ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «پیشانی‌های پینه‌بسته» تازه‌ترین کتاب کامران پارسی‌نژاد است که از سوی به نشر روانه بازار کتاب شده است. کتاب، روایتی است از دوران حیات امیرالمؤمنین، امام علی(ع). کتاب از جنگ جمل آغاز شده و در ادامه به ماجراهای جنگ صفین و در نهایت به جنگ نهروان می‌رسد. 

پارسی‌نژاد که تاکنون آثار مختلفی در حوزه ادبیات داستانی نوشته و در این حوزه از صاحب نظران است، در کتاب جدید خود تلاش کرده تصویری روشن از تاریخ صدر اسلام و زندگی امام علی(ع) ارائه دهد. کتاب تلاش دارد با محوریت ایشان، به شخصیت‌هایی بپردازد که در کنار امام(ع) رشد کردند و یا از دایره حمایت ایشان خارج شده و به شخصیت دیگری تبدیل شدند؛ تا جایی که مقابل امام(ع) ایستادند. شیوه پرداختن به دگرگونی و سیر تحول این شخصیت‌ها، از جمله نکات قوت کتاب است که با نثر خوب و خواندنی پارسی‌نژاد همراه شده است. 

داستان کتاب از زمانی آغاز می‌شود که عایشه در بستر مرگ است. او به یاد گذشته می‌افتد و ماجرای جنگ جمل را به یاد می‌آورد. رسول خدا(ص) عایشه را از رفتن به جنگ جمل، نهی کرده بود. خوارج در جنگ جمل که هنوز به صورت یک تشکل متحد در نیامده بود، خواستار تصاحب زنان و اموال کشته‌شدگان شدند، از آنجایی که کشته‌شده‌ها مسلمان بودند، امام(ع) با آنها مخالفت کرد و این اتفاق عاملی شد تا این گروه یاغی بنای نافرمانی و هرج و مرج را برپا کنند. 

در معرفی این اثر آمده است: این رمان حسب حال شورش و رویارویی گروهی از یاران امام علی (ع) است که به خوارج  معروف شده‌اند. ظهور نامحسوس این گروه یاغی از جنگ جمل آغاز شد اما در جنگ صفین به‌صورت آشکارا و علنی علیه امام علی (ع) سرکشی و طغیان کردند. این گروه باعث شدند تا امام نتواند معاویه را شکست دهد و تن به حکمیت بدهد.

روایتی از دوران حیات امام علی(ع)

داستان پارسی‌نژاد در این کتاب دارای  پنج فصل است که نویسنده در هر فصل به فرد حقیقی خاصی اشاره کرده که به عنوان شخصیت اصلی نقش ‌آفرینی می‌کند. عناوین فصل‌ها عبارتند از: ام‌سلمه، محمد بن ابی بکر، اشعث بن قیس، مالک اشتر نخعی، حرقوص بن زهیر، ابوقتاده انصاری و امام علی(ع).  قالب اثر داستان است و روند شکل‌گیری حوادث به گونه‌ای است که  خروج و دسیسه‌های این گروه طغیانگر در سه جنگ جمل، صفین و نهروان  به تصویر درآمده است. «پیشانی‌های پینه‌بسته» یکی از القابی است که امام علی (ع) به این گروه داده‌اند.

پرداختن به دوران حیات امام علی(ع) به واسطه علاقه و ارادت خاص نویسندگان به ایشان و همچنین وقایع مهم و تأثیرگذاری که در دوران زندگانی ایشان در تاریخ اسلام رخ داد، سبب شده تا آثار متعددی درباره ایشان منتشر شود. به همین دلیل، پرداختن به دوران حیات ایشان شاید یکی از سخت‌ترین کارها برای نویسنده‌ای باشد که قصد دارد کتابی متفاوت ارائه دهد. به نظر می‌رسد پارسی‌نژاد در «پیشانی‌های پینه‌بسته» توانسته از این چالش به بهترین شکل عبور کند. 

در بخش‌هایی از این کتاب می‌خوانیم: 

از خمیه‌گاه بیرون زد. آفتاب از رمق افتاده بود. گردباد بزرگ چون تنوره دیو در دل دشت‌های بی‌کران دومه الجندل در خود می‌پیچد و پیش می‌آمد. مالک دستانش را مقابل چشمانش گرفته بود. از هر سود صدای فریادی می‌آمد. خیمه‌ها در بازی طوفان و خاک اسیر شده بود و می‌رفتند تا از جا کنده شوند.

