بررسی علمی توپ‌های جنجالی انگلیس؛ ادعای گواردیولا و آرتتا تایید شد؟
اقتصاد ایران: دانشگاه لافبورو با اجرای آزمایش‌هایی روی سه توپ فصل گذشته فوتبال انگلیس نشان داد هرچند معیارهای فنیِ فیفا رعایت شده اما احساس متفاوت بازیکنان می‌تواند ادعاهای گواردیولا و آرتتا را توجیه کند.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
به گزارش خبرنگار مهر، ادعاهای پپ گواردیولا و میکل آرتتا، سرمربیان مطرح فوتبال اروپا، درباره کیفیت توپ‌های استفاده‌شده در رقابت‌های جام حذفی و کارابائو کاپ انگلیس، طی آزمایش‌های دقیق علمی در مؤسسه فناوری ورزشی دانشگاه لافبرو (Loughborough University) مورد بررسی قرار گرفت و یافته‌ها نشان می‌دهد که نگرانی‌های این دو سرمربی بی‌پایه نبوده است.
در این آزمایش‌ها که با استفاده از بازیکنان حرفه‌ای و ربات ضربه‌زن پیشرفته انجام شد، توپ‌های سه مسابقه مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند:
توپ «Puma Orbita 1» ویژه جام اتحادیه (Carabao Cup)
توپ «Mitre Ultimax Pro» ویژه جام حذفی انگلیس (FA Cup)
توپ «Nike Flight 2024-25» ویژه لیگ برتر انگلیس
تحقیقات میدانی با حضور بازیکنان راست‌پا از تیم دانشگاهی آغاز شد. هر بازیکن از فاصله ۲۴ یاردی، پنج شوت به سمت دروازه زد و نتایج ثبت شد. دوربین‌های پیشرفته با سرعت ضبط هزار فریم بر ثانیه، چرخش و سرعت توپ را تحلیل کردند.
دکتر اندی هارلند، استاد دانشگاه و متخصص ارشد طراحی توپ‌های ورزشی، در تحلیل داده‌ها گفت: توپ FA Cup نسبت به دو توپ دیگر چرخش بیشتری تولید کرد، هرچند از لحاظ آماری معنادار نبود، اما قابل توجه بود. همچنین بازیکنان در درک «نقطه مطلوب» (sweet spot) توپ‌ها و تنظیم زاویه شوت‌زنی تفاوت‌هایی نشان دادند.
آزمایش‌های روباتیک که با بازوی مکانیکی ۶۴۰ کیلوگرمی انجام شد، نشان داد که توپ‌ها از نظر معیارهای رسمی نظیر اندازه، جرم، پایداری پرواز و زاویه شلیک، تفاوت چشم‌گیری ندارند و همگی در محدوده استانداردهای فیفا قرار دارند. اما همان‌طور که هارلند تأکید می‌کند، درک بازیکنان از توپ و تعامل زیستی و تکنیکی آن‌ها، نقش مهمی در تجربه بازی ایفا می‌کند.
دانشگاه لافبرو که از سال‌ها پیش با برندهایی مانند آدیداس، نایک و پوما همکاری دارد، آزمایش‌هایی از جمله «اندازه‌گیری میزان گردی»، «ضربه‌پذیری»، «بازگشت از ارتفاع»، «تست مقاومت» و «پایداری در طول زمان» را بر روی توپ‌ها اجرا می‌کند.
به گفته دکتر ایوان ویلیامز، پژوهشگر ارشد این پروژه، پیشرفت طراحی پنل‌های توپ و نوع دوخت یا جوشکاری حرارتی در نسل‌های مختلف توپ، نقش مهمی در تغییر رفتار آن‌ها در میدان داشته است. برای مثال، توپ جام جهانی ۲۰۰۴ (Roteiro) اولین توپ با اتصال حرارتی بود که با مشارکت مستقیم همین مرکز ساخته شد.
آزمایش‌های پیشرفته لافبورو ثابت کرد توپ‌های جام حذفی و اتحادیه، از نظر استانداردهای جهانی مشکلی ندارند، اما تفاوت ظریفِ طراحی آن‌ها بر احساس و دقت بازیکنان اثر می‌گذارد. بنابراین، بخشی از نگرانی‌های گواردیولا و آرتتا از منظر علمی قابل توجیه است و احتمالاً با ورود توپ‌های جدید در فصل آتی، سازوکار تطبیق تیم‌ها بیش از پیش اهمیت خواهد یافت.