بازار خودرو زیر سایه جهش قیمت‌ها؛ خریداران سرگردان، فروشندگان نگران
اقتصاد ایران: نوسانات شدید قیمت خودرو طی هفته‌های اخیر، فضای بازار را به‌شدت آشفته کرده است؛ از خریدارانی که دیگر توان ورود به بازار را ندارند تا فروشندگانی که ثبات را گمشده اصلی کسب‌وکار خود می‌دانند.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: نخستین گام برای بررسی وضعیت بازار خودرو در استان البرز، حضور در دونقطه اصلی معاملات خودرو یعنی بلوار دانش‌آموز و سه باندی گوهردشت بود؛ جایی که همیشه رونق خریدوفروش ماشین، شاخصی روشن از وضعیت واقعی این بازار به شمار می‌رود اما تصویر امسال، تصویری پرغبار، پر گلایه و پُر از سردرگمی خریداران و فروشندگان است.
در گفت‌وگوهای مستقیم، تقریباً اولین جمله‌ای که از زبان تمام فعالان بازار شنیده شد این بود: «ثبات وجود ندارد؛ قیمت‌ها هرروز عوض می‌شود».
یکی از نمایشگاه داران خطاب به خبرنگار مهر گفت: «قیمت خودرو شده مثل سکه و دلار، هرروز یک عدد تازه. معلوم نیست فردا صبح با چه قیمتی باید در نمایشگاه را بازکنیم. کوچک‌ترین خبر، حتی اگر ربطی به خودرو نداشته باشد، بازار را بالا و پایین می‌کند».
گلایه‌های خریداران: از افزایش ناگهانی قیمت تا پرایدی که آرزو شد
یکی از خریداران که مدتی است دنبال خرید یک خودروی اقتصادی است، روایت تلخی را بیان می‌کند: «دو هفته پیش پراید مدل ۹۰ را یک قیمت می‌دادند. معامله‌ام نشد. دو روز بعد برگشتم، همان خودرو قیمت دیگری شده بود. تازه آن‌هایی که ارزان‌ترند شاسی‌شان یا ضربه خورده است یا جوشکاری شده. مصرف‌کننده واقعی باید دنبال ماشینی بگردد که بیشتر عمرش را تعمیرگاه گذرانده».
او ادامه می‌دهد: «من کارگرم؛ چند ماه پول جمع کردم که یک ماشین ساده بخرم؛ اما قیمت‌ها هرروز بالا می‌رود. پراید شده آرزو».
فروشندگان: ماشین صفر قبل از تحویل کارخانه در بازار پیدا می‌شود
نمایشگاه داران نیز کم گلایه نیستند؛ یکی از آن‌ها با اشاره به نبود سازوکار شفاف عرضه می‌گوید: ماشین‌هایی که هنوز حتی ثبت‌نام آن‌ها شروع نشده، در بازار آزاد پیدا می‌شود. این یعنی مشکل در بخش عرضه است. وقتی کارخانه ماشین را مستقیم و به‌اندازه کافی نمی‌دهد، اختلاف کارخانه و بازار، انگیزه دلالی را زیاد می‌کند.
فروشنده دیگری نیز با اشاره به وضعیت معیشتی مردم، می‌گوید: جوان پولش را جمع می‌کند که یک خودرو بخرد، اما تا برسد نمایشگاه قیمت بالا رفته. ما چطور جواب مردم را بدهیم؟
بنزین گران شود، خودرو گران‌تر می‌شود؟
بسیاری از گفت‌وگوها به موضوع افزایش قیمت بنزین مربوط می‌شد.
فروشندگان می‌گویند: کسی که خودرو میلیاردی یا هیبریدی می‌خرد، بنزین ۳ یا ۵ هزارتومانی برایش فرقی نمی‌کند؛ اما این طبقه متوسط و ضعیف‌اند که فشار را تحمل می‌کنند.
یک نمایشگاه دار تأکید کرد: اصلی‌ترین مشکل، کمبود عرضه خودرو و نبود نظارت است؛ اگر خودرو کافی باشد و قیمت کارخانه منطقی و ثابت باشد، بازار آرام می‌شود.
