ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
خبرگزاری مهر، گروه استانها: ساوه یکی از قطبهای اصلی تولید انار در کشور، این روزها با چالشهای جدی در حوزه کشاورزی مواجه است. با وجود مشکلاتی نظیر کمآبی، تغییرات اقلیمی و هزینههای بالای نگهداری باغات، باغداران این شهرستان همچنان با انگیزه و تلاش بیوقفه به تولید ادامه میدهند.
براساس آمار معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه، این شهرستان دارای حدود ۲۱ هزار هکتار باغ است که از این میزان، ۱۱ هزار هکتار به کشت درختان انار اختصاص دارد و انار ساوه بهدلیل کیفیت بالا و طعم منحصربهفردش، جایگاه ویژهای در بازارهای داخلی و نمایشگاههای ملی دارد.
نمایشگاه ملی انار ساوه هر ساله با حضور فعال باغداران، غرفههای صنایع دستی، تجهیزات کشاورزی و محصولات فرآوریشده برگزار میشود، در یکی از جشنوارههای اخیر، اناری با وزن ۱.۴ کیلوگرم بهعنوان سنگینترین انار شهرستان معرفی شد که نشان از ظرفیتهای بالقوه این منطقه دارد.
در کنار تولید، روحیه انساندوستی نیز در میان باغداران ساوه موج میزند چرا که در سالهای اخیر، حدود ۴۰۰ کیلوگرم انار توسط باغداران به نیازمندان اهدا شده است؛ اقدامی که جلوهای از همبستگی اجتماعی و مسئولیتپذیری در دل بحرانهاست.
با وجود تمام دشواریها، برخی باغداران موفق به برداشت محصول از باغات خود شدهاند و امید دارند با حمایتهای بیشتر، بتوانند این میراث ارزشمند را حفظ کرده و توسعه دهند.
معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه در گفتگو با خبرنگار مهر، وضعیت باغات انار این شهرستان را نگرانکننده توصیف کرد و گفت: به دلیل کمبود شدید منابع آبی، امسال بخش قابل توجهی از باغات انار با مشکل مواجه شده و حدود ۳ هزار و ۵۰۰ هکتار از باغات از چرخه تولید خارج شدهاند.
محمودرضا خلیلی افزود: در حال حاضر حدود ۱۱ هزار هکتار از اراضی شهرستان به کشت انار اختصاص دارد، اما امسال به دلیل عدم تحقق انتقال آب از سد کوچری که در سالهای گذشته بخش عمده آب مورد نیاز باغات را تأمین میکرد، افت شدید عملکرد و خروج بخشی از باغات از تولید به وقوع پیوسته است.
خلیلی تاکید کرد: برآوردهای کارشناسی نشان میدهد تولید انار در ساوه امسال بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یافته است که این موضوع بر درآمد کشاورزان و بازار این محصول تأثیرگذار خواهد بود.
وی همچنین وسعت کل اراضی آبی شهرستان را حدود ۶۶ هزار هکتار اعلام کرد که از این میزان ۲۱ هزار هکتار آن به باغات میوه اختصاص دارد و انار بخش عمدهای از این باغات است.
خلیلی گفت: سالانه ساوه بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ هزار تن انار تولید میکند، اما امسال به دلیل بحران آب، پیشبینی میشود این میزان به ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار تن کاهش یابد که این مهم نیازمند اقدامات ویژه است.
معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه با تاکید بر اهمیت مدیریت علمی منابع آبی گفت: تأمین پایدار آب کشاورزی حیاتیترین عامل حفظ باغات ساوه است و ادامه شرایط کنونی میتواند خسارات جبرانناپذیری به بخش باغداری وارد کند.
جشنواره انار ساوه با برنامههای فرهنگی و گردشگری
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری ساوه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: جشنواره انار ساوه امسال از ششم تا شانزدهم آذرماه در محوطه تاریخی مسجد جامع ساوه برگزار خواهد شد.
