به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران ، امروز شنبه ۱۵ شهریور ۱۴۰۴ بورس تهران پس از ۴ روز صعود پی‌درپی، با رشد ۱۹٬۳۲۷ واحدی (۰.۷۷ درصد) شاخص کل، در ارتفاع ۲٬۵۴۲٬۸۶۷ واحد ایستاد.

این صعود ادامه بازگشت از کف‌های اخیر پس از ریزشی بیش از ۸۶۰ هزار واحد معادل ۲۶ درصد از سقف تاریخی ۳ میلیون و ۲۵۹ هزار واحدی در انتهای اردیبهشت ۱۴۰۴ است؛ ریزشی که در ابعاد و شتاب، بی‌شباهت به سقوط اردیبهشت ۱۴۰۲ نبود.

نمودار زیر تغییرات روزانه شاخص کل را طی یکسال گذشته نشان می‌دهد.

روند بازگشت از ابتدای هفته گذشته و همزمان با فعال شدن فرآیند اجرایی مکانیزم ماشه آغاز شد؛ اقدامی که حدود ۱۰ روز پیش با ارسال نامه فعال‌سازی اسنپ‌بک توسط سه کشور اروپایی به شورای امنیت عملیاتی شد. از آن زمان، بازار طی ۴ کندل صعودی متوالی بیش از ۶ درصد و نزدیک به ۱۵۰ هزار واحد رشد کرده است.

افت و خیزهای روز؛ تقویت عرضه در نیمه دوم بازار

اگرچه آغاز معاملات امروز با تداوم خریدها و عبور شاخص از مرز ۲.۵۴ میلیون واحد همراه بود، اما از نیمه دوم بازار جریان عرضه‌ها قوت گرفت. گروهی از معامله‌گران رشد اخیر را فرصتی برای شناسایی سود دانستند و با افزایش عرضه، شیب صعودی شاخص را تعدیل کردند.

نمودار زیر تغییرات شاخص کل در روز معاملاتی شنبه را نشان می‌دهد.

کارشناسان معتقدند که ادامه این بازگشت به ورود جریان قدرتمند نقدینگی بستگی دارد و بدون تداوم ارزش معاملات بالا، رشد بیشتر پایدار نخواهد بود.

بر اساس داده‌های امروز، ارزش معاملات خرد به ۸٬۲۵۱ میلیارد تومان رسید؛ حجمی که در صورت تکرار در روزهای آینده می‌تواند پای خریداران بزرگ را محکم‌تر کند.

تحلیل جریان نقدینگی و وضعیت صف‌ها

امروز ۲۶۸ میلیارد تومان خروج نقدینگی حقیقی و ۱٬۸۵۰ میلیارد تومان خروج از صندوق‌های درآمد ثابت ثبت شد. این همزمانی باعث پرسش در میان تحلیلگران شده است که آیا بخشی از این پول‌ها به سمت سهام رفته یا خیر؟ شواهد نشان می‌دهد که فشار فروش نیمه دوم بازار، عمدتاً ناشی از هیجان و ترس بوده است.

ارزش صف خرید در پایان بازار به ۱۶۹ میلیارد تومان در ۶۴ نماد رسید، در حالی که صف فروش با ۱٬۸۰۹ میلیارد تومان در ۱۵۴ نماد همچنان سنگین ماند. ارزش سرانه خرید و فروش حقیقی نیز به ترتیب ۳۰.۱ میلیون تومان و ۶۲.۴ میلیون تومان بود که رقم بالایی به حساب می‌آید.

شاخص‌ها و گروه‌های اثرگذار

شاخص کل هم‌وزن با افزایش ۱٬۸۸۲ واحدی (۰.۲۴ درصد) به ۷۷۵٬۳۸۲ واحد رسید. شاخص آزاد شناور نیز رشد ۲۳٬۵۳۲ واحدی (۰.۷۴ درصد) را تجربه کرد. بازار اول ۱.۰۱ درصد و بازار دوم ۰.۴۷ درصد رشد داشتند.

