ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
خبرگزاری مهر، گروه استانها - صمیم ارزانی: در سالهای اخیر، ایران بهعنوان یکی از کشورهای پیشرو در منطقه در زمینه کنترل و مدیریت بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن شناخته شده بود؛ برنامههای واکسیناسیون سراسری و منسجم، بهویژه برای بیماری سرخک، دستاوردهای چشمگیری داشتند، تا جایی که این بیماری در بسیاری از نقاط کشور به مرحله حذف نزدیک شده بود.
بااینحال، گزارشهای اخیر از افزایش موارد ابتلاء به سرخک در برخی استانهای جنوبی و مرزی ایران، زنگ هشداری را برای نظام سلامت کشور به صدا درآورده است؛ کارشناسان بهداشتی، این موج جدید را پیامد مستقیم افزایش تردد اتباع غیرمجاز و مهاجرانی میدانند که از مرزهای شرقی وارد ایران میشوند و اغلب واکسینه نشدهاند و ناقل سل و تب دنگی و مالاریا هستند.
سرخک چه کسانی را بیشتر تهدید میکند
سرخک، یکی از مسریترین بیماریهای ویروسی شناختهشده، بهراحتی از طریق تماس مستقیم و حتی ذرات معلق در هوا منتقل میشود. این بیماری بهویژه برای کودکان زیر پنج سال، افراد مبتلا به سوءتغذیه و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، میتواند عوارض شدیدی مانند ذاتالریه، التهاب مغز و حتی مرگ را به همراه بیاورد.
باوجوداین، واکسیناسیون بهموقع و کامل با MMR واکسن میتواند مصونیتی بیش از ۹۷ درصد ایجاد کند؛ ایران نیز سالهاست با پوشش بالای واکسیناسیون در برنامه ملی خود، گامهای بلندی برای مهار این بیماری برداشته بود، اما اکنون مواجهه با گروههای واکسینهنشده خارج از چرخه برنامهریزیشده، این دستاوردها را با مخاطره روبهرو کرده است.
بررسیها نشان میدهد جابهجایی گسترده مهاجران افغانستانی غیر قانونی در ماههای اخیر باعث شده ویروس سرخک در برخی استانها جریان پیدا کند؛ تجربه ایران در مهار موفقیتآمیز سرخک در گذشته نشان میدهد که واکسیناسیون، کلید طلایی غلبه بر این بیماری است.
امروز نیز اگرچه هجوم اتباع واکسینهنشده، آزمونی دشوار برای سیستم سلامت ایجاد کرده، اما پاسخ بهموقع و همهجانبه میتواند مانع از تبدیل این موج به یک بحران گسترده شود. این موضوع نهتنها نیازمند تلاش مضاعف مراکز بهداشتی، بلکه همراهی رسانهها و خود مردم است تا بار دیگر ایران بتواند گردونه شیوع سرخک را متوقف کند.
هشدار دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در پی افزایش موارد مشکوک و قطعی سرخک در استان
یحیی میرزاده، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از ابتدای سال گذشته تا کنون، ۳۷۲ نفر با علائم مشکوک به سرخک به مراکز بهداشتی، درمانی و بیمارستانهای استان مراجعه کردهاند.
وی افزود: پس از بررسیهای لازم، ابتلای ۸۲ مورد به طور قطعی به سرخک تأیید شد.
به گفته میرزاده، در راستای کنترل این بیماری، تیمهای بهداشتی ۱۶۰۰ خانوار را مورد بررسی قرار دادهاند و بیش از ۳ هزار و ۵۳۰ دوز واکسن سرخک به افراد در تماس با بیماران تزریق شده است.
فوت یک کودک بر اثر سرخک در هرمزگان
وی عنوان کرد: متأسفانه، در این میان یک مورد فوت نیز گزارش شده است و یک کودک زیر سه ماه در شهرستان جاسک به دلیل ابتلاء به بیماریهای تنفسی و گوارشی و همچنین سرخک، جان خود را از دست داد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به برنامه واکسیناسیون سرخک در استان که در سنین ۶ ماهگی، یک سالگی و ۱۸ ماهگی انجام میشود، تاکید کرد: متأسفانه، بسیاری از بیماران مبتلا به سرخک زیر سن واکسیناسیون (زیر ۶ ماه) بوده و هنوز واکسن دریافت نکرده بودند.
اکثر موارد ابتلاء به سرخک فاقد سابقه واکسن هستند
پژمان شاهرخی رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نیز در این باره گفت: در مجموع از سال گذشته تاکنون ۸۲ مورد ابتلاء به سرخک در هرمزگان شناساییشده که اکثراً بدون سابقه واکسن بودند. تنها مورد فوتشده، نوزاد سهماههای از روستاهای جاسک بود که به دلیل بیماری زمینهای، جان خود را از دست داد؛ درحالیکه دو خواهر و برادر دیگر او بهبود یافتند.
وی بابیان اینکه سرخک یکی از بیماریهای بسیار مسری است، گفت: هر مورد مشکوک باید فوراً ردیابی و واکنش سریع انجام شود، به همین منظور، در پی شناسایی یک مورد مشکوک، تیمهای ما به ۵۰ خانه اطراف مراجعه کردند و با پرسش مستقیم و غیر مستقیم از ساکنان، ارتباط احتمالی با فرد مبتلا را بررسی کردند.
به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان، مجموعاً ۱۶ هزار خانوار در مناطق مختلف استان مورد بررسی قرار گرفت و در این مدت بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ دوز واکسن تزریق شد.
وی تأکید کرد: اقدامات ما از همان ابتدای گزارش موارد مشکوک آغاز شد و در خصوص مرگ این کودک به ما گفتهشده بود این موضوع باید توسط کمیته کشوری اعلام شود.
شاهرخی به نقش اتباع بیگانه و چالش واکسیناسیون اشاره کرد و یکی از چالشهای مهم در کنترل سرخک، رفتوآمد اتباع بیگانه به استان عنوان شد.
برخی اتباع اعتقادی به واکسیناسیون ندارند
وی گفت: برخی اتباع خارجی اعتقادی به واکسیناسیون ندارند و این موضوع باعث بروز موارد جدید در استان میشود و بازار قشم یکی از مناطقی بود که دستور واکسیناسیون سراسری در آن صادرشده است.
شاهرخی همچنین با اشاره به شرایط نگرانکننده در استان سیستان و بلوچستان گفت: وضعیت آنجا وخیمتر است و این امر، تهدیدی برای استانهای همجوار ازجمله هرمزگان محسوب میشود.
وی تصریح کرد: از نظر جهانی نیز سرخک هنوز ریشهکن نشده و حتی یک مورد هم میتواند طغیان تلقی شود.