به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،مواد پرفلوروالکیلی و پلی‌فلوروالکیلی (PFAS)، ترکیبات شیمیایی‌ای هستند که در تولید طیف وسیعی از محصولات صنعتی و مصرفی به کار می‌روند؛ از قابلمه‌های نچسب و لباس‌های ضدآب گرفته تا بسته‌بندی‌های فست‌فود، فرش‌ها و حتی آب آشامیدنی. مشکل اینجاست که این ترکیبات به‌سختی در طبیعت تجزیه می‌شوند و می‌توانند برای سال‌ها در بدن انسان باقی بمانند.
مطالعات علمی این مواد را با خطراتی چون سرطان، اختلالات هورمونی، آسیب به کبد، و اختلالات رشد و باروری مرتبط می‌دانند.
بتا-گلوکان جو دوسر؛ سلاح طبیعی علیه آلاینده‌های شیمیایی
در یک مطالعه جدید که در ژورنال Environmental Health منتشر شده، پژوهشگران اثر یک نوع فیبر محلول به نام بتا-گلوکان را بر کاهش سطح PFAS در بدن انسان بررسی کردند.
در این آزمایش، ۷۲ مرد ۱۸ تا ۶۵ ساله با سطوح قابل‌تشخیص PFAS در خون شرکت داشتند. به گروه آزمایش (۴۲ نفر)، سه بار در روز و پیش از وعده‌های غذایی مکملی حاوی یک گرم بتا-گلوکان از جو دوسر داده شد. گروه کنترل (۳۰ نفر) مکمل دارونما دریافت کردند.
کاهش دو ماده شیمیایی خطرناک تنها در چهار هفته
پس از فقط چهار هفته، سطح دو ترکیب پرخطر PFAS یعنی:
-
PFOA (اسید پرفلورواکتانوئیک)
-
PFOS (اسید پرفلورواکتان‌سولفونیک)
در گروه دریافت‌کننده فیبر، به‌طور میانگین ۸ درصد کاهش یافت. این دو ترکیب به‌ویژه در آب آشامیدنی، لوازم آرایشی و بسته‌بندی مواد غذایی شایع هستند و شناخته‌شده‌ترین ترکیبات در میان PFAS به شمار می‌روند.
دفع تدریجی مواد ماندگار از طریق دستگاه گوارش
بر اساس این پژوهش و مطالعات قبلی، به نظر می‌رسد بتا-گلوکان با اتصال به مولکول‌های PFAS در دستگاه گوارش، به بدن کمک می‌کند تا این ترکیبات را از طریق مدفوع دفع کند.
در این بررسی، خون ۷۰ درصد شرکت‌کنندگان حاوی بیش از ۱۱ نوع از ترکیبات PFAS بود و همه شرکت‌کنندگان حداقل ۵ نوع از این مواد را در خون خود داشتند، که نشان‌دهنده فراگیری گسترده این ترکیبات در زندگی مدرن است.
تغذیه آگاهانه؛ راهی برای محافظت از بدن
اگرچه حذف کامل تماس با PFAS تقریباً غیرممکن است، اما این تحقیق نشان می‌دهد که تغییرات ساده در رژیم غذایی می‌تواند به کاهش آثار این مواد شیمیایی کمک کند. به‌ویژه مصرف مواد غذایی حاوی فیبر محلول مانند جو دوسر، سبوس، دانه چیا و برخی میوه‌ها (مثل سیب و پرتقال) می‌تواند به پاکسازی تدریجی بدن کمک کند.