ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار مهر شرکت ساتبا در واکنش به یک گزارش با عنوان «چالش‌های طرح‌های خورشیدی؛ حذف بخش خصوصی توسعه تجدیدپذیر را کند کرد» در تاریخ ۶ آذرماه در خبرگزاری مهر منتشر شد توضیحاتی را ارائه کرد.

در این توضیحات آمده است ضمن تقدیر از توجه آن رسانه محترم به موضوع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، موارد زیر به‌منظور تنویر افکار عمومی و شفاف‌سازی ارائه می‌شود. همچنین ساتبا آمادگی کامل دارد تا به هرگونه ابهام دیگر در این حوزه پاسخ دهد.

۱. درباره ورود دولت به عرصه احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر

نخست لازم است از تمامی تلاش‌هایی که طی سال‌های گذشته در زمینه ایجاد ظرفیت‌های فنی، پیمانکاری، تولیدی و قانون‌گذاری صورت گرفته و زیرساخت امروز توسعه تجدیدپذیرها را فراهم کرده است، قدردانی شود.

با وجود این تلاش‌ها، به دلیل نبود برخی زیرساخت‌های قانونی و عدم جذابیت اقتصادی، طی سالیان گذشته تنها ۱٬۲۳۷ مگاوات ظرفیت تجدیدپذیر به شبکه افزوده شده بود؛ به‌گونه‌ای که میانگین سالانه افزایش ظرفیت حتی به ۱۰۰ مگاوات نیز نمی‌رسید و بخش عمده قوانین بالادستی حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر عملاً اجرا نشده باقی مانده بود.

با توجه به ناترازی شدید در تأمین سوخت و برق کشور، و با مجوز و حمایت مقام معظم رهبری، برای نخستین‌بار صندوق توسعه ملی امکان سرمایه‌گذاری مستقیم در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر را یافت. در این مسیر، ساتبا صرفاً در نقش نهاد تخصصی و تسهیل گر شامل صدور پروانه، نظارت، تسهیل واردات و…—عمل کرده است.
نتیجه این رویکرد آن است که ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور طی یک سال گذشته از ۱٬۲۳۷ مگاوات به بیش از ۳٬۰۰۰ مگاوات رسیده و اکنون هفته‌ای حدود ۱۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی جدید وارد مدار می‌شود.

۲. درباره کندی در روند توسعه نیروگاه‌های خورشیدی

مهم‌ترین عامل کندی مقطعی در اجرای پروژه‌ها، عدم تخصیص به‌موقع منابع مالی مورد نیاز، موضوعات ثبت سفارش و تخصیص ارز بوده است. این تأخیر موجب کندی در واردات، ترخیص و انتقال تجهیزات به ساختگاه‌ها شده که امید است با پیگیری‌های انجام‌شده جبران شود.

۳. درباره حضور بخش خصوصی

تاکید می‌شود که بیش از ۴۰ درصد نیروگاه‌های وارد مدار شده توسط بخش خصوصی احداث شده‌اند. همچنین نیروگاه‌هایی که با سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی ساخته می‌شوند نیز در فرآیند واگذاری به بخش خصوصی قرار دارند و فراخوان‌های مربوط در سایت ساتبا منتشر شده است.

۴. ثبت درخواست برای احداث نیروگاه خورشیدی

ثبت تقاضا برای تمامی متقاضیان حقیقی و حقوقی کاملاً آزاد است. مطابق قوانین کسب‌وکار کشور، تمامی مجوزهای مرتبط از طریق درگاه ملی مجوزها صادر می‌شود و متقاضی پس از ثبت درخواست، مدارک را در همان سامانه بارگذاری می‌کند.

