به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،طبق گزارش‌ها، سرطان با بروز سالانه ۱۳۷ هزار مورد جدید، سومین عامل مرگ و میر ایرانیان است. به گفته دکتر مریم بهشتیان، رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت، آگاهی بیشتر مردم از علائم سرطان و دسترسی به خدمات غربالگری، می‌تواند به شناسایی زودهنگام بیماری کمک کند و گاهی ممکن است به اشتباه به کاهش سن ابتلا به سرطان تعبیر شود.
سرطان، به عنوان یکی از بیماری‌های غیرواگیر در قرن ۲۱، چالش بزرگی برای نظام سلامت جهانی و ایران به شمار می‌رود. پیشرفت‌های پزشکی و روش‌های تشخیصی جدید در بسیاری از کشورها توانسته این بیماری را کنترل و درمان کند، اما هنوز هم یکی از مهم‌ترین عوامل مرگ و کاهش کیفیت زندگی است.
در ایران، سرطان پس از بیماری‌های قلبی-عروقی و سکته مغزی، سومین عامل مرگ و میر است. وزارت بهداشت ایران گزارش داده که با بروز سالانه ۱۷۳ مورد ابتلا به سرطان در هر ۱۰۰ هزار نفر، ایران در گروه کشورهای با خطر متوسط قرار دارد. در عین حال، با مرگ سالانه ۸۷ هزار نفر از ابتلا به سرطان، کشور در وضعیت خطرناک قرار دارد.
دکتر بهشتیان بیان کرد که سرطان پستان و معده در زنان و سرطان‌های معده، ریه و برونش در مردان به عنوان ۱۰ علت اول مرگ شناخته شده‌اند. این بیماری همچنین مهم‌ترین عامل مرگ زودرس (زیر ۷۰ سال) در کشور است. اگرچه سرطان قابل پیشگیری و درمان است، تشخیص به موقع و داشتن سیستم مناسب غربالگری می‌تواند روند درمان را بهبود بخشد.
آمارها و روند سرطان در ایران
در سال ۲۰۲۲، ایران با جمعیت ۸۶ میلیون نفر، حدود ۱۳۷ هزار و ۲۰۰ مورد جدید ابتلا به سرطان داشت. سرطان پستان، پروستات، کولورکتال، پوست (غیر ملانوما) و معده از شایع‌ترین سرطان‌ها در ایران هستند. همچنین، در بین مردان، سرطان پروستات و در بین زنان، سرطان پستان بیشترین شیوع را دارند. در کودکان زیر پنج سال، سرطان‌های لوسمی و مغزی بیشترین فراوانی را دارند.
عوامل خطر و پیشگیری
یکی از دلایل افزایش ابتلا به سرطان در ایران، سبک زندگی افراد است. مصرف دخانیات، عدم تحرک کافی، تغذیه نامناسب و افزایش مشکلات اقتصادی و اجتماعی از عوامل موثر در بروز این بیماری هستند. دکتر داریوش فرهود، پدر علم ژنتیک ایران، همچنین اشاره کرد که وضعیت روانی افراد، نظیر استرس و مشکلات اجتماعی نیز می‌تواند در بروز سرطان نقش داشته باشد.
وزارت بهداشت در راستای پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان سرطان‌ها، برنامه‌های غربالگری مختلفی را در حال اجرا دارد. این برنامه‌ها شامل غربالگری سرطان‌های شایع مانند پستان، روده بزرگ و دهانه رحم هستند. دکتر بهشتیان همچنین از مردم خواست که از خدمات غربالگری رایگان سرطان در مراکز جامع سلامت و خانه‌های بهداشت سراسر کشور استفاده کنند، چرا که تشخیص به موقع می‌تواند تأثیر زیادی در درمان و بهبود کیفیت زندگی بیماران داشته باشد.
بار مالی و اجتماعی سرطان
سرطان نه تنها منجر به مرگ و میر بالا می‌شود، بلکه هزینه‌های درمانی سنگینی نیز به دنبال دارد. دکتر بهشتیان تاکید کرد که یکی از اولویت‌های وزارت بهداشت، کاهش هزینه‌های کمرشکن درمان برای مردم و بهبود پوشش بیمه‌ای است. این موضوع نیازمند انجام مطالعات و بررسی‌های دقیق اقتصادی برای تصمیم‌گیری‌های موثر در پیشگیری و درمان سرطان است.
در نهایت، توجه به غربالگری، پیشگیری و سبک زندگی سالم می‌تواند نقش مهمی در کاهش بروز سرطان و بهبود وضعیت سلامت عمومی داشته باشد.