رضا ایاز گفت: این جشنواره فرصتی برای معرفی محصول استراتژیک و نماد فرهنگ و اقتصاد محلی ساوه است.
وی افزود: حدود ۱۵۰ غرفه از تولیدکنندگان و فعالان صنعت انار از شهرهای مختلف کشور در این رویداد حضور خواهند داشت.
وی تاکید کرد: این جشنواره علاوه بر عرضه محصول، میزبان برنامههای فرهنگی و هنری، نمایشگاه صنایع دستی، کارگاههای آموزشی و مسابقات هنری خواهد بود.
ایاز بیان کرد: همزمان با جشنواره انار، جشنواره اقوام ایرانی نیز برگزار میشود تا فرهنگ و آداب و رسوم اقوام مختلف کشور به نمایش گذاشته شود و بازدیدکنندگان با موسیقی، لباس و هنرهای سنتی آشنا شوند.
نخستین رویداد ملی فناورانه انار در ساوه برگزار میشود
دبیر کارگروه اجرایی اولین رویداد ملی فناورانه انار در گفتگو با خبرنگار مهر، بیان کرد: این رویداد با محور توسعه زنجیره ارزش انار از تولید تا بازار، برای نخستین بار در کشور به میزبانی ساوه برگزار میشود.
وحیده نرجسی افزود: برنامه توسط مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی (پردیس تحقیقات انار ساوه) و با همکاری جهاد کشاورزی شهرستان ساوه برگزار میشود.
وی محورهای رویداد را تولید، برداشت و پس از برداشت، کاربردهای پزشکی و سلامت، و گردشگری انار اعلام کرد و هدف اصلی را شناسایی ایدههای خلاقانه و نوآورانه برای توسعه صنعت انار بیان کرد.
وی گفت: طرحها و ایدهها تا دوم آبان ماه به دبیرخانه ارسال شود.
برگزاری جشنواره انار ساوه فرصتی برای حمایت از تولیدکنندگان
نماینده مردم ساوه و زرندیه در مجلس شورای اسلامی هم در گفتگو با خبرنگار مهر با تأکید بر نقش کلیدی این جشنواره در توسعه بازاریابی و معرفی محصولات محلی گفت: برگزاری این رویداد علاوه بر کمک به کشاورزان انارکار، بستر مناسبی برای سایر فعالان بخش کشاورزی و صنایع وابسته فراهم میآورد تا بتوانند محصولات خود را بهتر معرفی کرده و بازار فروش خود را توسعه دهند.
حجت الاسلام محمد سبزی با اشاره به شرایط دشوار به دلیل خشکسالیهای اخیر اظهار کرد: با وجود پیشبینی اولیه مبنی بر عدم برگزاری جشنواره انار به دلیل کاهش محصول و مشکلات ناشی از خشکسالی، در راستای حمایت از تولیدکنندگان و محصولات محلی مقرر شد این آیین برگزار شود.
وی افزود: نکته مهم این است که جشنواره انار تنها به عرضه محصولات انار محدود نمیشود و تولیدکنندگان سایر محصولات کشاورزی و صنایع دستی منطقه نیز فرصت دارند تا در این جشنواره حضور یابند و محصولات خود را به معرض نمایش و فروش بگذارند.
حجت الاسلام سبزی همچنین از تصمیم مهمی در این دوره جشنواره خبر داد و گفت: با درخواست تولیدکنندگان و موافقت برگزارکنندگان، محل برگزاری جشنواره قرار است پس از پایان مراسم رسمی، به مدت یک ماه باز بماند و حتی به صورت یک بازارچه دائمی درآید تا تولیدکنندگان فرصت بیشتری برای عرضه محصولات خود داشته باشند و بازاریابی بهتری انجام شود.
وی تصریح کرد: با وجود محدودیتهای موجود، تلاش داریم این جشنواره همچنان به عنوان یک فرصت ارزشمند برای حمایت از تولیدات داخلی و ارتقای اقتصاد محلی حفظ شود وتمامی تلاشها درجهت تسهیل حضور تولیدکنندگان و جذب مخاطبان انجام خواهد شد.