۵. فرآیند صدور پروانه و تخصیص زمین

پس از ثبت درخواست، مدارک توسط ساتبا از نظر فنی، موقعیت جغرافیایی و عدم همپوشانی بررسی و سپس پروانه احداث صادر می‌شود.
تخصیص زمین بر عهده سازمان امور اراضی و صدور مجوز اتصال برعهده شرکت‌های برق منطقه‌ای، شرکت‌های توزیع و توانیر است و ساتبا هیچ دخالتی در این مراحل ندارد. بنابراین ادعای «بلوکه کردن زمین‌ها» توسط ساتبا کاملاً مردود است؛ ضمن اینکه تمامی دستگاه‌های مرتبط همکاری مناسبی با متقاضیان دارند و ساتبا صرفاً آنان را به استان مربوطه ارجاع می‌دهد.

۶. اعتبار پروانه‌های صادرشده

پروانه احداث نیروگاه‌های بادی یک‌ساله و برای سایر انواع نیروگاه‌ها شش‌ماهه است. در صورت عدم انجام فعالیت اجرایی و عدم درخواست تمدید، ساتبا برای آزادسازی ظرفیت‌ها، نسبت به ابطال پروانه اقدام می‌کند.

۷. آمار پروانه‌های صادرشده

تاکنون حدود ۶٬۱۰۰ پروانه صادر شده که تنها ۱٬۰۸۵ مورد به قرارداد تبدیل شده است. بیش از ۱٬۵۰۰ پروانه با مجموع ظرفیت بیش از ۲۰ هزار مگاوات به دلیل عدم اقدام متقاضی یا نقص مدارک در مسیر ابطال قرار دارند.
تمامی فرآیندها مطابق دستورالعمل‌های مصوب وزیر محترم نیرو انجام می‌شود و این دستورالعمل‌ها به‌صورت شفاف در سایت ساتبا در دسترس عموم است.

۸. درباره واردات تجهیزات خورشیدی

برخلاف ادعای مطرح‌شده، واردات تجهیزات خورشیدی به هیچ‌وجه در انحصار ساتبا نیست و مراجعه بازار و سایت‌های فعال این موضوع را آشکارا نشان می‌دهند. ساتبا تنها برای تسریع پروژه ۷٬۰۰۰ مگاواتی مصوبه شورای اقتصاد با سرمایه گذاری صندوق توسعه ملی و با تصمیم حاکمیت، اقدام به واردات از طریق شرکت‌های صاحب نام و معتبر کرده است.
همچنین براساس مصوبه‌ای دیگر، برای احداث ۸٬۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی و بادی، قراردادهایی میان صندوق توسعه ملی و بخش خصوصی امضا خواهد شد که مسئولیت واردات و نصب تجهیزات نیز برعهده بخش خصوصی خواهد بود.

۹. درباره توان فنی کشور

همان‌گونه که در مصاحبه نیز اشاره شده، توان فنی گذشته کشور پاسخگوی حجم فعلی پروژه‌ها نبوده است. در کنار دولت، انجمن‌ها و نهادهای تخصصی نیز مسئولیت مهمی در این حوزه دارند. ساتبا برای تقویت دانش فنی کشور، تفاهم‌نامه‌های متعددی با مراکز فنی‌وحرفه‌ای و پلتفرم‌های آموزشی منعقد کرده و آموزش بخشی از نیروهای شرکت‌ها را شرط قرارگیری در فهرست شرکت‌های مورد تأیید قرار داده است.

۱۰. درباره زیرساخت شبکه برق

ضمن تأکید بر ضرورت انجام مطالعات توسعه‌ای برای آمادگی شبکه، باید یادآور شد که براساس نتایج مطالعات موجود، امکان احداث حدود ۱۲ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر جدید بدون نیاز به افزایش یا اصلاح ظرفیت شبکه برق کشور وجود دارد و برق تولیدی این نیروگاه‌ها قابل تزریق به شبکه سراسری است.
در پایان، از آن رسانه محترم بابت طرح دغدغه‌های حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر تشکر می‌شود و آمادگی ساتبا برای ارائه اطلاعات تکمیلی و پاسخ به پرسش‌های احتمالی اعلام می‌گردد.