بازار روی موج شایعات می‌چرخد
در ادامه این گزارش، خبرنگار مهر با فریدون عابدین‌نژاد، رئیس اتحادیه نمایشگاه داران اتومبیل کرج گفت‌وگو کرد؛ گفت‌وگویی که نکات مهمی را درباره ساختار بازار و دلایل بی‌ثباتی آن روشن کرد.
عابدین‌نژاد گفت: هرروز یک خبر جدید منتشر می‌شود؛ یک روز درباره افزایش قیمت کارخانه‌ها، روز دیگر درباره بنزین، روز دیگر درباره شرایط سیاسی. همین‌ها بازار را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتیجه این می‌شود که یک روز رکود است، یک روز هجوم برای خرید.
خریداران برای حفظ ارزش پول وارد بازار می‌شوند
او تأکید کرد: بیشتر مراجعه‌کنندگان مصرف‌کننده نیستند. مردم نگران بی‌ارزش شدن پولشان هستند و به‌محض شنیدن خبر گرانی، سمت خودرو، طلا یا سکه می‌روند.
رئیس اتحادیه نمایشگاه داران اتومبیل کرج گفت: به دلیل توان خرید مردم، خودروهای داخلی بیشترین فروش را دارند و خودروهای خارجی و هیبریدی تأثیر محدودی در بازار گذاشته‌اند.
عابدین‌نژاد در بخش دیگری در پاسخ به پرسشی درباره موضوع شکایت مصرف‌کنندگان از نمایشگاه داران اتومبیل در کرج، توضیح داد: بیشتر شکایات مربوط به خودروهای صفر است؛ ازجمله تأخیر در صدور سند یا مشکلات اداری و در معاملات کارکرده، مشکل اصلی نبود کارشناسی درست است که در این رابطه بارها تأکید کرده‌ایم مردم حتماً با کارشناس رنگ و فنی معامله کنند.
قیمت بنزین تأثیر مستقیم بر گرانی خودرو ندارد
به گفته او افزایش بنزین به‌صورت فوری قیمت خودرو را بالا نمی‌برد، بلکه فقط معاملات را کاهش می‌دهد.
رئیس اتحادیه نمایشگاه داران اتومبیل کرج گفت: سایت‌ها قیمت تعیین می‌کنند! این درست نیست. وقتی مرجع مشخصی نباشد، بازار تبدیل به میدان حدس و گمان می‌شود.
علی شیرین‌زاد: مشکل اصلی، فناوری قدیمی و مصرف سوخت بالاست
نماینده مردم کرج، فردیس و اشتهارد در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با انتقاد جدی از صنعت خودرو گفت: بخش مهمی از مشکلات بازار خودرو، از گرانی گرفته تا کیفیت پایین، نتیجه اصرار خودروسازان به ادامه تولید با تکنولوژی‌های قدیمی است.
وی افزود: تا زمانی که به فناوری‌های نو، موتورهای کم‌مصرف و خودروهای هیبریدی و برقی نرویم، نه کیفیت بالا می‌رود، نه قیمت منطقی می‌شود و نه آلودگی هوا کاهش می‌یابد.
نماینده مردم کرج در مجلس افزود: خودروهای داخلی چند برابر استانداردهای جهانی سوخت مصرف می‌کنند و هزینه این عقب‌ماندگی از جیب مردم پرداخت می‌شود لذا تا زمانی که خودروسازان کیفیت را ارتقا ندهند و رقابت بین خودروهای داخلی و خارجی شکل نگیرد، قیمت‌ها واقعی نمی‌شود.
شیرین‌زاد تأکید کرد: تهران و البرز از آلوده‌ترین نقاط کشورند و خودروهای بی‌کیفیت سهم مهمی در آن دارند لذا مردم حق‌دارند خودروی امن و کم‌مصرف سوار شوند.
