کاهش ۴ میلیارد متر مکعبی آب سدها؛ برقابی ها چگونه تولید برق می‌کنند؟
اقتصاد ایران: در مدار نبودن نیروگاه های برقابی را یکی از دلایل قطعی برق عنوان می کنند، نیروگاه هایی که ذخایر آبی شان نسبت به پارسال کاهش ۴ میلیارد متر مکعبی داشته است.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
به گزارش خبرنگار مهر، در حال حاضر میزان رشد تقاضای برق از ابتدا تا ۲۸ اردیبهشت ماه در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، ۱۵.۲۱ درصد افزایش یافته و به علت در مدار نبودن نیروگاه‌های برق آبی پیش بینی می‌شود که در خوشبینانه ترین حالت ممکن در ایام پیک ناترازی ۲۰ تا ۲۵ هزار مگاواتی برق را تجربه کنیم.
روز گذشته تقی عبادی مدیرکل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برقابی شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: بر اساس برنامه‌های تنظیم شده در ابتدای سال آبی (ابتدای پاییز)، نیروگاه‌های برق آبی کشور در دوره پاییز و زمستان برنامه‌های تعمیرات و آماده سازی سالانه خود را پشت سر می‌گذارند تا از ابتدای شروع پیک مصرف برق، آمادگی لازم برای ورود به شبکه برق کشور را داشته باشند.
این در حالیست که اردشیر مذکوری مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ناترازی ۲۰ هزار مگاواتی برق در ایام پیک گفت: در حوزه منابع آبی امسال با توجه به خشکسالی و کاهش ذخایر ذخایر نیروگاه‌های برقابی وجود داشته و آب پشت سدها کاهش یافته است به طوری که سال گذشته ذخایر آبی پشت سدها به ۹ میلیارد مترمکعب رسیده در حالی که در سال جاری این عدد به ۵ میلیارد مترمکعب رسیده است و با وجود کاهش ۴ میلیارد مترمکعبی ذخایر آبی از اسفند ماه این موضوع در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفت زیرا نسبت به مدت مشابه انرژی بسیار کمتری دریافت شده است.
سال گذشته ذخایر آبی پشت سدها به ۹ میلیارد مترمکعب رسیده در حالی که در سال جاری این عدد به ۵ میلیارد مترمکعب رسیده است
اگر چه مدیرکل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ برقابی شرکت مدیریت منابع آب ایران در بخشی دیگر از صحبت‌های خود گفته است، با توجه به تشدید نشانه‌های تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۴، سال پیش رو یکی از خشک‌ترین سال‌ها است و با کاهش ورودی سدهای دارای نیروگاه برق آبی پیش‌بینی می‌شد که شاهد کاهش شدید تولید برق توسط نیروگاه‌های برق آبی باشیم. خوشبختانه با برنامه‌ریزی لازم برای تولید انرژی حداکثر در نیروگاه‌های برق آبی برای پیک تابستان ۱۴۰۴ متناسب با برنامه‌ریزی منابع آب انجام شده در سدهای دارای نیروگاه برق آبی، به ویژه حوضه سدهای زنجیرهای کارون بزرگ و همچنین ذخیره سازی آب در سدها و حداقل تولید در ماه‌های غیر پیک (متناسب با نیاز آبی پایین دست)، انتظار می‌رود با لحاظ افزایش راندمان نیروگاه‌ها، با بهره‌برداری در حداکثر توان و همچنین تنظیم آب و حتی الامکان تولید در زمان‌های پیک شبکه برق، در دوره اوج بار مصرف تابستان سال جاری حداقل به میزان تابستان سال گذشته انرژی تولید شود.
به گفته وی از این رو تمامی نیروگاه‌های برق آبی کشور علیرغم کاهش بارندگی‌ها و ورودی کل به مخازن سدها، به شکلی برنامه‌ریزی شده‌اند که مطابق سال‌های گذشته در زمان حداکثر نیاز برق به کمک سایر نیروگاه‌ها از جمله نیروگاه‌های حرارتی بیایند.
مذکوری هم صحه بر این موضوع گذاشت و گفت با توجه به کاهش ذخایر آب پشت سدها ۵۶ درصد انرژی کمتری از نیروگاه‌های برقابی دریافت کردیم با این هدف که با وجود بالاترین ناترازی در تیر و مرداد امکان مدیریت آن وجود داشته باشد. نیروگاه‌های برقابی به‌طور متوسط ۵ درصد برق کشور را تأمین می‌کنند
بر اساس آمار ارائه شده خشکسالی و کاهش حدود ۴۵ درصدی ذخایر آب نیروگاه‌های برقابی علت ناتوانی نیروگاه‌های برقابی در تولید برق است در حالی که این نیروگاه‌ها به‌طور متوسط تنها ۵ درصد برق کشور را تأمین می‌کنند، در پیک تابستان سال‌های گذشته این عدد به ۱۰ تا ۱۵ درصد رسیده است. اما امسال و در حال حاضر بیش از ۵۰ درصد ظرفیت تولید برقابی‌ها به دلیل ذخیره سازی برای ماه‌های گرم‌تر سال در تیر و مرداد مورد استفاده قرار نگرفته است.
تأمین برق کدام نیروگاه‌های برق آبی اولویت دارد؟
اما شاید برای بسیاری این سوال وجود داشته باشد که کدام بخش در اولویت تأمین برق نیروگاه‌های برق آبی قرار می‌گیرد که در پاسخ به آن باید گفت، اولویت اول سدهای برقابی تأمین آب شرب، کشاورزی، صنعت و محیط‌زیست است و تولید برق در اولویت دوم قرار دارد. اما چند سد کارون ۳، کارون ۴، مسجدسلیمان و رودبار صرفاً برای تأمین برق استفاده می‌شوند. بیش از ۷۵ درصد برق تولیدی نیروگاه‌های برقابی کشور از حوضه کارون بزرگ تأمین می‌شود اما متأسفانه این حوضه امسال ۳۴ درصد آورد آبی کمتری نسبت به سال گذشته داشته است. بیش از ۷۵ درصد برق تولیدی نیروگاه‌های برقابی کشور از حوضه کارون بزرگ تأمین می‌شود اما متأسفانه این حوضه امسال ۳۴ درصد آورد آبی کمتری نسبت به سال گذشته داشته است
اگرچه برنامه‌ریزی بهره‌برداری از این نیروگاه‌های برقابی به صورت سالانه انجام می‌شود و درحال حاضر ۱۲ هزار و ۲۲۵ مگاوات ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های برقابی در کشور وجود دارد که پیش بینی می‌شود با مدیریت همزمان آب و برق امکان استفاده حداکثری از این نیروگاه‌ها را در اوج پیک یعنی تیر و مرداد تا ۱۰ هزار مگاوات داشته باشیم و در غیر این صورت با توجه به مصرف لجام گسیخته برق از ابتدای بهار باید در انتظار خاموشی‌های متمادی باشیم.
بر اساس این گزارش بهتر است از سوی منابع آب ایران شفاف سازی صورت بگیرد که با توجه به کاهش ۴ میلیارد متر مکعبی ذخایر آب در پشت سدها، نیروگاه‌های برقابی چگونه برای ایام پیک اعلام آمادگی کردند و انطور که گفته می‌شود قرار است به کمک نیروگاه‌های حرارتی بیایند؟ آیا قرار است ناترازی برق در ایام پیک از ۲۵ هزار مگاوات گذر کند.