ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، ایالات متحده آمریکا در راستای توسعه نفوذ خود در کشورهای در حال توسعه‌‌ای همچون عراق که از مشکل خدمات نامناسب آموزشی رنج می‌‌‌برند، اقدام به استفاده از سازمان‌‌های غیردولتی و غیرانتفاعی چون سازمان «وردلرنینگ» [1] یا «آموزش جهانی» می‌‌‌‌کند.

آموزش جهانی با استفاده از خلأ وجود آموزش با کیفیت در این کشور در پی پیاده‌‌‌سازی برنامه‌‌‌ها و تحقق اهداف خود در عراق است. این سازمان با وجود شرایط دشوار امنیتی، سیاسی و اجتماعی این کشور، توانسته موفقیت قابل قبولی را با آموزش چندین هزار نفر از طریق برنامه‌‌‌های مختلف بدست آورد. آموزش با کیفیت ارائه شده در کلاس‌‌‌های آموزش جهانی برای شرکت‌‌کنندگان در سایر مراکز آموزشی عراق به دشواری قابل بررسی است، لذا جوانان و نوجوانان عراقی تمایل زیادی برای مشارکت در آن دارند [2]. اما این آموزش با کیفیت که سبب این موفقیت شده چیست و چگونه باعث پیشبرد اهداف پنهان ایالات متحده در عراق شده است؟

این مدل از آموزش، آموزش تجربه محور است. در دنیای امروز، آموزش تجربه‌محور به یکی از روش‌های نوین و کارآمد در تربیت نسل جدید تبدیل شده است. این روش آموزشی، که بر یادگیری عملی تکیه دارد، در بسیاری از کشورها به عنوان راهکاری مؤثر برای افزایش مهارت‌ها و آماده‌سازی دانشجویان برای ورود به بازار کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مدل، فهم دانش نظری از طریق تجربه تسهیل می‌‌‌شود. مراحل این مدل آموزشی عبارت است از:

کسب تجربه:در این مرحله دانشجو با هدف یادگیری از طریق تجربه بدون کمک معلم خود، آموزش یا فعالیتی را تجربه می‌‌کند.

اشتراک‌‌گذاری نتایج: در این مرحله دانشجویان با هدف آشنایی با تجربیات یکدیگر نتایج تجربیات بدست آمده را با هم‌‌کلاسی‌‌‌های خود به اشتراک می‌‌‌گذارند.

تجزیه و تحلیل:نتایج به‌‌دست آمده مورد بررسی قرار می‌‌گیرد و نقاط ضعف و قوت آن از طریق گفتگو یافت می‌‌شود.

شکل شماره(1): چرخه شکل‌‌‌‌گیری آموزش تجربه محور

تعمیم نتایج: در این مرحله تلاش می‌‌‌شود براساس تجزیه و تحلیل‌‌های صورت گرفته، تجربیات دانشجویان به‌‌عنوان اصولی قابل اجرا در زندگی روزمره تعمیم داده شود.

اجرای اصول بدست آمده در موقعیت‌‌‌های مشابه: در این مرحله دانشجویان، دانش به دست آمده از تجربیات قبلی را برای حل مسائل مشابه یا مرتبط به کار می‌گیرند.

با این وجود در پس این روش تقریبا کارآمد و جذاب نسبت به روش‌‌‌‌های سنتی، ابعاد پنهانی نیز نهفته است که می‌تواند در خدمت نفوذ نرم قدرت‌های بزرگ به ویژه آمریکا قرار گیرد. ایالات متحده آمریکا با استفاده از این روش آموزشی در تلاش است نفوذ خود را در کشورهای در حال توسعه‌ای چون عراق افزایش دهد. به همین دلیل این کشور اقدام به برگزاری برنامه‌های آموزشی تجربه‌محور در عراق کرده که این برنامه‌ها به ویژه برای دانشجویان عراقی جویای کار، جذاب است.

جذابیت آموزش تجربه‌محور و تاثیر آن بر دانشجویان عراقی

یکی از مهم‌‌‌ترین مسائل دانشجویان عراقی وجود چالش‌های آموزشی، کمبود امکانات و ضعف سیستم در مدارس و دانشگاه‌‌های این کشور است. در نتیجه آنها به دنبال فرصت‌هایی برای ارتقای مهارت‌های خود و دریافت مدارک معتبر هستند. آمریکا با آگاهی از این نیاز، برنامه‌های متعددی تحت عنوان برنامه‌های تبادل علمی و دوره‌های آموزشی تجربه‌محور در قالب سازمان‌‌‌های غیرانتفاعی چون سازمان آموزش جهانی ارائه می‌دهد. شرکت در این دوره‌ها مهارت‌های آنان را بهبود می‌بخشد و مدارک معتبری به آن‌‌ها ارائه می‌‌‌دهد.