با وجود خشکسالی، وضعیت باغهای انار رضایتبخش است
فرماندار شهرستان ساوه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به بارندگیهای سال ۱۳۹۹ و سرریز شدن سد ساوه، اظهار کرد: در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، وزارت نیرو تصمیمی اتخاذ کرد که میتوان آن را اقدامی عجیب دانست و گفت که بر اساس این تصمیم، حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب برای بخش کشاورزی ساوه رهاسازی شد.
مهدی حسینی ادامه داد:این تصمیم، علاوه بر هدررفت منابع آبی، این تصور را در میان کشاورزان ایجاد کرد که کشور وارد دوره ترسالی شده است،به همین علت، سطح زیر کشت مزارع آبی افزایش یافت. اما در ادامه، با بروز خشکسالی و کاهش شدید بارندگی، کشاورزان با کمبود شدید آب مواجه شدند و در نتیجه، بسیاری از مزارع بهطور گسترده خشک شدند.
فرماندار شهرستان ساوه گفت: در سال جاری، یکهزار و ۵۰۰ هکتار از باغهای این شهرستان تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفته است،اما با وجود این شرایط،وضعیت باغهای انار همچنان مطلوب و قابل قبول است.
مشکل برند و ارزشگذاری محصول
باغدار ساوجی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت:
یکی از نگرانیهای مهم، حراج محصول به نام «انار ساوه» در مسیرهای بین شهری است چرا که وقتی انار سایر مناطق با نام ساوه عرضه میشود، برند اصلی آسیب میبیند.
وی افزود:باغداران تأکید دارند برای حفظ برند انار ساوه، نیازبه حمایت جدی دولت، برنامهریزی در فرآوری محصول و نظارت بر عرضه دارند.
دیگر باغدار ساوجی گفت: برخی باغداران پس از خسارت (مثلاً سرمازدگی) قادر به بازسازی باغات خود نیستند.آنان خواهان تسهیلات، غرامت بیمه یا کمک دولت هستند.
وی افزود: متاسفانه با تأخیر یا عدم پرداخت تسهیلات مواجه بودیم واین مسئله بازسازی و احیای باغات را مشکل کرده است.
دیگر باغدار ساوجی اجرای دورههای آموزشی،ضعف زیرساختها، سردخانه و انبار،کمآبی و خشکسالی را از دیگر مشکلات باغداران ساوجی اعلام کرد و گفت:باغات قدیمی، گاهی با قدمت ۱۰۰ سال، در معرض مرگ خاموش قرار گرفتهاند و خزان زودرس به معضلی روزمره تبدیل شده است.
مهران فرقانی باغدار ساوجی نیز به خبرنگار مهر گفت: بزرگترین دغدغه ما آفات، بهویژه کرم گلوگاه و کنه است، این آفات خسارت زیادی به باغ وارد میکنند و برای مبارزه با آنها باید کارگر بگیریم، اما هزینه کارگر و مبارزه با آفات بسیار بالاست و درآمد ما پاسخگوی این هزینهها نیست.
این باغدار ساوجی تصریح کرد: متأسفانه انار ما به قیمت واقعی به فروش نمیرسد چرا که کشورهای دیگر محصول ما را با قیمت بسیار پایین میخرند و بعد با برند خودشان وارد بازار جهانی میکنند و چند برابر میفروشند،این مسئله برای ما باغداران که یک سال زحمت میکشیم، بسیار ناعادلانه است.
وی ادامه داد: فرآوردههای انار ارزش دارویی بسیار بالایی دارند، کشورهایی مثل چین بسیاری از داروهای گیاهیشان را از همین فرآوردهها تهیه میکنند، اما درایران هنوز جایگاه این محصولات بهدرستی تعریف نشده و از ظرفیت دارویی و صنعتی آنها استفاده نمیشود که باید تدابیر ویژهای اندیشیده شود.