ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

فاطمه عزیزی در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه حوزه‌های علمیه، به‌ویژه حوزه قم، مرکز تولید اندیشه دینی و فقهی بودند و با شبکه وسیع وعاظ، مبلغان و طلاب در سراسر کشور توانستند پیام انقلاب را به اقشار مختلف برسانند، افزود: آنها با استفاده از مشروعیت دینی خود، اعتراض به ظلم و فساد حکومت پهلوی را به یک تکلیف شرعی تبدیل کردند و با ارتباط مستقیم با مردم، رهبری فکری-مذهبی انقلاب را بر عهده گرفتند.

وی با بیان اینکه این شخصیت‌هایی که از دل حوزه‌های علمیه برخاسته بودند، توانستند با ترکیب فقه سنتی با نگاه نو به مسائل سیاسی، یک «فقه سیاسی انقلابی» را ارائه دهند، گفت: آنها با خطابه‌ها، آثار مکتوب و حضور میدانی، تفسیر دینی تازه‌ای از عدالت، ولایت فقیه، آزادی و مبارزه با استکبار را به گفتمان غالب جامعه تبدیل کردند و پیوند دین و سیاست را عینیت بخشیدند.

مدیر حوزه علمیه تخصصی الزهرا ساری ادامه داد: حوزه علمیه قم همچنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز دینی و علمی جهان اسلام شناخته می‌شود. این حوزه علاوه بر تربیت علما و مجتهدان، در تولید علوم انسانی اسلامی، پاسخ به شبهات دینی، گسترش مکتب اهل بیت و دیپلماسی مذهبی نقش کلیدی دارد، هرچند با چالش‌هایی مانند کاهش نفوذ اجتماعی در میان نسل جوان و نیاز به بازسازی گفتمانی نیز مواجه است.

عزیزی گفت: کتاب‌ها، بیانیه‌ها، اعلامیه‌ها و سخنرانی‌های مراجع و علما به‌عنوان منبع اصلی آگاهی‌بخشی، مشروعیت‌بخشی و بسیج مردمی عمل کردند. این تولید محتوا به تبیین ماهیت ظلم حکومت، تشریح وظیفه دینی مردم در مبارزه و ترسیم آینده‌ای اسلامی کمک کرد و بستر فکری انقلاب را مهیا ساخت.

وی افزود: مبارزات سیاسی روحانیون، از جمله زندان، تبعید و ممنوع‌المنبر شدن، جایگاه آنها را نزد مردم تقویت کرد؛ زیرا مردم آنها را مصداق عینی ظلم‌ستیزی و فداکاری می‌دیدند. این تحمل هزینه‌ها مشروعیت اخلاقی و دینی بیشتری به رهبری دینی انقلاب بخشید.

این استاد حوزه تصریح کرد: پس از انقلاب، حوزه علمیه نقشی اساسی در تدوین قانون اساسی، شورای نگهبان، مجلس خبرگان رهبری و دستگاه قضائی ایفا کرد. علمای حوزه از طریق اجتهاد پویا، نظارت شرعی بر قوانین، و تربیت قضات و مدیران مذهبی، شالوده نظام اسلامی را شکل دادند.

عزیزی افزود: حوزه‌های علمیه با تربیت روحانیون و نخبگان متعهد، نیروی انسانی مورد نیاز در سطوح مختلف نظام، از دستگاه قضا تا آموزش و پرورش، را تأمین کردند. این کادرها ضمن حفظ ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب، ضامن استمرار نظام جمهوری اسلامی شدند.

وی گفت: با طرح‌هایی مانند «وحدت حوزه و دانشگاه»، تلاش شد پیوند میان علم دینی و علم تجربی برقرار شود. این ارتباط منجر به پرورش نسلی از دانشجویان و اساتید شد که هم به مبانی دینی وفادار بودند و هم در حوزه‌های علمی، فنی و مدیریتی نقش‌آفرین شدند، هرچند این پروژه همچنان نیاز به تعمیق و تقویت دارد.

عزیزی ادامه داد: حوزه‌ها باید با بازنگری در متون آموزشی، گسترش علوم انسانی اسلامی، استفاده از فناوری‌های نوین، گفت‌وگو با نسل جوان، و حضور فعال در عرصه بین‌الملل، پاسخگوی نیازهای نوظهور باشند. همچنین تربیت فقیهان آشنا به مسائل معاصر و تعامل سازنده با سایر نهادهای علمی و فرهنگی ضروری است.

مدیر حوزه علمیه تخصصی الزهرا (س) افزود: برای تحقق تمدن نوین اسلامی، حوزه‌ها باید به تولید نظریه‌های نوین در عرصه‌های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و علوم انسانی را توسعه دهند، نظام آموزش و پژوهش خود را به‌روز کنند، در عرصه‌های جهانی و گفت‌وگوهای بین‌المللی فعال شوند و به تربیت نخبگان تمدن‌ساز در مقیاس جهانی بپردازند.