به آسمان گرد و خاک گرفته بالای سرش نگاه کرد. عقابی اسیر بازی تند باد شده بود. خود را همچون آن عقاب می‌دید که بالای سرش سعی در حفظ تعادل داشت و با همه توانش بال می‌زد. عقاب چرخی ناخواسته در آسمان خورد و بر زمین فرو افتاد. خود را آن عقابی می‌دید که حالا توان پرواز کردن را از دست داده بود. مکر شیطان در شکل و شمایل باد می رفت تا همه چیز را ویران کند. توان ماندن نداشت. داخل خیمه‌گاه شد.

پیشگویی امام علی(ع) از عاقبت خوارج

در منابع اسلامی، ویژگی‌های مختلف و گاه متضادی برای خوارج ذکر شده است؛ از جمله اینکه اهل حفظ و قرائت قرآن بدون تدبر در آن بوده‌اند، جهل و تنگ‌نظری، غرور و ستیزه‌جویی و همچنین تعصب در باورها. آنها اولین گروه معارض و اولین فرقه دینی در تاریخ اسلام دانسته شده‌اند. پژوهشگران، خوارج را نه یک گروه، که یک جریان فکری می‌دانند. پیشگویی امام علی(ع) از سرنوشت این جریان نیز خواندنی و قابل تأمل است. آیت‌الله مکارم شیرازی در این‌باره می‌نویسند: 

نخست در پاسخ یاران خود که بعد از جنگ نهروان خدمتش عرض کردند «اى امیرمؤمنان! تمام خوارج نابود شدند» فرمود: «نه; به خدا سوگند (این گونه که شما مى پندارید نیست) آنها نطفه هایى در پشت پدران و رحم مادران خواهند بود»! «کَلاَّ وَاللهِ، إِنَّهُمْ نُطَفٌ فِی أَصْلاَبِ الرِّجَالِ، وَ قَرَارَاتِ النِّسَاءِ.

به فرض که مردان آنها در این جنگ کشته شده باشند، ولى نطفه هاى دیگرى در آینده پرورش مى یابد و از مادر متولّد مى شود که راه خوارج را مى پوید و به جرگه آنها مى پیوندد. و همان گونه که امام پیشگویى فرموده بود در سالهاى بعد، بلکه قرنهاى بعد نیز گروهى پا به عرصه وجود گذاشتند که همان راه نکبت بار خوارج را ادامه دادند.

اضافه بر این، همان‌گونه که در گذشته نیز اشاره شد، 9 نفر در نهروان نجات یافتند و فرار کردند و در بلاد مختلف پراکنده شدند و پایه‌هاى این مکتب فاسد و مفسد را بنا نهادند. از طرفى مى‌دانیم آنها که در نهروان حاضر شدند، تمام خوارج نبودند گروه دیگرى نیز وجود داشتند که در میدان جنگ حاضر نبودند و همان راه را ادامه دادند. سپس در ادامه این سخن به پیشگویى دیگرى پرداخته، مى‌فرماید: «هر زمان شاخى از آنها سر بر آورد قطع مى‌شود: کُلَّما نَجَمَ مِنْهُمْ قَرْنٌ قُطِعَ». این سخن از یک سو اشاره به شرارت و شیطنت و درنده خویى خوارج مى کند که همچون یک حیوان شاخدار درصدد ایذاء و آزار دیگران بودند و از سوى دیگر اشاره به شکست هاى پى درپى و ناکامى‌هاى مکرّر آنها در طول تاریخ حیات کثیفشان دارد و همان‌گونه که در ادامه این سخن در بحث نکته ها خواهد آمد، این امر بوضوح در تاریخ منعکس است.

و در پایان این سخن پیشگویى سومى مى‌فرماید و آن این که «در آخر کار آنان دزدان و راهزنان خواهند شد(و از شکل یک گروه به اصطلاح مذهبى و یا سیاسى به صورت یک مشت دزد غارتگر درمى‌آیند): حَتّى یَکُونَ آخِرُهُمْ لُصُوصاً سَلاّبِینَ». همان‌گونه که در ادامه سخن در بحث نکته‌ها خواهد آمد صدق این پیشگویى نیز از نظر تاریخى روشن مى‌شود چرا که ارباب تواریخ افراد متعدّد و سرشناسى از خوارج را نام برده‌اند که به صورت دزدانى خطرناک درآمده اند و به راهزنى مشغول شده‌اند.

به‌نشر کتاب «پیشانی‌های پینه‌بسته» را در 288 صفحه و به قیمت 280 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده است. 

انتهای پیام/