ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

برترین‌ها: در دو روز گذشته فضای شبکه‌های اجتماعی در ایران به شدت تحت‌تأثیر حاشیه‌هایی قرار گرفته که حول رفتار مهران غفوریان و سیامک انصاری در برنامه تازه‌تأسیس «بازمانده‌بین» شکل گرفته است. در بخشی از این برنامه، این دو هنرمند به یک نماد ملی ــ که در برخی تحلیل‌ها از آن با عنوان «درفش کاویانی» یاد شد ــ سنگ پرتاب می‌کنند و همین حرکت موجی از انتقادهای تند و خشمگینانه را در پی داشت.

کاربران در ۴۸ ساعت اخیر با شدت بی‌سابقه‌ای علیه این اقدام واکنش نشان دادند؛ برخی آن را بی‌احترامی به هویت ملی، و برخی دیگر آن را تلاش برای ایجاد جنجال و وایرال‌سازی برنامه تفسیر کردند.

آقای غفوریان، استوری نذار، عذرخواهی کن

مهران غفوریان، که بخش زیادی از انتقادها به سمت او هدایت شده، ۲۴ ساعت پس از انتشار ویدئو، با انتشار یک استوری با عنوان «یاد حسین» دوباره فضای بحث را داغ کرد. گروهی از ناظران معتقدند این پست نوعی تأکید بر هویت مذهبی در برابر هویت ملی بوده و به شکل ناخواسته دوگانه‌ای حساس و اصطکاک‌زا را برجسته کرده است. همین تحلیل موجب شد که موج تازه‌ای از نقدها شکل بگیرد و برخی کاربران این رفتار را «تشدید شکاف هوویتی» توصیف کنند.

با این حال هنوز مشخص نیست که آیا این اقدامات عامدانه بوده یا در چارچوب فضاسازی‌های رایج برای دیده‌شدن محتوا رخ داده است. آنچه مسلم است این‌که فعلاً نتیجه به نفع غفوریان نبوده و حجم توهین‌ها و خشم عمومی، فشار زیادی بر او وارد کرده است.

ما تو را با زیر آسمان آبی آن شهر به یاد می‌آوریم

غفوریان که در دو دهه گذشته یکی از محبوب‌ترین بازیگران آثار طنز تلویزیون بود، به‌خصوص با نقش به‌یادماندنی «بهروز خالی‌بند» در زیر آسمان شهر، طی سال‌های اخیر از فضای کمدی فاصله گرفته و در آثاری چون زخم کاری و قورباغه نقش‌هایی جدی و گاه منفی ایفا کرده است. همین تغییر مسیر هنری، به‌زعم برخی منتقدان، باعث شده فاصله‌ای میان او و بخشی از مخاطبان قدیمی‌اش ایجاد شود و تصویر پیشین او، یعنی بازیگری با انرژی مثبت و لحن شوخ‌طبع، کم‌رنگ‌تر به نظر برسد.

در کنار این موضوع، حضور غفوریان در برخی محافل و همکاری‌های متفاوت در سال‌های اخیر نیز گمانه‌زنی‌هایی درباره تغییر جایگاه اجتماعی او ایجاد کرده است؛ گمانه‌زنی‌هایی که البته واقعیت یا صحت آن‌ها روشن نیست، اما در فضای پرتنش و عصبی این روزهای جامعه، بستر مناسبی برای قضاوت‌های تند فراهم کرده است.

در شرایطی که افکار عمومی نسبت به هر نشانه‌ای از بی‌اعتنایی به هویت ملی حساسیت فراوان نشان می‌دهد، طبیعی است که چنین اقداماتی واکنش‌هایی فراگیر برانگیزد. جامعه امروز ایران، هم خسته و عصبی است، هم در لحظاتی به شدت ملی‌گرا می‌شود و هم از هنرمندان انتظار هوشمندی رسانه‌ای بیشتری دارد.

با تمام این‌ها، بسیاری از مردم هنوز خاطرات خنداننده‌ی غفوریان را با لبخند به یاد می‌آورند و امیدوارند او بار دیگر بتواند با همان صمیمیت و شیرینی گذشته، فاصله ایجادشده با بخشی از مخاطبانش را ترمیم کند. در نهایت، جامعه ایران نشان داده اگرچه سریع عصبانی می‌شود، اما بخشنده و اهل فراموش کردن اشتباهات نیز هست؛ به‌ویژه از هنرمندانی که سال‌ها بخشی از خاطرات جمعی مردم بوده‌اند.