مرمت خانه پدری جلال آل‌احمد در تهران به کجا رسید؟
اقتصاد ایران: تسهیل‌گر فرهنگی خانه پدری جلال آل‌احمد، خواستار اصلاح رویه‌های حمایتی صندوق توسعه و احیای بناهای تاریخی و توجه بیشتر به نیازهای واقعی سرمایه‌گذاران این حوزه شد.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
محبوبه کاظمی دولابی، سرمایه گذار و تسهیل‌گر خانه پدری جلال آل‌احمد، در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به شرایط خاص و دشوار ملک در زمان تحویل گفت: این خانه سال‌ها به مزایده گذاشته می‌شد اما به‌دلیل نبود زیرساخت و وضعیت بحرانی، متقاضی نداشت. در زمان تحویل، گزارشی از برخی آسیب‌های پنهان مانند آب‌گرفتگی شش‌ماهه ارائه نشده بود که بعدها مشخص شد چه تأثیرات مخربی بر بنای خشتی داشته است. این مسائل مشکلات فنی و مالی متعددی برای ما ایجاد کرد.
وی با اشاره به اختلاف قابل‌توجه میان برآورد اولیه صندوق و ارزیابی کارشناسان فنی مستقل افزود: در زمان عقد قرارداد، هزینه مرمت توسط تیم کارشناسی صندوق یک و نیم میلیارد تومان اعلام شد، اما مشاوران خبره ما پس از قرارداد در همان سال هزینه‌ای کمتر از ده میلیارد تومان را ممکن نمی‌دانستند. با وجود تورم و رشد شدید قیمت مصالح، پروژه را تا مرحله نهایی پیش برده‌ایم و تنها بخش کوچکی مانند مطبخ به خاطر شرایط بسیار وخیم و خاصش باقی مانده است.
کاظمی دولابی با تأکید بر مسئولیت‌پذیری تیم اجرایی گفت: از سال ۱۴۰۰ که قرارداد امضا شد، به‌دلایل فنی و اداری، ابلاغ رسمی مرمت تا اواخر ۱۴۰۱ به تعویق افتاد که این زمان تماماً به زیان سرمایه گذار محاسبه شده است. طبیعی است که محاسبه زمان مرمت، نباید بدون لحاظ این تأخیرات محاسبه شود. انتظار داریم نهادهای مسئول با واقع‌بینی نسبت به زمان‌بندی قراردادها بازنگری داشته باشند.
وی همچنین با اشاره به دریافت اخطارهایی از سوی صندوق، نسبت به تفسیرهای سخت‌گیرانه در اجرای قرارداد هشدار داد: گاهی برای اقداماتی که اساساً در راستای اهداف فرهنگی پروژه انجام شده‌اند، مانند نصب تابلو سردر یا میزبانی بازدیدکنندگان که با حمایت شهرداری منطقه نصب شد، اخطارهایی دریافت می‌شود که فضای همکاری را دچار سوءتفاهم می‌کند. ما هیچ مراسمی بدون هماهنگی برگزار نکرده‌ایم. حضور ناظر صندوق در تمامی رویدادها نیز نیازمند یک سازوکار اجرایی واقع‌بینانه و قابل تحقق است.
وی ادامه داد: ما به‌صورت مکتوب، آسیب‌های پنهان خانه، نواقص کارشناسی اولیه و ضرورت برخی اصلاحات اساسی مانند حفر چاه عمیق یا جابه‌جایی مصالح نامربوط را اطلاع داده‌ایم. حتی یک بند الحاقی برای طراحی پلتفرم هوشمند مدیریت پروژه‌های احیا نیز در قرارداد گنجانده شده بود، که به‌دلیل طبقه‌بندی مکاتبات اجرایی، عملاً امکان‌پذیر نشد و نمی‌شود.
وی با اشاره به آثار اجتماعی مثبت این پروژه گفت: پیش از شروع مرمت، این خانه در معرض تخریب، آسیب‌های اجتماعی و بی‌توجهی کامل بود. اکنون با تبدیل آن به یک فضای فرهنگی، شاهد تحقق ارتقای امنیت محله هستیم. برنامه‌هایی مانند کوچه‌گالری، گذر هنر، جمعه‌بازار صنایع‌دستی، اجرای موسیقی خیابانی و هنرهای شهری در محل نیز در دستور کار ماست. این اقدامات هم به نفع محله و هم در راستای اهداف فرهنگی صندوق است.
محبوبه کاظمی دولابی تأکید کرد: انتظار داریم وزارت میراث فرهنگی، وزارت فرهنگ و به‌ویژه صندوق احیا به عنوان نهاد تخصصی، در جایگاه یک شریک راهبردی و حامی توسعه فرهنگی ایفای نقش کنند. سرمایه‌گذاران فرهنگی در شرایط اقتصادی دشوار امروز با عشق و تعهد پا به میدان می‌گذارند. آنچه از نهادهای دولتی انتظار می‌رود، حمایت مؤثر، شفاف‌سازی فرآیندها و ارتقا سطح تعامل با نگاه به واقعیت‌های میدانی است.