به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،امروزه داشتن حیوان خانگی به بخش مهمی از سبک زندگی بسیاری از خانواده‌ها تبدیل شده است؛ گربه‌ها، سگ‌ها و پرندگان نه تنها نقشی عاطفی در خانواده‌ها ایفا می‌کنند، بلکه در حوزه سلامت روان نیز جایگاهی قابل توجه یافته‌اند. با این حال، تصمیم برای نگهداری از حیوان خانگی نباید بدون آگاهی و بررسی دقیق گرفته شود، چرا که این انتخاب می‌تواند تبعات پزشکی، روانی و اجتماعی قابل توجهی به دنبال داشته باشد.
دکتر مریم خوشخوی، فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی، با اشاره به جنبه‌های پزشکی این موضوع گفت: «حیوانات خانگی، به‌ویژه گربه‌ها، منبع شایع آلرژی هستند. شوره بدن، بزاق و موی گربه‌ها می‌توانند برای افراد دارای سابقه آلرژی یا آتوپی، محرک‌های قوی محسوب شوند و حتی پس از خروج حیوان از خانه نیز اثرات آن در محیط باقی می‌ماند.»
وی با تأکید بر اینکه سگ‌ها کمتر از گربه‌ها باعث واکنش‌های آلرژیک می‌شوند، افزود: علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، خارش، قرمزی چشم و حتی آسم می‌توانند در اثر تماس با حیوانات خانگی بروز کنند. در این شرایط، دوری از عامل محرک بهترین راهکار درمانی است، اما در موارد خاص می‌توان از واکسن‌های آلرژی یا ایمونوتراپی نیز استفاده کرد.
پرندگان نیز در این میان بی‌تأثیر نیستند. خوشخوی هشدار داد: «فضولات و پرهای پرندگان می‌توانند در افراد حساس واکنش‌های شدید ریوی ایجاد کنند که گاه به سندرم‌های مزمن تنفسی می‌انجامد. به همین دلیل قبل از تصمیم به نگهداری هر نوع حیوانی، تست آلرژی توصیه می‌شود.»
در کنار این چالش‌های جسمی، اثرات روانی نگهداری از حیوانات خانگی نیز قابل تأمل است. دکتر حسین روزبهانی، روانشناس بالینی، در این‌باره گفت: «حیوانات خانگی می‌توانند در کوتاه‌مدت موجب کاهش اضطراب و افسردگی شده و در کودکان حس مسئولیت‌پذیری را تقویت کنند. این روش که تحت عنوان "پت‌درمانی" شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر مورد استقبال روانشناسان قرار گرفته است.»
با این حال، وی به تأثیرات بلندمدت این ارتباط نیز اشاره کرد و گفت: «از دست دادن حیوان خانگی، به‌ویژه برای کودکان، می‌تواند شوک عاطفی بزرگی ایجاد کند که گاه با اثرات فقدان یکی از اعضای خانواده قابل مقایسه است. در بزرگسالان نیز این وابستگی گاه جایگزین ارتباطات انسانی شده و مانعی برای ازدواج یا فرزندآوری می‌شود.»
روزبهانی هشدار داد که وابستگی بیش‌ازحد به حیوانات خانگی ممکن است کودکان را از تعامل با هم‌سن‌وسالان خود دور کند و رشد اجتماعی و کلامی آن‌ها را کند نماید. همچنین تجربه فقدان حیوانی که عضوی از خانواده تلقی می‌شود، می‌تواند آنان را دچار ترس از جدایی، سوگ طولانی‌مدت و کاهش انگیزه‌های اجتماعی کند.
به گفته این روانشناس، قبل از آوردن یک حیوان به خانه، لازم است تمام ابعاد مراقبتی، روحی و روانی آن بررسی شود. اطلاع‌رسانی شفاف به فرزندان درباره نیازهای حیوان، تقسیم مسئولیت‌ها و آمادگی برای مواجهه با پایان زندگی حیوان خانگی از جمله نکات مهمی است که خانواده‌ها باید در نظر داشته باشند.
با توجه به رواج روزافزون نگهداری حیوانات خانگی در جامعه، ضروری است که خانواده‌ها با نگاه آگاهانه و جامع به مزایا و معایب این تصمیم بنگرند. هرچند حیوانات می‌توانند به سلامت روان، حس مسئولیت‌پذیری و شادی روزمره کمک کنند، اما بی‌توجهی به تبعات جسمی و روانی آن‌ها می‌تواند موجب بروز مشکلاتی عمیق در سلامت فرد و خانواده شود.