به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،در ماه‌های اخیر، اصطلاحات عجیبی مثل «شکم کورتیزولی» و «صورت کورتیزولی» در فضای مجازی طنین‌انداز شده‌اند. کاربران، به‌ویژه اینفلوئنسرهای حوزه تناسب‌اندام، ادعا می‌کنند که اگر بتوانید هورمون استرس‌تان یعنی کورتیزول را کنترل کنید، چربی‌های شکمی ناپدید می‌شوند و چهره‌تان باریک‌تر و درخشان‌تر خواهد شد.
عباراتی نظیر «مشکل چربی شکمت نیست، مشکل کورتیزولته!» مخاطبان را به چالش‌های ۳۰ روزه‌ای دعوت می‌کند که وعده کاهش دور کمر و تغییرات ظاهری سریع می‌دهند. در این برنامه‌ها اغلب راهکارهایی چون حمام یخ، حذف کافئین، یا مصرف مکمل‌های گیاهی تجویز می‌شود. اما متخصصان هشدار می‌دهند: این وعده‌ها اغراق‌آمیز و گمراه‌کننده‌اند.
کورتیزول، هورمونی است که توسط غدد فوق کلیوی در پاسخ به استرس ترشح می‌شود. از موقعیت‌های ساده مانند دیر رسیدن به سر کار گرفته تا بحران‌های جدی مانند بیماری یا مشکلات مالی، همه می‌توانند سطح کورتیزول را بالا ببرند. این هورمون در اصل برای آماده‌سازی بدن در موقعیت‌های اضطراری تکامل یافته و نقش حیاتی در تنظیم فشارخون، قند خون، خواب و التهاب دارد.
افزایش موقتی کورتیزول برای بدن مفید است. اما اگر استرس مزمن و همیشگی شود، سطح کورتیزول دائماً بالا می‌ماند و می‌تواند منجر به افزایش اشتها، تمایل به خوردن غذاهای پرکالری، خواب نامنظم و تجمع چربی در ناحیه شکم شود. با این حال، حتی در چنین شرایطی هم نمی‌توان کورتیزول را تنها مقصر اضافه‌وزن یا چاقی شکمی دانست.
چربی شکم به دو دسته تقسیم می‌شود: چربی زیرپوستی و چربی احشایی (که اندام‌های داخلی را احاطه می‌کند). چربی احشایی خطرناک‌تر است و با بیماری‌هایی چون دیابت و مشکلات قلبی ارتباط دارد. استرس مزمن می‌تواند به افزایش این نوع چربی منجر شود، اما نه با آن سرعت و شدتی که ترندهای اینترنتی ادعا می‌کنند.
از طرفی، راهکارهایی که برای کنترل کورتیزول تبلیغ می‌شوند، مانند آداپتوژن‌ها (گیاهان کاهش‌دهنده استرس)، حمام‌های سرد و حذف قهوه، شواهد علمی قطعی ندارند. شاید برخی از آن‌ها به کاهش استرس کمک کنند، اما انتظار تغییر ظاهری فوری از آن‌ها غیرواقعی است.
کارشناسان به‌جای ترفندهای زودگذر، روش‌های مؤثرتری پیشنهاد می‌کنند: تمرین مدیتیشن، ذهن‌آگاهی، تکنیک‌های تنفسی و بهبود کیفیت خواب. این روش‌ها فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را افزایش می‌دهند که به کاهش ضربان قلب، فشار خون و سطح کورتیزول کمک می‌کند. همچنین می‌توانند اضطراب را کاهش داده و خواب و سلامت روان را بهبود ببخشند.
در نهایت، این باور که تنها استرس باعث چربی شکم یا پف‌کردگی صورت می‌شود، ساده‌انگاری خطرناکی است. عوامل متعددی مانند ژنتیک، رژیم غذایی، هورمون‌های دیگر (مثل انسولین و استروژن)، سن و سبک زندگی در شکل بدن نقش دارند.
به جای تمرکز روی یک دشمن فرضی مثل کورتیزول، بهتر است به دنبال درک عمیق‌تری از تأثیر استرس بر سلامت کلی باشید. ظاهر بدن نتیجه سال‌ها عادت، وراثت و سبک زندگی است؛ نه یک هورمون منفرد. پس به جای دنبال کردن وعده‌های عجیب و فوری، به سمت یک زندگی متعادل، سالم و پایدار حرکت کنید.