آموزش تجربه‌محور، برخلاف روش‌های سنتی، بر تعامل، همکاری و حل مسئله تأکید دارد. در برنامه‌هایی که توسط آمریکا حمایت می‌شود، دانشجویان عراقی در محیط‌هایی قرار می‌گیرند که مملو از ارزش‌های آمریکایی، روش‌های مدیریتی غربی و شیوه‌های نوین آموزشی است. این فضا، به طور نامحسوس بر نگرش‌ها و دیدگاه‌های آن‌ها تأثیر می‌‌‌گذارد و در درازمدت می‌تواند فرهنگ بومی و ارزش‌های ملی آن‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد و باعث نوعی وابستگی فکری، فرهنگی و حتی سیاسی نسبت به آمریکا در میان جوانان عراقی شود.

اهداف پنهان آمریکا در سرمایه‌گذاری آموزشی

هرچند که آمریکا آموزش تجربه‌محور را به‌عنوان یک روش مدرن و کارآمد برای ارتقای سطح مهارتی جوانان عراق معرفی می‌کند، اما اهداف پنهان این راهبرد را نمی‌توان نادیده گرفت. در این بین می توان به برخی از این محورها اشاره کرد که عبارتند از:

تربیت نخبگان همسو با سیاست‌های آمریکا: دانشجویانی که در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند، عموماً به دیدگاه‌های آمریکایی متمایل شده و با ارزش‌های آن آشنا می‌شوند. شکل‌گیری تفکری نزدیک به ارزش‌های آمریکایی در قشر جوان، تاثیرگذاری با سطح بالا بر روندهای سیاسی و تصمیمات کلان آینده عراق را از طریق آن فراهم می‌‌‌کند.

تضعیف هویت فرهنگی و ملی:با القای مفاهیم جدید و تمایل یافتن بسیاری از دانشجویان عراقی به ارزش‌‌‌های غربی، به مرور جوانان از سنت‌ها و ارزش‌های اسلامی فاصله می‌گیرند و در نتیجه در سال‌‌های آینده جامعه عراق به جامعه‌‌ مطلوب حاکمان آمریکا تبدیل می‌‌‌شود که اداره و کنترل آن برای آمریکا به مراتب سهل‌‌‌‌تر از جامعه کنونی با ارزش‌‌ها و سنت‌‌‌های اسلامی و عراقی و مبتنی بر مقاومت با اشغالگری است.

شبکه‌‌‌سازی:افرادی که در این دوره‌‌ها شرکت می‌‌‌کنند به مرور به شبکه‌‌‌هایی از افراد برای ایجاد تغییرات اجتماعی در جامعه مبدل می‌‌‌شوند. براساس بررسی‌‌‌های انجام شده، تعدادی از رهبران موثر در اعتراضات سال 2019 شبکه‌‌ای از افراد شرکت‌‌‌‌کننده در دوره‌‌‌های سازمان آموزش جهانی بودند.

شکل‌‌‌گیری تصویری مثبت از آمریکا در میان نسل بعدی عراق: آمریکا دو بار در سال‌‌های 1991 و 2003 به عراق حمله کرده و آن را به اشغال خود در آورده است. همچنین تحریم‌‌های بی‌‌سابقه «نفت در برابر غذا» در دهه 1990 میلادی را از طریق سازمان ملل متحد علیه مردم عراق اعمال کرد. این اقدامات سبب به وجود آمدن رنج‌‌‌های بسیاری برای مردم آن شده که مرگ صدها هزار نفر از زنان و کودکان بی‌گناه تنها بخشی از تبعات این سلطه‌‌‌گری‌‌ها بوده است. در این بین سازمان آموزش جهانی در تلاش است تا از طریق ارائه خدمات آموزشی این تصویر منفی واقعی را تغییر داده و تصویری غیرواقعی اما مثبت از ایالات متحده در میان نسل جدید عراق عرضه دارد.

در نهایت، آموزش تجربه‌محور اگرچه یک روش کارآمد و جذاب است، اما در صورت عدم مدیریت صحیح، می‌تواند به ابزاری برای نفوذ نرم قدرت‌های بزرگی چون آمریکا تبدیل شود و عراق را به صحنه‌‌ای تهدیدزا برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل کند.

نویسنده: علیرضا دمیرچی/کارشناس ارشد مسائل بین الملل

پانوشت:

[1] سازمان وردلرنینگ یا آموزش جهانی یک سازمان غیرانتفاعی تحت حمایت دولت ایالات متحده آمریکا در حوزه آموزش و تبادل دانشجویان است

[2] https://www.worldlearning.org/where-we-work/?region=middle-east-and-north-africa

انتهای پیام/