چالشهای فرسایشی صنعت نساجی در خراسان رضوی
اقتصاد ایران: ایسنا/خراسان رضوی یک کارشناس حوزه صنعت نساجی، با تشریح وضعیت فعلی صنعت نساجی، مهمترین چالشهای این صنعت را فرسودگی ماشینآلات، کمبود مواد اولیه، واردات بیرویه پوشاک، افزایش هزینههای تولید، کمبود نیروی متخصص و محدودیتهای بانکی دانست و گفت: این شرایط توان رقابت تولیدکنندگان داخلی را بهشدت کاهش داده است.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
فاطمه جمیلی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اینکه صنعت نساجی یکی از قدیمیترین صنایع ایران است، اظهار کرد: در بسیاری از کشورها نقطه جهش اقتصادی با توسعه صنعت نساجی رقم خورده، چون سهم بزرگی در اشتغالزایی و صادرات دارد، اما در کشور ما نسبت به ظرفیت صنعت نساجی بیتوجهی شده و حتی در مقایسه با صنایع دیگری مانند خودرو، با بیمهری مواجه بوده است.
وی، فرسودگی ماشینآلات را یکی از مهمترین مشکلات برشمرد و افزود: به دلیل تحریمها، مشکلات واردات، تخصیص ارز و محدودیتهای نقلوانتقال پول، امکان نوسازی تجهیزات وجود ندارد. تکنولوژی واحدهای نساجی سالها از استاندارد جهانی عقب مانده و بهرهوری بسیار پایین است، در حالی که هزینه نوسازی هم آنقدر بالاست که بسیاری از واحدها توان سرمایهگذاری ندارند.
این فعال اقتصادی حوزه نساجی، درباره مشکل مواد اولیه بیان کرد: از آنجا که کشت پنبه در کشور کم است، ناچار به واردات هستیم. در بخش الیاف مصنوعی نیز بخشی از نیاز باید از خارج تامین شود. صف تخصیص ارز برای برخی مواد اولیه به ۵ تا ۶ ماه رسیده و این موضوع روند تولید را مختل کرده است.
جمیلی، با انتقاد از گسترش واردات قاچاق پوشاک و کالاهای دستدوم، گفت: در بازار بهوضوح میبینیم که پوشاک خارجی دستدوم بدون پرداخت تعرفه وارد میشود. وقتی تولیدکننده داخلی با هزینههای بالای انرژی، نیروی کار، مالیات و ساختمان مواجه است، نمیتواند با کالای قاچاق رقابت کند؛ این رقابت کاملاً ناعادلانه است.
سه روز تعطیلی در هفته؛ ضربه جبرانناپذیر به تولید
وی با اشاره به افزایش شدید هزینههای تولید، ادامه داد: تابستان امسال تقریبا سه روز در هفته برق واحدهای صنعتی قطع بود. با وجود این تعطیلیها، هزینههای ثابت مثل حقوق کارگر، مالیات و بیمه چند برابر شد. این وضعیت حاشیه سود تولیدکننده را بهشدت کاهش داده است. کمبود نیروی متخصص فقط مشکل نساجی نیست، اما در این صنعت بسیار شدید است. بسیاری از نیروهای فنی مهاجرت میکنند و جوانان انگیزه کافی ندارند؛ ادامه این روند میتواند به تعطیلی تدریجی کارخانهها منجر شود.
کارشناس حوزه صنعت نساجی، ضعف در برندسازی و بازاریابی صادراتی را از دیگر چالشها دانست و بیان کرد: تولید انجام میشود اما ارزش افزودهای در برند ایجاد نمیکنیم. بدون برندسازی و حضور حرفهای در بازار جهانی، نه میتوان صادرات پایدار داشت و نه رقابت داخلی.
وی افزود: تسهیلات بانکی عملا قفل است و اگر هم پرداخت شود با بهره بالا و شرط میانگین که برای تولیدکننده اصلا مقرونبهصرفه نیست. نوسانات اقتصادی هم برنامهریزی بلندمدت را غیرممکن کرده است.
جمیلی درباره تاثیر قطع برق و افزایش هزینه انرژی، گفت: وقتی تولید بهدلیل قطع برق نصف میشود، هزینههای سربار کاهش پیدا نمیکند. قبضهای برق هم چند برابر شده و اینها مستقیماً قیمت تمامشده را افزایش میدهد. به همین دلیل تولیدکننده داخلی نمیتواند با نخ یا پوشاک وارداتی رقابت کند.
کارشناس حوزه صنعت نساجی، درباره نوسانات ارز، افزود: اگر مواد اولیه را با نرخ ۸۰ هزار تومان خریداری کنیم و هنگام تأمین مجدد قیمت به ۱۲۰ هزار تومان برسد، دیگر امکان خرید همان میزان قبلی وجود ندارد. گاهی حتی اگر کارخانه تعطیل باشد، ارزش مواد اولیه بیشتر از ارزش محصول تولیدشده میشود.
این فعال اقتصادی درباره وضعیت تقاضای سال جاری، گفت: تقاضا وجود دارد اما قدرت خرید مردم بهشدت کاهش یافته است. وقتی هزینه کالاهای ضروری مثل خوراک بالا میرود، خرید پوشاک در اولویت نیست. مردم ترجیح میدهند تا جایی که میشود از همان لباسهای قبلی استفاده کنند.
جمیلی با تاکید بر اهمیت صادرات، اظهار کرد: مشکلات نقلوانتقال پول، قطع ارتباط بانکی، رفع تعهدات ارزی و ریسک ممنوعالخروجی صادرکنندگان، رغبت به صادرات را کاهش داده است. از سوی دیگر، ضعف واحدها در بازاریابی بینالمللی و عدم انطباق کامل با استانداردهای جهانی نیز باعث شده ظرفیتهای صادراتی کمتر از حد واقعی باشد.
وی با انتقاد از تداوم مشکلات ساختاری در صنعت نساجی گفت: اگر مسئولان هرچه زودتر برای نوسازی تجهیزات، اصلاح روندهای بانکی، جلوگیری از قاچاق و حمایت هدفمند از تولید اقدام نکنند، این صنعت مهم و پربازده بیش از این آسیب خواهد دید.
انتهای پیام