ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

خبرگزاری مهر، گروه استان ها: حضرت فاطمه معصومه (س) یکی از برجسته‌ترین چهره‌های زن در تاریخ اسلام است که نقش وی تنها به‌عنوان خواهر امام رضا (ع) خلاصه نمی‌شود، بلکه حضور اجتماعی، سیاسی و معنوی ایشان جایگاهی متمایز در تاریخ تشیع برای وی رقم زده است.

هجرت آن حضرت به سوی خراسان در سال ۲۰۱ هجری قمری، در فضای خفقان سیاسی حکومت عباسی و همزمان با انتقال اجباری امام رضا (ع) به طوس رخ داد. عباسیان در این دوره تلاش داشتند با تبعید و تحت فشار قرار دادن ائمه (ع)، نفوذ معنوی و اجتماعی آن‌ها را مهار کنند.

هجرت حضرت معصومه (س)؛ نماد مقاومت در برابر ظلم عباسی

‌در چنین شرایطی، حرکت حضرت معصومه (س) نه‌تنها به‌عنوان یک اقدام شخصی، بلکه در قامت یک موضع‌گیری سیاسی و دینی جلوه‌گر شد که پیام روشنی برای حمایت از امامت و اعتراض به مشروعیت ظالمانه خلافت عباسی داشت.

قم؛ از پناهگاه حضرت معصومه (س) تا مرکز علمی تشیع

پس از شهادت آن حضرت در شهر قم، این منطقه به مرور به یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و دینی جهان تشیع بدل شد؛ شهری که امروز نیز مرکز حوزه‌های علمیه و تولید فکری شیعه است. هجرت حضرت معصومه (س)، از منظر تمدنی، نمونه‌ای روشن از نقش زنان در پیشبرد جریان امامت و حفظ معارف اهل‌بیت (ع) است و نقطه اتکایی برای بازتعریف نقش زن در تمدن اسلامی به‌شمار می‌آید؛ الگویی که انقلاب اسلامی نیز با الهام از آن، زن را نه صرفاً عنصر خانگی یا ابزاری صنعتی، بلکه محور تربیت، معنویت، حضور اجتماعی و حافظ ارزش‌های دینی می‌داند.

نگاه تمدنی انقلاب اسلامی به نقش زن

در همین زمینه، حجت‌الاسلام رضا دیلمی، معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی گلستان، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، به تبیین ابعاد تمدنی و اجتماعی این هجرت پرداخت.

حجت‌الاسلام رضا دیلمی، با اشاره به جایگاه بی‌نظیر حضرت فاطمه معصومه (س) در تاریخ تشیع به خبرنگار مهر گفت: هجرت این بانوی بزرگوار از مدینه به سمت خراسان، تنها یک سفر خانوادگی نبود؛ بلکه حرکتی آگاهانه، تمدن‌ساز و در مسیر دفاع از جایگاه امامت و رسالت الهی بود.

وی افزود: حضرت معصومه (س) در زمانی که امام رضا (ع) به اجبار مأمون عباسی به طوس منتقل شده بود، با هدف پشتیبانی از ولایت و اعتراض به حاکمیت جبار، هجرتی آگاهانه آغاز کرد. این حرکت سه پیام روشن در پی داشت: اعلام ناپذیرفتن مشروعیت خلافت عباسی، حمایت از مظلومیت امام زمان خود و روشنگری در جامعه با محوریت امامت.

دیلمی با اشاره به جنبه‌های تاریخی این سفر گفت: در برخی منابع تاریخی آمده است که حکومت وقت از این حرکت نورانی احساس خطر کرد و کاروان حضرت در حوالی ساوه مورد حمله قرار گرفت. بر اساس برخی نقل‌ها، حضرت معصومه (س) در این حادثه مسموم شد و چندی بعد در شهر قم به شهادت رسید. اما همین حضور کوتاه، منشأ برکاتی شد که تا امروز ادامه دارد.

وی تأکید کرد: پس از شهادت حضرت، قم به کانون نشر معارف اهل‌بیت (ع) تبدیل شد و مدارسی در حوزه‌های مختلف حدیث، تفسیر، کلام، فقه و سیاست دینی در این شهر بنیان نهاده شد. نقش تمدنی آن هجرت بر کسی پوشیده نیست.

معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی گلستان با بیان اینکه نگاه تمدنی انقلاب اسلامی به زن، برگرفته از الگوهایی همچون حضرت زهرا (س) و حضرت معصومه (س) است، گفت: زن غربی، ابزاری در خدمت صنعت و کالاسازی است و زن شرقی، محدود در چهاردیواری خانه. اما زن مسلمان انقلابی، زنی است که هم تربیت‌گر نسل و هم فعال اجتماعی، مدافع ارزش‌ها و حافظ ولایت است.

تداوم راه حضرت معصومه (س)؛ وظیفه امروز بانوان

وی حضرت معصومه (س) را الگویی جامع و ماندگار توصیف کرد و افزود: ایشان در علم، ایمان، عبادت، تقوا، معرفت، شجاعت و حضور اجتماعی الگویی بی‌نظیر است. طبق روایت، حضرت «محدثه» بودند؛ یعنی فرشتگان با وی سخن می‌گفتند. همچنین زیارت با معرفت ایشان، به‌عنوان عاملی برای ورود به بهشت مطرح شده است.

دیلمی تأکید کرد: امروز تداوم راه حضرت معصومه (س) بر عهده ماست؛ به‌ویژه بانوان که باید با الهام از سیره ایشان، در مسیر جهاد تبیین، دفاع از اسلام ناب محمدی (ص) و پاسداری از جایگاه امامت و ولایت نقش‌آفرینی کنند.