به گزارش سلامت نیوز به نقل از medicalxpress، پژوهشگران «دانشگاه فدریکو دوم» ناپل ایتالیا گزارش دادهاند که کاهش سطح LDL یا همان کلسترول بد در خون، با افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ مرتبط است؛ و این ارتباط حتی بدون مصرف داروهای استاتین نیز مشاهده میشود.
سرنخهای ژنتیکی و معمای بالینی
سالهاست که مشخص شده مصرف استاتینها (داروهای رایج برای کاهش کلسترول) میتواند بهصورت وابسته به دوز، احتمال تشخیص جدید دیابت نوع ۲ را افزایش دهد. با این حال، دلیل دقیق این پدیده همچنان نامشخص است.
یافتههای ژنتیکی نیز موضوع را پیچیدهتر میکنند. مطالعات نشان میدهد ژنهایی که LDL را پایین میآورند (مانند HMGCR و NPC1L1) با افزایش خطر دیابت همراه هستند. این موضوع احتمال میدهد که هر مسیری که LDL را کاهش دهد، ممکن است اثری مشابه بر خطر دیابت داشته باشد.
نمونه معکوس این الگو در هیپرکلسترولمی خانوادگی دیده میشود؛ یک بیماری ژنتیکی با LDL بسیار بالا و خطر بیشتر بیماری قلبی، اما احتمال کمتر دیابت نوع ۲.
پژوهشهای بزرگ گذشته نیز نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی مؤثر بر LDL و خطر دیابت، معمولاً در جهت مخالف حرکت میکنند: کاهش LDL = افزایش خطر دیابت.
این الگو سؤال مهمی ایجاد میکند:در زندگی واقعی و در جمعیت عمومی، LDL اندازهگیریشده در آزمایشهای معمول تا چه حد میتواند خطر دیابت آینده را پیشبینی کند؟ و نقش واقعی استاتینها در این میان چیست؟
طراحی مطالعه
دادهها از یک شبکه بزرگ شامل ۱۴۰ پزشک عمومی که یک پرونده الکترونیک مشترک را تکمیل میکنند، استخراج شد. این سیستم اطلاعات بیش از ۲۰۰ هزار بزرگسال را شامل میشود.
پس از اعمال معیارهای ورود و خروج، ۱۳٬۶۷۴ نفر بین ۱۹ تا ۹۰ سال وارد مطالعه شدند.بیش از نیمی از آنها در ابتدای مطالعه استاتین مصرف میکردند.
میانگین سنی مصرفکنندگان استاتین ۷۰ سال و غیرمصرفکنندگان ۵۴ سال بود.
در طول ۶ سال پیگیری (میانه ۷۱.۶ ماه)، در مجموع ۱٬۸۱۹ نفر (۱۳٪) دچار دیابت نوع ۲ شدند:
-
۲۰٪ در میان مصرفکنندگان استاتین
-
۶٪ در میان غیرمصرفکنندگان
هرچه LDL پایینتر، خطر دیابت بالاتر
یافته کلیدی این بود:بهازای هر ۱۰ mg/dl افزایش LDL، خطر دیابت ۱۰٪ کاهش یافت.
به عبارت دیگر: LDL پایینتر = خطر بالاتر دیابت نوع ۲
شیوع دیابت در چهار سطح LDL به این شکل بود (نفر در هر ۱۰۰۰ نفر-سال):
-
کم (<84 mg/dl): 27.6
-
متوسط (84–<107): 17.4
-
بالا (107–<131): 13.5
-
خیلی بالا (≥131): 8.4 ← کمترین خطر دیابت
نقش استاتینها
استاتینها در تمامی گروههای LDL با افزایش خطر دیابت همراه بودند:
-
گروه LDL پایین: ۱.۷۵ برابر افزایش خطر
-
گروه متوسط: ۱.۶۳ برابر
-
گروه بالا: ۱.۵۴ برابر
-
گروه خیلی بالا: ۲.۴۱ برابر ← بیشترین افزایش نسبی خطر
این یعنی:استاتینها در هر سطح LDL خطر دیابت را بالا میبرند، اما این اثر در افراد با LDL خیلی بالا شدیدتر است.
جمعبندی محققان
-
LDL پایین (کمتر از ۸۴ میلیگرم/دسیلیتر) با بیشترین خطر دیابت همراه بود.
-
LDL خیلی بالا (≥131) با کمترین خطر دیابت مشاهده شد.
-
ارتباط LDL و دیابت تا حد زیادی مستقل از استاتینها بود.
-
اما استاتینها خودشان در همه سطوح LDL خطر را افزایش میدهند.
به بیان ساده:LDL پایین میتواند شاخصی از افزایش خطر دیابت نوع ۲ باشد، حتی اگر فرد استاتین مصرف نکند.