توسعه فعالیت‌ها در فاز ۱۱ پارس جنوبی؛ افزایش ظرفیت تولید گاز کشور
اقتصاد ایران: بوشهر- دومین جکت سرچاهی فاز ۱۱ پارس جنوبی با وزن بیش از ۲ هزار تن بارگیری شد؛ این اقدام مسیر افزایش تولید گاز کشور تا ۲۸.۳ میلیون مترمکعب روزانه را هموار می‌کند.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- حامد عربزاده: دومین جکت (پایه سکوی دریایی) سرچاهی فاز ۱۱ پارس جنوبی با وزن بیش از ۲ هزار تن روز یکشنبه از یارد صنعتی شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) در بوشهر بارگیری شد.
این عملیات یکی از مراحل کلیدی توسعه فاز ۱۱ محسوب می‌شود و نقش اساسی در افزایش ظرفیت برداشت گاز، ارتقای پایداری تولید و تقویت امنیت انرژی کشور دارد.
جکت‌های دریایی به‌عنوان سازه‌های اصلی سکوهای فراساحلی، بارگذاری تجهیزات سرچاهی و خطوط جریان را تحمل می‌کنند. نصب موفقیت‌آمیز دومین جکت، امکان راه‌اندازی تجهیزات استخراج و انتقال گاز و میعانات گازی تا ظرفیت ۲۸.۳ میلیون مترمکعب در روز را فراهم می‌کند.
این ظرفیت علاوه بر پاسخگویی به نیاز داخلی، زمینه افزایش تولید مایعات گازی و بهبود انعطاف‌پذیری شبکه گاز کشور را نیز ایجاد می‌کند.
بارگیری و انتقال جکت با وزن بیش از ۲ هزار تن، یکی از پیچیده‌ترین مراحل پروژه‌های فراساحلی است. این عملیات نیازمند تحلیل دقیق بارگذاری، تعادل شناوری، پایداری جرثقیل‌های سنگین و هماهنگی زمان‌بندی دریایی است.
هرگونه خطای مهندسی یا ناهمخوانی در طراحی می‌تواند موجب تأخیر چند ماهه یا آسیب به تجهیزات شود. موفقیت در این مرحله، نمایانگر توانمندی فنی شرکت‌های داخلی در پروژه‌های فراساحلی سنگین است.
چالش‌های مهندسی و اجرای عملیاتی
کارشناس ارشد صنعت گاز، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بارگیری دومین جکت فاز ۱۱، یک نقطه عطف مهندسی و راهبردی در توسعه این فاز است. این اقدام به‌طور مستقیم ظرفیت برداشت گاز کشور را افزایش داده و ضریب اطمینان شبکه گاز در فصول اوج مصرف را بهبود می‌بخشد.
مهران کمال پور افزود: این پروژه از منظر فنی به دلیل وزن سنگین جکت، طراحی پیچیده پایه‌ها، شرایط دریایی و نیاز به تجهیزات فوق‌سنگین یکی از پیچیده‌ترین پروژه‌های فراساحلی ایران است. موفقیت آن نمونه‌ای از توان مهندسی داخلی، مدیریت پروژه و به‌کارگیری دانش بومی است.
کمال پور ادامه داد: راه‌اندازی کامل این سکوی دریایی، علاوه بر تضمین پایداری تولید گاز، ریسک افت فشار و توقف‌های اضطراری را کاهش می‌دهد و ظرفیت تولید میعانات گازی با ارزش افزوده بالا را نیز ارتقا می‌بخشد.
ارزش عملیاتی و اقتصادی پروژه
نصب و بهره‌برداری از این جکت موجب بهینه‌سازی جریان تولید، کاهش نیاز به تعمیرات اضطراری و افزایش عمر مفید تجهیزات می‌شود. افزایش ظرفیت تولید گاز و میعانات گازی، علاوه بر تأمین نیاز داخلی، نقش مهمی در افزایش ارزآوری، تقویت توان صادراتی و بهبود رقابت‌پذیری ایران در بازار جهانی انرژی دارد.
