به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، سالانه بین 8 تا 10 هزار سقط قانونی در کشور انجام می‌شود، اما چندین برابر این آمار، سقطهای غیرقانونی رخ می‌دهد. سالانه تقریباً شاهد مرگ 365 هزار جنینی هستیم که میتوانند کودکان فردای ایران باشند. سقط جنین یکی از غم‌انگیزترین پایان‌ها برای زندگی انسانی است که پیش از آغاز، پایان مییابد.
سقط غیرقانونی علاوه بر اینکه جرم است، قتل نفس هم محسوب می‌شود و این نوع سقط حتی جان مادران را به خطر می‌اندازد. بنا بر اعلام مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سال گذشته 7 مادر به علت سقط عمدی جانشان را از دست دادند. اگر این آمار کنار آسیبهای دیگری که با سقط جنین بر بدن مادر وارد می‌شود قرار بگیرد، نتیجه نگران‌کننده است. بر همین اساس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سامانهای ذیل برنامه ملی باروری سالم با هدف شفافسازی آمارهای مربوط به سقط جنین قانونی و حفظ جان مادران در شرایطی که زایمان خطر جانی برایشان داشته باشد، راه‌اندازی کرده است.
دکتر صابر جباری، رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره این سامانه توضیح می‌دهد:«فرآیند سقط جنین به سه شکل انجام می‌شود؛ سقط خودبه‌خودی که به دلایلی بدون دخالت مادر رخ می‌دهد، سقط عمدی که غیرقانونی و قتل عمد محسوب می‌شود و سقط قانونی. سقط قانونی یا همان پزشکی، زمانی انجام می‌شود که جان مادر در خطر باشد یا عسر و حرج برای او ایجاد کند، همچنین در این نوع سقط، سن جنین باید کمتر از چهار ماه باشد.»
در سامانه سقط جنین، فرآیند درخواست سقط بر اساس ماده 56 قانون جوانی جمعیت به طور کامل مشخص شده است. دکتر جباری در این‌باره می‌گوید:«در این فرآیند، فقط مادر میتواند درخواست سقط جنین داشته باشد، چون تولد جنین حرج یا مشقت شدید و غیرقابل تحمل برای مادر ایجاد می‌کند. دلیل قطعی ناهنجاری غیرقابل درمان در شرایطی توسط پزشکی قانونی اعلام می‌شود که امکان جبران حرج برای مادر نباشد و دمیده شدن روح در جنین اتفاق نیفتاده باشد. یعنی جنین زیر چهار ماه اگر مجموعه این شرایط را داشته باشد، ظرف یک هفته کمیسیونی در پزشکی قانونی ایجاد و بررسی می‌شود. قاضی هم براساس نتایج، رأی بر سقط جنین صادر می‌کند و مادر فقط میتواند ظرف دو هفته بعد از صدور رأی در بیمارستانهای منتخب وزارت بهداشت با ارائه کد ملی یا شماره پرونده قانونی اقدام به سقط کند.»
سالانه 10 هزار سقط قانونی انجام می‌شود
آمارهای سقط قانونی سالانه متغیر است. رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این‌باره می‌گوید:«سالانه بین 8 تا 10 هزار سقط داریم که با مجوز از پزشکی قانونی انجام می‌شود. در مورد سقطهای غیرقانونی همان‌طور که از نامش مشخص است، به صورت پنهان انجام می‌شود و نمیتوان آمار دقیق داد، اما برآوردها نشان می‌دهد به طور متوسط روزانه 1000 سقط غیرقانونی در کشور انجام می‌شود که آمار سالانهاش حدود 365 هزار مورد می‌شود؛ موضوعی که وزارت بهداشت با سامانه‌های رصد و اقدامات نظارتی در پی کاهش آن است.»