«فملی» با تأثیر مثبت ۴٬۸۶۰ واحدی، «پارسان» با ۲٬۲۰۹ واحد و «شپدیس» با ۱٬۶۹۸ واحد بیشترین نقش را در رشد شاخص کل ایفا کردند. در صدر پرتراکنش‌های بورس، «خودرو» با ۲۱٬۶۲۷ معامله، «وبملت» با ۱۵٬۷۴۸ معامله و «خساپا» با ۱۴٬۱۱۵ معامله قرار داشتند.

فرابورس؛ رشد آرام با لیدری «فزر نماد طلایی بازار»

شاخص کل فرابورس با رشد ۵۷ واحدی (۰.۲۵ درصد) به ۲۳٬۳۸۰ واحد رسید. در میان نمادهای اثرگذار، «فزر» که به علت معادن طلای خود در راستای اقبال خریداران از صندوق‌های طلا، با تأثیر مثبت ۱۲.۸۶ واحدی پیشتاز بود. «فزر» با ۹٬۲۷۶ معامله، «نان» با ۳٬۸۴۰ معامله و «رپویا» با ۳٬۰۶۹ معامله پرتراکنش‌ترین سهام فرابورس بودند.

فضای روانی بازار و چشم‌انداز پیش‌رو

بازگشت اخیر بیش از آنکه حاصل تغییر بنیادین متغیرهای اقتصادی باشد، واکنشی روانی به اخبار مکانیزم ماشه و نگرانی‌ها از بحران‌های ژئوپلیتیک است. کارشناسان هشدار می‌دهند که این مکانیزم بیش از اثر عملیاتی، بار روانی دارد و در شرایط تحریمی کنونی، اثر اقتصادی ملموسی که برخی رسانه‌ها تبلیغ می‌کنند، به همراه نخواهد داشت.

به گفته فعالان، اکنون بازار در مرحله‌ای قرار گرفته که اصلاح قیمتی آنقدر عمیق شده که بسیاری از سهم‌ها را باید برای نوه و نتیجه نگه داشت. با این حال، همچنان احتمال بازگشت فروشندگان و کاهش مجدد قیمت‌ها وجود دارد. اعتماد ازدست‌رفته سرمایه‌گذاران قدیمی و خروج فعالان باسابقه، موانع مهمی بر سر بازگشت پایدار سرمایه به بازار است.

بسیاری بر این باورند که بازار ارزنده است، اما با افت بیشتر، ارزنده‌تر هم خواهد شد. در نهایت، مسیر آتی بازار وابسته به اراده «آقای بازار» برای تغییر فاز است؛ همان‌هایی که به گفته برخی، حتی وسط جنگ هم می‌توانند بازار را قفل کنند.

نکات تکمیلی و راهبرد سرمایه‌گذاری

یکی از احتمال‌های موجو در شرایط فعلی، این است که بازار سرمایه را اصطلاحاً داغ کنند تا پول از دلار و طلا خارج شود، اما با سابقه تصمیم‌گیری‌های گذشته، این احتمال ضعیف به نظر می‌رسد زیرا دغدغه‌های کلان اقتصادی و سیاسی، باعث شده بازار سرمایه در اولویت مدیران نباشد.

از طرفی خروج پول از صندوق‌های درآمد ثابت ادامه دارد و امروز نیز حدود ۱٬۹۰۰ میلیارد تومان خروج ثبت شد، اما شواهد نشان می‌دهد این منابع الزاماً به سمت سهام نرفته است.

از طرف دیگر فروش‌های امروز را می‌توان هیجانی و ناشی از ترس دانست، در حالی که سهام لیدر هنوز تا ۱۵ تا ۲۰ درصد رشد ظرفیت دارند. آن محدوده، نقطه تصمیم‌گیری برای ادامه مسیر بازار خواهد بود.