مجری طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در شرکت نفت و گاز پارس اعلام کرد که با بارگیری، انتقال و نصب جکت (پایه سکوی دریایی) فاز ۱۱A در آب‌های خلیج فارس، عملیات حفاری چاه‌های جدید آغاز خواهد شد و با تکمیل این مرحله، تولید گاز کشور روزانه ۲۸.۳ میلیون مترمکعب افزایش می‌یابد.
محمدرضا رجایی گفت: طرح توسعه فاز ۱۱ شامل دو بلوک ۱۱A و ۱۱B است که در مجموع حدود ۲۱ تریلیارد فوت مکعب ذخیره گازی دارد و بلوک ۱۱A با چهار حلقه چاه در سال ۱۴۰۲ به بهره‌برداری رسید.
وی افزود: ساخت جکت فاز ۱۱A از خردادماه ۱۴۰۳ در یارد صنعتی صدرا بوشهر آغاز شد و در مدت ۱۵ ماه تکمیل و آماده بارگیری شد. این سازه پس از دو هفته مهاربندی به موقعیت تعیین‌شده در خلیج فارس منتقل و اوایل مهرماه نصب خواهد شد.
رجایی ادامه داد: این جکت چهار پایه‌ای با ارتفاع ۷۶ متر و وزن بیش از ۴ هزار و ۶۵ تن طراحی و ساخته شده و دارای پنج سطح است که در عمق ۷۰ متری در موقعیت ۱۱B نصب خواهد شد. در فرآیند ساخت این جکت بیش از ۱۳ هزار و ۲۰۰ متر جوشکاری انجام شده که معادل ۳۵ دور زمین فوتبال است و تمامی مراحل طراحی، مهندسی و ساخت توسط متخصصان و پیمانکاران ایرانی به انجام رسیده است.
مجری طرح فاز ۱۱ اعتبار ساخت این جکت را حدود ۱۳.۸ میلیون یورو عنوان کرد و گفت: با نصب این سازه، عملیات حفاری شش حلقه چاه در موقعیت ۱۱B طی دو سال آینده آغاز خواهد شد و سکوی فرآیندی در دست ساخت است که پس از تکمیل روی جکت نصب و آماده بهره‌برداری خواهد شد.
وی تأکید کرد: با بهره‌برداری کامل از موقعیت‌های ۱۱A و ۱۱B، ظرفیت تولید گاز کشور روزانه ۲۸.۳ میلیون مترمکعب افزایش می‌یابد که معادل حدود پنج درصد رشد نسبت به تولید کنونی است و نقش مهمی در کاهش ناترازی انرژی کشور خواهد داشت.
رجایی افزود: این پروژه نمونه‌ای موفق از اجرای پروژه‌های فراساحلی با توان فنی و مهندسی داخلی است و بهره‌برداری کامل از آن علاوه بر افزایش ظرفیت تولید، پایداری شبکه گاز کشور و تقویت صادرات انرژی را به همراه خواهد داشت.
چشم‌انداز توسعه و امنیت انرژی ملی
با تکمیل نصب و راه‌اندازی دومین جکت و مراحل بعدی فاز ۱۱، این پروژه به‌عنوان یکی از طرح‌های کلیدی کشور، سهم قابل توجهی در تأمین پایدار انرژی، افزایش ظرفیت تولید گاز شیرین و مایعات گازی و تقویت امنیت انرژی ملی خواهد داشت.
کارشناسان فنی معتقدند موفقیت این پروژه، نشانه بلوغ مهندسی و توان عملیاتی صنعت نفت و گاز ایران در مدیریت پروژه‌های پیچیده فراساحلی است.
بارگیری و نصب دومین جکت فاز ۱۱، نه تنها یک موفقیت مهندسی و فنی بزرگ محسوب می‌شود، بلکه گامی راهبردی در تضمین امنیت انرژی ملی، ارتقای بهره‌وری تولید و تقویت ظرفیت صادراتی کشور است.
این پروژه نمونه‌ای از هم‌افزایی دانش بومی، مدیریت کارآمد و تعهد متخصصان ایرانی است که می‌تواند مسیر توسعه میدان‌های گازی کشور را تسریع و ظرفیت پایدار تولید گاز را برای سال‌های آینده تضمین کند.