ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار مهر، سرلشگر غلامعلی رشید فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صبح جمعه ۲۳ خرداد، در جریان حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی به کشورمان، به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

نگاهی به مسئولیت‌های شهید غلامعلی رشید

سرلشکر غلامعلی رشید متولد سال ۱۳۳۲ در دزفول و دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران و دکتری جغرافیای سیاسی از دانشگاه تربیت مدرس بود.

شهید غلامعلی رشید فعالیت‌های سیاسی خود را پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یعنی از سال ۱۳۵۰ و در قالب «گروه منصورون» شروع کرد. رشید به دلیل همین مبارزات، دو بار توسط ساواک دستگیر و روانه زندان شد. با وجود این مبارزات، قابل انتظار بود که شهید رشید پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به یکی از فرماندهان برجسته نظامی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تبدیل شود و تا آخرین لحظات عمر پربرکت خود در همین مسیر ثابت قدم و استوار باشد.

نام «غلامعلی رشید» در میان فرماندهان نظامی ایران، به عنوان یکی از استراتژیست‌های برجسته نظامی شناخته می‌شد و به دلیل سابقه‌اش در دفاع مقدس، مورد احترام بسیاری از رزمندگان و فرمانده دفاع مقدس بود.

او از ۱۳۶۵ تا ۱۳۶۸ معاون عملیات ستاد مشترک سپاه پاسداران بود، سپس به ستاد کل نیروهای مسلح منتقل شد و از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل را برعهده داشت. شهید رشید در فاصله سال‌های ۱۳۷۸ تا ۱۳۹۵ برای مدت ۱۷ سال جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بود و از سال ۱۳۹۵ تا زمان شهادت، فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء را برعهده داشت که به عنوان عالی‌ترین مرکز فرماندهی عملیاتی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، «طراحی، هماهنگی و نظارت عملیاتی» بر نیروهای مسلح از مهم‌ترین وظایفش بود.

شاگرد خلف شهید حسن باقری

غلامعلی رشید در سال ۱۳۳۳ در دزفول به دنیا آمد. او از اولین نیروهایی بود که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به عضویت سپاه در آمد. اندکی پس از انقلاب، با حمله رژیم بعث عراق به ایران و شروع جنگ ایران و عراق، رشید به خاطر نبوغش در جنگ جایگاه ویژه‌ای در فرماندهی جنگ ایران پیدا کرد. رشید از جمله معاون‌های شهید حسن باقری، طراح ارشد عملیات‌های دفاع مقدس، بود و بعد از شهادت باقری به یکی از چهره‌های محوری در اتاق جنگ تبدیل شد.

شهید رشید، در جریان ۸ سال دفاع مقدس، در عملیات‌های متعددی مثل طریق القدس، فتح المبین، بیت المقدس، والفجر ۸ و کربلای ۵ نقش و حضور داشت. به گفته فرماندهان نظامی وقت، «قدرت تحلیلی»، «دید استراتژیک» و «شناخت جغرافیا» رشید را به یکی از مغزهای متفکر جبهه‌های جنگ تبدیل کرده بود. شهید رشید، بعد از جنگ، وارد ساختار عالی فرماندهی نیروهای مسلح شد و همچنان نقش خود را در ارتقای توانمندی‌های نظامی ایران حفظ کرد. این فرمانده شهید، در مقاطع مختلف مسئولیت‌های مختلفی داشت که مهم‌ترین آنها «معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح» و «فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم الانبیا» بود. قرارگاه خاتم الانبیا وظیفه هماهنگی و هدایت تمامی عملیات‌های نظامی نیروهای مسلح را در شرایط بحرانی جنگ برعهده دارد. درواقع فرمانده این قرارگاه، در زمان جنگ، معادل جانشین فرماندهی کل قوا در حوزه عملیات است. همین مسئولیت نشان‌دهنده اهمیت و نبوغ شهید رشید است.

نظریه‌پرداز برجسته دکترین نظامی و امنیتی ایران

شهید غلامعلی رشید در کنار سوابق نظامی، به عنوان نظریه‌پرداز در حوزه دکترین نظامی ایران هم شناخته می‌شد. او در سخنرانی‌های مختلف بارها بر لزوم افزایش توان بازدارندگی مستمر و فعال ایران تاکید داشت و یکی از مدافعان سرسخت افزایش توان موشکی ایران بود. رشید در سال‌های اخیر بارها از سوی رسانه‌های غربی به عنوان یکی از افراد کلیدی در تدوین راهبردهای نظامی ایران، در منطقه خاورمیانه، معرفی شده بود. گزارش‌های تحلیلی اندیشکده‌هایی مثل «مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک»، از رشید به عنوان یکی از بازیگران بی سر و صدای سیاست نظامی ایران یاد شده که «تأثیرگذاری‌اش خیلی بیشتر از چیزی است که در رسانه‌ها دیده و گفته شده است».

این شهید والامقام معمولاً در سایه بود و کمتر سخنرانی می‌کرد و علاقه‌ای به حضور در رسانه‌ها نداشت. با این حال بین فرماندهان ارشد نظامی و مسئولان ارشد کشور جایگاهی تثبیت شده و مورد اعتماد داشت. شهید رشید در سال‌های اخیر، و مخصوصاً بعد از ترور شهید حاج قاسم سلیمانی، از جمله کسانی بود که بارها بر لزوم انتقام سخت تاکید می‌کرد. او در یکی از سخنرانی‌های رسمی گفته بود «دشمن باید بداند که صبر ما راهبردی است، نه از سر ضعف. پاسخ ما در زمان خودش سهمگین و بازدارنده خواهد بود».

دست‌پرورده‌های غلامعلی رشید از راه می‌رسند

شهادت او نه فقط فقدان یک فرمانده عملیاتی بزرگ، بلکه از دست دادن فرماندهی بود که اولاً یکی از گنجینه‌های گران‌بها و باتجربه ما از میدان جنگ، دوماً یکی از طراحان عملیات‌های کلان دفاع مقدس، و سوما از معدود نظریه‌پردازان دکترین نظامی ایران بود که پس از چند دهه مبارزه با استکبار خارجی و نیروهای نیابتی آن مثل رژیم بعث و طالبان و داعش و…، کوهی از تجربه و ایده و انگیزه بود.

شهید رشید در تمام عمر پر برکت خود، نه فقط به دفاع فیزیکی از تمامیت ارضی ایران پرداخت، بلکه یکی از نظریه‌پردازان اصلی دکترین امنیتی ایران و جبهه مقاومت بود. فقدان این فرمانده شهید اگرچه سخت است ولی حضور فرماندهان نظامی متعدد که دست‌پرورده شهید رشید هستند و سال‌ها در رکاب او سربازی و مشق چنگ کرده‌اند، سبب دلگرمی و قوت قلب ایرانیان است. شهید رشید، تکثیر شده است، چنان که سلیمانی‌ها تکثیر شده‌اند.