به گزارش سلامت نیوز به نقل از scitechdaily محققان موفق به کشف راهی جدید و نویدبخش برای کاهش وزن و کنترل قند خون شدند که از ایجاد عوارض ناخوشایند داروهای رایج مانند Ozempic جلوگیری می‌کند. این روش با هدف‌گیری «سلول‌های پشتیبان مغزی» به‌جای نورون‌ها، با نتایجی امیدوارکننده در حیوانات آزمایشی همراه بوده است.
محدودیت‌های داروهای کنونی
-
بسیاری از داروهای مورد استفاده برای کاهش وزن و دیابت نمی‌توانند اثر مستمر داشته باشند.
-
داروهای دسته GLP‑1 (مانند Ozempic، Wegovy، Mounjaro، Zepbound) با هدف قرار دادن نورون‌های کنترل‌کننده اشتها در مغز، باعث تهوع و استفراغ در حدود ۷۰٪ افراد بیمار می‌شوند و این امر باعث قطع مصرف دارو در کمتر از یک سال می‌شود.
رویکرد جدید: سلول‌های پشتیبان مغزی
تیمی به رهبری پروفسور رابرت دویل (Robert Doyle)، شیمی‌دان دانشگاه سیراکیوز، به مطالعه نقش سلول‌های پشتیبان مانند گلیا و آستروسیت‌ها در کاهش اشتها پرداختند.
-
آن‌ها دریافته‌اند که این سلول‌ها می‌توانند مولکولی طبیعی به نام octadecaneuropeptide (ODN) تولید کنند که اثر کاهش اشتها و بهبود عملکرد گلوکز را دارد. در آزمایش روی موش، تزریق مستقیم ODN به مغز باعث کاهش وزن و کنترل قند خون شد.
تبدیل کشف به درمان کاربردی (TDN)
-
از آنجا که تزریق مستقیم به مغز برای انسان عملی نیست، پژوهشگران نسخه‌ای اصلاح‌شده به نام tridecaneuropeptide (TDN) را طراحی کردند که از طریق تزریق معمولی قابل استفاده است.
-
در آزمایش روی موش‌های چاق و شروهای موسک، TDN باعث کاهش وزن و بهبود حساسیت به انسولین شد، بدون ایجاد تهوع یا استفراغ.
تشبیه «کوتاه کردن مسیر» در مقابل «دویدن ماراتن»
پروفسور دویل این روش را این‌گونه توصیف می‌کند:«به‌جای شروع مسیر طولانی ماراتن که داروهای فعلی انجام می‌دهند، ما مسیر را از نیمه در نظر می‌گیریم. این راه میانبر(با هدف قرار دادن مسیرهای پایین‌دستی در سلول‌های پشتیبان)عوارض ناخواسته را کاهش می‌دهد.»
بدین ترتیب، یا دیگر نیازی به استفاده از داروهای GLP‑1 با همه عوارضشان نیست، یا می‌توان دوز آن‌ها را کاهش داد تا تحمل‌پذیری بیمار بهتر شود.
-
این کشف می‌تواند مسیر درمان چاقی و دیابت را با روش‌هایی کم‌عارضه‌تر و مؤثرتر (بدون تهوع و استفراغ) متحول سازد.
-
نقطه قوت اصلی: هدف‌گیری مستقیم سلول‌های پشتیبان مغز — رویکردی متفاوت از داروهای کنونی.
-
پتانسیل واقعی این است که داروهایی مانند TDN باعث افزایش تحمل در بیماران، کاهش دوز داروهای موجود یا حتی جایگزینی آن‌ها شود.