رفتار غیر منتظره بازار خودرو در مقابل تغییر قیمت‌ها
اقتصاد ایران: اگرچه کمتر از یک هفته به‌شروع سال جدید باقی مانده، اما خرید و فروش خودروهای صفر و کارکرده در بازار همچنان در رکود به‌سر می‌برد و حتی نوید بهار پیش رو هم سبب بیدار شدن بازار خودرو از خواب عمیق زمستانی نشده است.
ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان
بازار خودرو ایران طی سال جاری با وجود رشد نرخ ارز با نوسانات حداقلی قیمت مواجه شد و حتی در ماه‌های اخیر و با وجود جهش نرخ ارز، کمترین اثرپذیری را از دلار گرفته و عملا راه این دو، تا حد زیادی از هم جدا شده است.
پیش از این منحنی قیمت در بازار خودرو به‌شدت تابع بازار ارز بود و با کوچک‌ترین نوسان ارزی، بالا و پایین می‌شد؛ به‌طوری که در اواخر فروردین امسال، قیمت دلار صعودی چشمگیر را تجربه کرد و به نزدیک ۶۵ هزار تومان رسید و منحنی قیمت در بازار خودرو نیز که در آن مقطع تحت‌تاثیر ارز بود، روند افزایشی به‌خود گرفت؛ اما در ماه‌های اخیر بازار خودرو مسیرش را از نوسان نرخ ارز جدا کرده است.با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد با نزدیک شدن به‌روزهای پایانی سال، قیمت‌ها در بازار دستخوش تغییراتی شده است که به‌گفته کارشناسان بیشتر ناشی از افزایش قیمت خودرو در کارخانه، تورم انتظاری و البته بازار شب عید است.
درعین حال کارشناسان، کاهش معاملات و بی‌تفاوتی بازار خودرو در این روزها را ناشی از عوامل مختلفی از جمله کاهش توان مالی خریداران و همچنین حرکت سرمایه‌ها به‌سمت دیگر بازارهای سرمایه‌ای از جمله بازار ارز و طلا می‌دانند و معتقدند مهم‌ترین دلیل کاهش وابستگی خودرو به‌نرخ ارز، باز شدن و سرعت گرفتن واردات خودرو در سال جاری است.
اما در این ارتباط سعید موتمنی، کارشناس بازار خودرو معتقد است نوسان نرخ ارز قدرت تصمیم‌گیری و خطر پذیری را از مردم گرفته و به‌دلیل آثار روانی آن بر بازار، نوعی سردرگمی را ایجاد کرده است.
وی در گفت‌وگویی تاکید کرد: «البته با وجود فرا رسیدن روزهای پایانی سال، کماکان بسیاری از بازارها دچار رکود است و این ناشی از افت قدرت خرید مردم است.» وی با بیان این‌که در یک سال گذشته در بازار خودرو افزایش قیمت قابل توجهی رخ نداده است، افزود: «هرچند در اواخر آبان‌ماه افزایش ۳۰ درصدی قیمت کارخانه‌ای خودروسازان را داشتیم، اما بازار خودرو با توجه به‌جهش نرخ دلار، نسبت به بقیه بازارها کمترین رشد را داشته است؛ به‌عنوان مثال سال گذشته همین موقع قیمت کوئیک اتومات حدود ۴۹۰ میلیون‌تومان بود؛ اما امسال قیمت آن به ۵۳۰ میلیون‌تومان رسید. همچنین سایپا کوییک دنده درحالی پارسال ۳۹۵ میلیون‌تومان قیمت داشت که امروز بهای آن به ۴۹۰ میلیون‌تومان رسیده است.»
به‌گفته رئیس سابق اتحادیه فروشندگان و نمایشگاه‌داران خودرو تهران، بررسی قیمت‌ها در بازار خودرو از پارسال تاکنون نشان می‌دهد با وجود افزایش قیمت ارز، قیمت خودروهای داخلی بین ۲۰ تا ۲۳ درصد افزایش یافته است؛ درحالی که اگر قرار بود قیمت خودرو پابه‌پای بهای ارز که تقریبا دو برابر شده است پیش رود، امروز قیمت خودرو ۵۰ تا ۶۰ درصد بالاتر از قیمت‌های فعلی بود.
موتمنی همچنین در خصوص دلایل جدایی قیمت خودرو از دلار تاکید کرد: «خوشبختانه با تامین تقریبی نیاز بازار از طریق تحویل خودرو به‌متقاضیان از سامانه یکپارچه و واردات نسبی خودرو، بازار تا حدی کنترل شده و قیمت خودروها به‌اندازه افزایش قیمت ارز، افزایش نیافته است.»
وی درخصوص وضعیت معاملات در بازار خودروهای دست‌دوم گفت: «بازار خودروهای دست‌دوم هم بر خلاف انتظارات، با تقاضای چندانی همراه نیست و تقاضا در بازار دست‌دوم به کمترین سطح خود در سال‌های اخیر رسیده است.
درواقع کاهش قدرت خرید مردم، انتظار برای ثبات قیمت‌ها، خرید و فروش در بازار خودرو را برخلاف سال‌های گذشته و در آستانه سال نو با کاهش مواجه کرده است.»
در هر حال کارشناسان معتقدند در سال‌های اخیر، تورم و افزایش هزینه‌های زندگی، توان مالی خانوارها را به‌شدت تحلیل برده است. اگر در گذشته خرید خودرو برای بسیاری از خانواده‌ها یک نیاز ضروری یا حتی یک سرمایه‌گذاری محسوب می‌شد، امروز این کالای پرطرفدار به محصولی لوکس و دست‌نیافتنی تبدیل شده است.
ثبات قیمت خودروهای خارجی در بازار آزاد
خودروهای داخلی در آخرین روز هفته گذشته رشد بهای یک تا ۲۱ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که سورن پلاس فول (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۲۱ میلیون‌تومان افزایش ۹۰۳ میلیون‌تومان، شاهین (سانروف و ESP) (۱۴۰۳) با ۱۷ میلیون‌تومان افزایش ۹۲۳ میلیون‌تومان، دنا پلاس توربو ۶ دنده (۸۵ گانه) (۱۴۰۴) با ۱۲ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۷ میلیون‌تومان، تارا اتومات V۴ (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۱۷۵ میلیون‌تومان، رانا پلاس ارتقا (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۹ میلیون‌تومان افزایش ۷۳۰ میلیون‌تومان و دنا اتومات آپشنال (۱۴۰۴) با ۷ میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و ۲۳۱ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.
همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد رشد بهای ۵ تا ۴۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت اکستریم VX (۲۰۲۳) با ۴۰ میلیون‌تومان افزایش به ۴ میلیارد و ۵۸۰ میلیون‌تومان، اکستریم TXL (۱۴۰۳) با ۳۰ میلیون‌تومان افزایش به ۳ میلیارد و ۶۳۰ میلیون‌تومان، دیگنیتی پرستیژ (۱۴۰۳) با ۳۰ میلیون‌تومان افزایش به ۲ میلیارد و ۵۶۰ میلیون‌تومان، فونیکس تیگو ۷ پرو پریمیوم (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان افزایش به ۲ میلیارد و ۳۲۰ میلیون‌تومان و تیگارد X۳۵ (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان افزایش به یک‌میلیارد و ۴۳۰ میلیون‌تومان رسید.
از طرفی درمیان خودروهای وارداتی با رشد بهای ۵۰ میلیون‌تومانی یک مدل خودرو مواجه بودیم. جایی که هیوندای اکسنت (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ میلیارد و ۲۵۰ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شد.