ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

در سال ۲۰۲۱، این برند لوکس پیش‌بینی کرد که تا پایان دهه، فروش خودروهای با موتور درون‌سوز را در صورت مساعد بودن شرایط بازار متوقف کند اما نه‌تنها این هدف جاه‌طلبانه کنار گذاشته شده، بلکه مرسدس تغییر جهت ۱۸۰ درجه‌ای داده است.

ضرب دیگری بر طبل درون‌سوز سازی

مدیرعامل این شرکت معتقد است که بدون خودروهای درون‌سوز، صنعت خودروی اروپا فرومی‌پاشد.

اولاً کالنیوس، مدیرعامل مرسدس، در مصاحبه‌ای با روزنامه اقتصادی آلمانی هندلس‌بلات، هشدار داد که اگر ممنوعیت فروش خودروهای جدید با موتور درون‌سوز در اتحادیه اروپا برای سال ۲۰۳۵ پابرجا بماند، صنعت خودروی اروپا نابود خواهد شد: «باید واقع‌بین باشیم. در غیر این صورت، با سرعت تمام به دیوار برخورد می‌کنیم. البته که باید کربن‌زدایی کنیم، اما این کار باید به روشی خنثی از نظر فناوری انجام شود. نباید اقتصادمان را از نظر دور کنیم.»

البته بحران ناشی از ممنوعیت فروش خودروهای درون‌سوز تا سال ۲۰۳۵ تنها گریبان مرسدس بنز را نگرفته، بلکه بسیاری از خودروسازان اروپایی نیز با چالش‌های مشابهی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. کاهش استقبال عمومی از خودروهای الکتریکی، به‌ویژه در بازارهای سنتی اروپا، موجب شده تا برندهایی مانند فولکس‌واگن، پژو و ب‌ام‌و نیز در تحقق اهداف فروش خود دچار مشکل شوند. زیرساخت‌های ناکافی شارژ، قیمت بالای خودروهای برقی و نگرانی‌های مربوط به عمر باتری از جمله عواملی هستند که مانع رشد سریع این بازار شده‌اند.

افزون بر این، رقابت فزاینده با خودروسازان چینی که محصولات الکتریکی ارزان‌تری عرضه می‌کنند، فشار مضاعفی بر شرکت‌های اروپایی وارد کرده است. بسیاری از این برندها اکنون در حال بازنگری در استراتژی‌های تولید و عرضه خود هستند تا بتوانند هم‌زمان با حفظ هویت برند، به الزامات زیست‌محیطی نیز پاسخ دهند.

در چنین شرایطی، اتحادیه اروپا باید با در نظر گرفتن واقعیت‌های اقتصادی و صنعتی، مسیر گذار به خودروهای پاک را به شکلی تدریجی و منعطف طراحی کند تا از فروپاشی یکی از مهم‌ترین صنایع قاره سبز جلوگیری شود.

خطری برای کل خودروسازان اروپایی

کالنیوس که رئیس انجمن خودروسازان اروپا (ACEA) نیز هست، هشدار می‌دهد که اگر اتحادیه اروپا این ممنوعیت را لغو نکند، صنعت خودروی قاره سبز نابود می‌شود.

او پیش‌بینی می‌کند که پیش از اجرایی شدن ممنوعیت خودروهای درون‌سوز، مشتریان برای خرید خودروهای بنزینی و دیزلی هجوم می‌آورند که این موضوع اصلاً به نفع اقلیم نیست. درحالی‌که این ممنوعیت قرار است ۹ سال و نیم دیگر یعنی از اواسط ۲۰۳۵، اجرایی شود، خودروهای الکتریکی هنوز فاصله زیادی با سهم بازار صددرصدی موردنظر اتحادیه اروپا دارند.

در نیمه اول سال ۲۰۲۵، خودروهای الکتریکی تنها ۱۷.۵ درصد از کل فروش در کشورهای اتحادیه اروپا، بریتانیا و کشورهای انجمن تجارت آزاد اروپا را تشکیل دادند.

همچنین خودروهای پلاگین‌هیبریدی تنها ۸.۷ درصد از کل فروش را به خود اختصاص داده‌اند و هرچند هیبریدی‌های معمولی ۳۵ درصد از فروش را تشکیل می‌دهند اما این رقم شامل هیبریدی‌های خفیف هم هست که بسیاری معتقدند هیبریدی واقعی نیستند.

احتمال بازنگری

ممنوعیت ۲۰۳۵ اتحادیه اروپا قطعی نیست و قرار است در ماه‌های آینده بازنگری شود. بااین‌حال، در مارس گذشته، کمیسیون اروپا، بازوی اجرایی اتحادیه، تعهد خود به هدف صفر گرم بر کیلومتر دی‌اکسید کربن برای خودروهای جدید از اواسط دهه آینده را تأیید کرد.

در آن زمان، کمیسیون اعلام کرد که کار بر روی بازنگری مقررات استانداردهای دی‌اکسید کربن برای خودروهای سواری و ون‌ها را تسریع خواهد کرد که ممکن است به بازنگری زودهنگام این ممنوعیت اشاره داشته باشد. مرسدس دلایل منطقی برای نگرانی درباره تأثیر این ممنوعیت بر شرکت خود دارد.

فروش خودروهای الکتریکی در نیمه اول ۲۰۲۵ تنها ۸.۴ درصد از کل فروش جهانی این شرکت را تشکیل داده که نسبت به ۹.۷ درصد در مدت مشابه سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است.

حتی با احتساب خودروهای پلاگین‌هیبریدی، مدل‌های الکتریکی‌شده تنها ۲۰.۱ درصد از کل فروش مرسدس در شش ماه اول سال را شامل شدند. با توجه به مخالفت‌های شدیدی که اتحادیه اروپا با آن روبه‌رو است، امیدی به کاهش احتمالی این ممنوعیت وجود دارد.

احتمالاتی درباره آینده

اظهارات مدیرعامل مرسدس بنز درباره خطر فروپاشی صنعت خودروسازی اروپا در پی ممنوعیت فروش خودروهای درون‌سوز تا سال ۲۰۳۵، زنگ خطری جدی برای سیاست‌گذاران و فعالان این صنعت محسوب می‌شود.

اگرچه هدف‌گذاری اتحادیه اروپا برای کاهش آلایندگی و رسیدن به صفر گرم دی‌اکسید کربن قابل تحسین است، اما نادیده گرفتن واقعیت‌های بازار، زیرساخت‌ها و نیازهای مصرف‌کنندگان می‌تواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گسترده‌ای به همراه داشته باشد. کاهش سهم فروش خودروهای الکتریکی در برندهایی مانند مرسدس نشان می‌دهد که هنوز فاصله زیادی تا پذیرش کامل این فناوری وجود دارد. همچنین، هجوم احتمالی مشتریان به خرید خودروهای بنزینی پیش از اجرایی شدن ممنوعیت، می‌تواند اثرات معکوس بر اقلیم داشته باشد.

بنابراین، بازنگری در سیاست‌های زیست‌محیطی با رویکردی فناورانه-خنثی و توجه به تنوع نیازهای بازار، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. صنعت خودروسازی اروپا برای بقا نیازمند تعادل میان نوآوری، پایداری و واقع‌گرایی است؛ تعادلی که تنها با گفت‌وگوی سازنده میان دولت‌ها، خودروسازان و مصرف‌کنندگان حاصل خواهد شد.