی بر دو پرونده عادی سازی (تطبیع) و الحاق کرانه باختری را بررسی می‌کند.

عملیات گسترده طوفان‌الاقصی در 7 اکتبر 2023، معادلات سیاسی و امنیتی خاورمیانه را دچار تغییرات بنیادین کرد. نخستین و مستقیم‌ترین اثر آن، کندی یا توقف روند عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل بود. به‌ویژه، مذاکرات میان ریاض و تل‌آویو که پیش‌تر در چارچوب توافق‌های ابراهیم تنظیم شده بود، تحت فشار افکار عمومی عربی و اسلامی به حالت تعلیق درآمد.

انتشار گسترده تصاویر قربانیان فلسطینی، زمینه‌ای فراهم ساخت که مخالفان عادی‌سازی بتوانند هزینه سیاسی برای رهبران عربی را به‌شدت افزایش دهند. کشورهای عربی و حتی برخی دولت‌های آفریقایی و آسیایی، در واکنش، مواضع محتاطانه یا انتقادی اتخاذ کردند.  

از سوی دیگر، طوفان‌الاقصی موجب بازتعریف تهدید اسرائیل در سطح منطقه‌ای شد. بازگشت پرونده فلسطین به جایگاه نخست اولویت‌های جهان عرب، نگرش امنیتی به عادی‌سازی را تغییر داد؛ زیرا نتایج عملیات نشان داد که برتری نظامی اسرائیل، تضمین امنیت پایدار برای شرکای آن نیست.  

در خصوص طرح الحاق کرانه باختری، پیامدها دوگانه بود. در کوتاه‌مدت، بحران امنیتی و فشارهای بین‌المللی اجرای سریع الحاق را به تعویق انداخت و برخی متحدان غربی آن را نقض صریح حقوق بین‌الملل دانستند. بااین‌حال، در عرصه میدانی، افزایش فعالیت شهرک‌نشینان و ضعف کنترل اسرائیل در برخی مناطق، سناریوی «الحاق تدریجی» را تقویت کرد.  

در مجموع، طوفان‌الاقصی نه‌تنها روند عادی‌سازی را کند و پرهزینه ساخت، بلکه معادله الحاق را از پروژه‌ای ظاهراً اجتناب‌ناپذیر، به چالشی حقوقی و امنیتی بدل کرد؛ چالشی که اکنون در سایه تنش‌های تازه و مقاومت مسلحانه، هر دو پرونده را به آینده‌ای نامطمئن سوق داده است.

انتهای پیام/