9 هزار تولد با طرح نفس اتفاق افتاد
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دو برنامه مهم برای جلوگیری از سقط جنین عمدی دارد. دکتر جباری با تأیید این موضوع می‌گوید:«سقطهای غیرقانونی، پنهانی در خانه‌ها انجام می‌شود و گاهی مرگ مادر را به همراه دارد، به همین دلیل شناسایی عاملان بسیار سخت است، اما با فرهنگسازی میتوان تأثیر مثبتی بر تصمیم خانوادهها گذاشت تا از سقط منصرف شوند. در حال حاضر 357 مرکز نجات از سقط (نفس) در کشور فعال است و حدود یک سال اخیر بیش از 15 هزار نفر نظرشان نسبت به انجام سقط جنین تغییر کرده است و بیش از 9 هزار فرزندآوری داشتیم. با فرهنگسازی به خانوادهها یادآور میشویم، جنین یک لخته خون نیست و نباید شیء‌پنداری کنند، بلکه انسانی حیاتدار است و سقط او حکم قتل نفس دارد.»
او در مورد مراکزی که اقدام به سقط جنین میکنند هم می‌گوید:«بخشی از افراد که اقدام به این کار میکنند کادر پزشکی درمانی هستند که به شدت با آنها برخورد خواهد شد و پروانه کاری‌شان لغو می‌شود. برای شناسایی این افراد در سامانه 190 خط 6 را به این موضوع اختصاص دادیم تا اگر مردم با چنین افرادی برخورد کردند، حتماً گزارش دهند. نکته دیگر درباره داروهای سقط جنین است که به وفور در فضای مجازی خرید و فروش می‌شود. برای برخورد با این سایتهای فروش، باید پلیس فتا و وزارت اطلاعات ورود کنند و با عاملان فروش برخورد قانونی انجام شود. از قوه قضائیه هم درخواست داریم برای مجرمان مجازاتهای بازدارنده صادر کند.»
تاریخهای رند بلای جان نوزادان
به تازگی 4/4/1404 را پشت سر گذاشتیم، تاریخ رندی که مورد اقبال بسیاری از زوجهای جوان برای ثبت ازدواج یا تولد فرزند است؛ موضوعی که دکتر جباری هم به آن اشاره می‌کند و می‌گوید:«متأسفانه تاریخهای رند بلای جان نوزادان شده است و برخی زوجین برای تولد فرزندشان در این روزها، زودتر اقدام به زایمان به شیوه سزارین میکنند، همین موضوع سلامت نوزاد و مادر را به خطر می‌اندازد. بحث زایمان برای مادران دو محور مهم دارد؛ بخش اول سیاستگذاری است که باید در حوزه وزارتخانه انجام شود. این تصمیمات بیشتر برای کادر بهداشت و درمان، بیمارستانها و پزشکان زنان و زایمان بوده که در قالب دستورالعملی ابلاغ شده است. بخش دوم فرهنگسازی عمومی است. مادران بدانند، بهترین نوع زایمان برای آنها زایمان طبیعی است. در فرهنگ عمومی کشور به غلط مطرح شده نسل جدید دختران ایرانی توانایی زایمان طبیعی را ندارند، موضوعی که تأثیر مخربی بر باور بانوان گذاشته و این تصور برایشان ایجاد شده که نمی‌توانند درد زایمان طبیعی را تحمل کنند، پس اصرار بر سزارین دارند که از اساس اشتباه است.»
56 درصد زایمانها سزارین است
غولی که طی سال‌های گذشته از زایمان طبیعی در ذهن مادران نقش بسته، سبب شده 56 درصد زایمانها به شکل سزارین انجام شود، در حالی که آمار زایمان سزارین در کشورهای اروپایی به حدود 20 درصد می‌رسد.
رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه این وزارتخانه برای غلبه بر این باور اشتباه، کلاسهای زایمان را برای مادران باردار ایجاد کرده است، می‌گوید:«مادران با آموزش درست و تمرین تکنیکهای زایمان میتوانند تجربه خوبی از زایمان طبیعی کسب کنند. این آموزشها در شبکههای بهداشتی درمان به آنها ارائه می‌شود تا مادر برای زایمان طبیعی آماده باشد. شرکت در این برنامهها میتواند راهکاری برای افزایش میل به زایمان طبیعی باشد. البته باید فرهنگ زایمان طبیعی را میان متخصصان زنان و زایمان هم گسترش دهیم تا مادران را به زایمان سزارین ترغیب نکنند.»