به گزارش سلامت نیوز به نقل از هلث دی نیوز،در پی نگرانی‌هایی که سال‌ها درباره عوارض احتمالی داروهای اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (ADHD) وجود داشت، مطالعه‌ای جدید بالاخره آب پاکی را روی دست منتقدان ریخت: هیچ ارتباط علّی بین مصرف این داروها و روان‌پریشی وجود ندارد.
تیمی از محققان به سرپرستی دکتر «ایان کلهیر»، استاد روانپزشکی کودک و نوجوان در دانشگاه ادینبورگ بریتانیا، داده‌های نزدیک به ۸۴۰۰ کودک ۹ تا ۱۰ ساله را بررسی کردند که در چارچوب یک پروژه ملی رشد مغز نوجوانان در آمریکا شرکت کرده بودند.
بر اساس این مطالعه، حدود ۶ درصد از این کودکان در بازه زمانی ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ حداقل یک بار داروی محرک برای درمان ADHD دریافت کرده بودند.
شک اولیه: افزایش ۴۶ درصدی خطر روان‌پریشی
در نگاه اول، داده‌ها نشان داد که کودکانی که داروهای محرک مصرف می‌کنند، ۴۶ درصد بیشتر از دیگران در معرض تجربه روان‌پریشی قرار دارند. اما بررسی دقیق‌تر محققان این رابطه را وارونه کرد.
دکتر کلهیر و همکارانش توضیح دادند: «کودکانی که به طور کلی در معرض روان‌پریشی هستند، از قبل علائم شدیدتری از ADHD و سایر اختلالات روانی مانند اضطراب یا اختلالات خلقی دارند. این کودکان بیشتر از سایرین دارو دریافت می‌کنند و در عین حال بیشتر هم در معرض روان‌پریشی هستند.»
رابطه‌ای غیرعلّی، ناشی از شدت بیماری
با در نظر گرفتن این عوامل زمینه‌ای و تعدیل آماری رابطه دوطرفه میان شدت اختلال و تجویز دارو، محققان به این نتیجه رسیدند که داروهای محرک به‌تنهایی نقشی در بروز روان‌پریشی ایفا نمی‌کنند.
در بیانیه‌ای رسمی، تیم تحقیق اعلام کرد: «به نظر می‌رسد رابطه بین تجویز دارو و روان‌پریشی، ناشی از فاکتورهای مشترکی مانند شدت بیماری ADHD و هم‌پوشانی با سایر مشکلات روانی باشد؛ نه به دلیل اثر مستقیم دارو.»
پایان سوءتفاهم قدیمی
نتیجه این مطالعه، اصلاح مهمی در فهم عمومی و حتی برخی تحقیقات قبلی ایجاد می‌کند. بر اساس یافته‌ها، پزشکان و خانواده‌ها می‌توانند با اطمینان بیشتری نسبت به تجویز داروهای استاندارد ADHD مانند متیل‌فنیدات یا آمفتامین‌ها اقدام کنند، بدون نگرانی از بروز روان‌پریشی.
پژوهشگران در پایان تاکید کردند که لازم است در آینده نیز برای تأیید این یافته‌ها، مطالعات بلندمدت و بزرگ‌تری انجام شود، اما تا اینجا شواهد نشان می‌دهد که ریسک روان‌پریشی ناشی از دارو، بیش از آن‌که واقعی باشد، حاصل سوءبرداشت آماری بوده است.