به گزارش سلامت نیوز به نقل از نسنیم،با وجود گذشت بیش از ۲۰ سال از آغاز طرح پزشک خانواده، این طرح ملی همچنان درگیر کمبود زیرساخت‌ها، ضعف مدیریت و بی‌عملی دستگاه‌های متولی است. در حالی که اجرای کامل آن نیازمند پرونده الکترونیک سلامت، نظام ارجاع، اتصال سامانه‌های درمانی، و اپراتورهای سلامت الکترونیک است، هنوز بسیاری از این الزامات در مرحله طرح باقی مانده‌اند.

به گفته‌ی دکتر ابراهیم نوری گوشکی، متخصص پزشکی خانواده، سلامت الکترونیک در ایران برخلاف آنچه قانون مقرر کرده، همچنان درگیر جزیره‌ای عمل کردن و نبود مدیریت یکپارچه است.

ناتمام ماندن وعده‌ها: زیرساخت‌ها همچنان ناقص

بند «الف-1» ماده ۶۹ قانون برنامه هفتم توسعه، وزارت بهداشت را موظف کرده بود تا در مدت دو سال زیرساخت‌های فنی، حقوقی و اجرایی سلامت الکترونیک را آماده کند؛ از جمله اتصال سامانه‌های بیمارستانی، نسخه‌نویسی، مراقبت‌های بهداشتی اولیه، اسناد سلامت و خودمراقبتی.

اما به گفته دکتر گوشکی:

«سامانه‌ها هنوز به‌صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند، امضای الکترونیک در مراکز درمانی پیاده‌سازی نشده، و پایگاه ملی سلامت شکل نگرفته است.»

نتیجه: درمان پرهزینه، سردرگمی بیماران

این وضعیت منجر به پیامدهای جدی شده است:

• پزشکان به اطلاعات یکپارچه بیمار دسترسی ندارند؛

• تجویزهای تکراری و اشتباهات درمانی افزایش یافته؛

• هزینه‌های اضافی به بیمه‌ها و بیماران تحمیل شده؛

• کیفیت خدمات درمانی کاهش یافته است.

وزارت بهداشت و نقشه راهِ روی کاغذ

مطابق قانون، وزارت بهداشت باید ظرف سه ماه، نقشه راه سلامت الکترونیک را تدوین می‌کرد و به تصویب هیئت وزیران می‌رساند. اما تاکنون نه تنها اجرای این سند با تأخیر مواجه شده، بلکه آیین‌نامه‌های موجود نیز فاقد ضمانت اجرایی کافی هستند.

از سوی دیگر، فراخوانی برای انتخاب اپراتورهای سلامت الکترونیکی صورت نگرفته و برخی شرکت‌ها بدون رقابت سالم وارد فرآیند ارائه خدمات شده‌اند؛ که به گفته برخی منابع، این ورودها با ترک تشریفات همراه بوده است.

نبود رگولاتوری = آشفتگی در سلامت دیجیتال

در فقدان نظام تنظیم‌گری:

• شرکت‌های فاقد صلاحیت وارد میدان شده‌اند؛

• نرم‌افزارهای سلامت مستقیماً با حاکمیت ارتباط دارند؛

• بیماران دچار سردرگمی در مسیر ارجاع شده‌اند؛

• هزینه‌ها افزایش یافته و اعتماد عمومی کاهش یافته است.

پزشک خانواده؛ بدون پرونده الکترونیک، یک پوسته ناقص

دکتر گوشکی با تأکید بر اهمیت پرونده الکترونیک گفت:

«پزشک خانواده بدون زیرساخت‌های دیجیتال واقعی نیست. امروز در بسیاری مناطق کشور، این طرح به صورت ناقص اجرا می‌شود و بیمه‌ها هم به دلیل نبود استحقاق‌سنجی دقیق، با چالش مالی مواجه‌اند.»

پیشنهادها برای خروج از بن‌بست

• ورود فوری و مستقیم وزیر بهداشت برای اجرای کامل ماده ۶۹ قانون برنامه هفتم

• تشکیل کمیته‌ای مستقل با حضور متخصصان پزشکی و فناوری برای پایش اجرای سلامت الکترونیک

• انتشار شفاف و منظم گزارش پیشرفت پروژه‌ها

• پایان دادن به پروژه‌های موازی و غیرهم‌راستا با قانون

• سامان‌دهی واقعی به اپراتورها و اجرای نظام رگولاتوری در حوزه سلامت دیجیتال

سلامت دیجیتال در ایران، با وجود ظرفیت بالا و چارچوب قانونی مشخص، به دلیل ضعف در اجرا و نبود مدیریت منسجم، هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است. بدون اجرای ماده ۶۹ قانون، تحقق نظام پزشک خانواده تنها در حد شعار باقی خواهد ماند.