علی حدادی: کیفیت پایین و افزایش بی‌رویه قیمت خودرو مردم را ناراضی کرده است
در ادامه خبرنگار مهر، موضوع را از کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی پیگیری کرد، علی حدادی، دبیر این کمیسیون بابیان اینکه رضایت مردم از خودروهای داخلی بسیار کم است، تصریح کرد: خودروسازان از قطعات غیراستاندارد استفاده می‌کنند و این موضوع به‌طور مستقیم در تصادفات و تلفات اثر دارد.
وی افزود: جوانان و شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند کیفیت خودرو را متحول کنند اما خودروسازان استقبالی از این ظرفیت نمی‌کنند.
افزایش‌های مکرر قیمت؛ مردم توان خرید ندارند
دبیر کمیسیون صنایع و معادن تأکید کرد: مصوبه واردات خودرو زمانی مطرح شد که تولید داخلی نتوانست نیاز واقعی مردم را تأمین کند. اگر خودروسازان در بخش‌های علمی، پژوهشی، فنی و صنعتی توانمندسازی و ارتقای کیفیت را جدی بگیرند، می‌توان به کاهش واردات و افزایش اعتماد مردم امیدوار بود.
حدادی افزایش بی‌رویه و مکرر قیمت خودرو را یکی از اصلی‌ترین اعتراضات مردم دانست و گفت: در حالی که هیچ تحول مشخصی در کیفیت خودرو رخ نمی‌دهد، قیمت‌ها مرتب بالا می‌رود و این موضوع توان خرید مردم را به شدت کاهش داده است. اگر کیفیت مناسب باشد، مردم افزایش قیمت را قابل قبول می‌دانند؛ اما امروز شاهد رشد قیمت بدون ارتقای کیفیت هستیم و این روند قابل ادامه نیست.
نماینده مردم غرب استان البرز در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: خودروسازان باید نگاه خود را از سودآوری صرف به سمت رضایتمندی مردم تغییر دهند. تثبیت قیمت‌ها، افزایش کیفیت، رقابت‌پذیری و حمایت از پژوهش و نوآوری، مطالبات اصلی مردم و ضرورت‌های صنعت خودرو است.
بازار خودرو البرز در وضعیتی ناپایدار؛ افزایش قیمت‌ها خریداران را از بازار خارج کرد
بازار خودرو استان البرز این روزها در یکی از بحرانی‌ترین مقاطع خود قرار دارد؛ بحرانی که از سه عامل اصلی نشأت می‌گیرد. نخست، بی‌ثباتی و نوسان شدید قیمت‌ها است؛ وضعیتی که به دلیل نبود عرضه کافی، انتشار شایعات اقتصادی، ورود پررنگ واسطه‌ها و فقدان یک مرجع رسمی برای قیمت‌گذاری ایجادشده است.
عامل دوم، افت محسوس قدرت خرید مردم است؛ تا جایی که بخش زیادی از طبقه متوسط و جوانان عملاً از بازار کنار رفته‌اند و حتی تهیه یک خودروی اقتصادی نیز به رؤیایی تبدیل‌شده است
سومین عامل نیز به مشکلات ساختاری صنعت خودرو بازمی‌گردد؛ از مصرف بالای سوخت و ضعف کیفیت بدنه و قطعات گرفته تا عدم بهره‌گیری از فناوری‌های نو، سهم ناچیز شرکت‌های دانش‌بنیان و افزایش‌های بی‌ضابطه قیمت‌ها که همگی این بحران را تشدید کرده‌اند.
بازار البرز اکنون در وضعیتی قرار دارد که فروشندگان، خریداران، اتحادیه و نمایندگان مجلس همگی به‌گونه‌ای متفاوت از یک «آینده نامعلوم» سخن می‌گویند.
تا زمانی که سیاست‌های تولید خودرو اصلاح نشود، قیمت‌ها شفاف نباشد و عرضه کافی صورت نگیرد، این بازار همچنان روی موج نوسان حرکت خواهد کرد و مردم همچنان بزرگ‌ترین بازندگان آن خواهند بود.