به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،اصفهان، یکی از کلانشهرهای ایران، این روزها تحت فشار سنگین آلایندهها و شیوع آنفلوآنزا قرار دارد. آلودگی شدید هوا که ناشی از ترکیب شرایط جوی، افزایش تردد خودروهای فرسوده و کمبود ظرفیت حملونقل عمومی است، بههمراه موج بیماری آنفلوآنزا، شرایط سختی را برای شهروندان ایجاد کرده است. این وضعیت نهتنها تهدیدی برای سلامت عمومی بهوجود آورده، بلکه به مشکلات زیستمحیطی نیز دامن زده است. در همین راستا، محدودیتهای اضطراری از جمله تعطیلی مدارس و اعمال دورکاری در ادارات، در تلاش است تا از تأثیرات منفی این بحرانها بکاهد.
آلودگی هوا و مشکلات ساختاری اصفهان
در سالهای اخیر، اصفهان با چالشهای متعددی مواجه است که بهطور همزمان سلامت شهروندان و پایداری شهری را تهدید میکند. یکی از اصلیترین عوامل آلودگی هوا در این کلانشهر، فرسودگی ناوگان حملونقل عمومی است. این خودروها، بهویژه خودروهای دیزلی بدون فیلتر دوده، سهم بزرگی در انتشار آلایندههای خطرناک دارند. افزون بر این، تعداد زیاد خودروهای فرسوده که بهطور روزانه در معابر شهری تردد میکنند، فشار مضاعفی به محیطزیست وارد میکند. در کنار این مسائل، به دلیل ناکافی بودن حملونقل عمومی و توسعه نیافتن سیستمهای حملونقل پاک، وضعیت آلودگی همچنان بحرانی باقی مانده است.
تعطیلی مدارس به دلیل آنفلوآنزا، نه آلودگی هوا
مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان، منصور شیشهفروش، در گفتوگو با ایسنا، اعلام کرد که تعطیلی مدارس در روزهای اخیر ارتباطی با آلودگی هوا نداشته است. به گفته وی، این تصمیم بهدلیل افزایش موارد ابتلا به آنفلوآنزا در مدارس اتخاذ شده است. در واقع، براساس پروتکلهای بهداشتی و دستورالعملهای مرکز بهداشت، در صورتی که تعداد مبتلایان به آنفلوآنزا در یک مدرسه افزایش یابد، تصمیم به تعطیلی آن مدرسه گرفته میشود. بنابراین، تعطیلی مدارس اخیر ناشی از شیوع بیماری آنفلوآنزا بوده، نه آلودگی هوا.
آلودگی ناشی از وارونگی دمایی
یکی از عواملی که باعث تشدید آلودگی هوا در اصفهان شده، پدیده وارونگی دمایی است. در این شرایط، هوای سرد در نزدیکی سطح زمین قرار میگیرد و نمیتواند از لایههای بالاتر هوا بالا برود. این امر موجب انباشت آلایندهها در سطح شهر میشود. حتی با وجود محدودیتهای اضطراری مثل کاهش تردد خودروها و تعطیلی مدارس، در روزهایی که سکون کامل هوا برقرار است، شاخصهای آلودگی بهطور قابلتوجهی کاهش نمییابند. البته، انتظار میرود با گذر امواج ناپایدار جوی و بارشهای پراکنده، بخشی از آلایندهها تخلیه شوند.
ریشه بحران در انباشت مشکلات دو دههای
داریوش گلعلیزاده، مدیرکل محیطزیست استان اصفهان، در گفتوگویی با ایسنا، به مشکلات ریشهای آلودگی در این استان اشاره کرد و تأکید کرد که بحران فعلی نتیجه سالها تأخیر در اجرای طرحها و قوانین مربوط به کاهش آلودگی است. از سال ۸۶، برنامههایی برای بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی در اصفهان در نظر گرفته شده بود، اما این برنامهها به دلیل بیتوجهی و عدم اجرای کامل، نتایج قابلتوجهی به همراه نداشتهاند. گلعلیزاده گفت: "آلودگی هوا در اصفهان نتیجهی انباشت تکالیف انجامنشده است که طی دو دهه گذشته بهطور مداوم نادیده گرفته شدهاند."
فرسودگی ناوگان حملونقل؛ عامل اصلی آلودگی
یکی از عمدهترین عوامل آلایندگی در اصفهان، فرسودگی ناوگان حملونقل عمومی است. طبق گفته گلعلیزاده، ۹۰ درصد از موتورسیکلتهای شهری فرسوده هستند و بهطور عمده از سوختهای فسیلی استفاده میکنند که باعث انتشار آلایندههای خطرناک میشود. برای کاهش آلودگی، نیاز است که علاوه بر نوسازی ناوگان حملونقل، از سوختهای پاک و انرژیهای تجدیدپذیر استفاده شود.
راهحلهای بلندمدت برای کاهش آلودگی
مدیرکل محیطزیست استان اصفهان بهطور جدی تأکید کرد که آلودگی هوا یک مسئله جهانی است و تنها با تغییرات ساختاری و استفاده از فناوریهای پاک میتوان آن را کاهش داد. او در این خصوص پیشنهاد داد که برای حل بحران آلودگی در اصفهان، باید وابستگی به سوختهای فسیلی کاهش یابد و ناوگان حملونقل عمومی به سمت وسایل نقلیه برقی و مترو توسعه یابد. گلعلیزاده افزود: "اگر تعداد اتوبوسهای شهری به ۹۱۰ دستگاه برسد و این اتوبوسها همچنان فرسوده باشند، هیچ تأثیر مثبتی در کاهش آلودگی نخواهد داشت. برای کاهش آلودگی، باید فرسودهها از رده خارج شوند و خودروهای جدید، بهویژه اتوبوسهای برقی، جایگزین آنها شوند."
ضرورت همکاری ملی و محلی برای حل بحران
این بحران زیستمحیطی و بهداشتی نیازمند همکاری مستمر بین دولت، بخش خصوصی و مردم است. همانطور که گلعلیزاده اشاره کرد، برای کاهش واقعی آلودگی و بهبود سلامت عمومی، باید قوانین مربوط به آلودگی هوا بهطور کامل و پیوسته اجرا شوند. تنها با برنامهریزیهای بلندمدت و جامع میتوان از تهدیدات جدی زیستمحیطی و بهداشتی جلوگیری کرد و اصفهان را به یک شهر سالمتر و پایدارتر تبدیل کرد.
با وجود تصمیمات فوری و اقدامات اضطراری مانند تعطیلی مدارس و محدودیتهای تردد خودروها، مشکلات ساختاری اصفهان در زمینه حملونقل عمومی و آلودگی هوا همچنان باقی است. این مشکلات نیاز به اصلاحات اساسی در سیاستها و اجرای مستمر برنامههای بلندمدت دارند تا بتوان از بحرانهای محیطزیستی و بهداشتی بهطور مؤثر پیشگیری کرد.