ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ  بیست و هشتمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز دوشنبه 21 اسفند ماه 1403 ضبط شده و منتشر شد. در این اپیزود «علیرضا مجیدی» به بررسی زمینه‌های توافق مهم به‌دست آمده میان «احمد الشرع»، معروف به الجولانی با «مظلوم عبدی»، رهبر قسد می‌پردازد.

تشکیل ائتلاف نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) 

ائتلاف «نیروهای دموکراتیک سوریه»، که در زبان عربی با نام "قوات سوریا الدیموقراطیة" معروف و به صورت اختصاری "قسد" نامیده می‌شود، از مهم‌ترین گروه‌های مسلح و سیاسی حاضر در جنگ داخلی سوریه است. این ائتلاف به صورت رسمی در منابع انگلیسی غالباً تحت عناوین "SDF" یا "Syrian Democratic Forces" ذکر می‌شود که ترجمه همان نیروهای دموکراتیک سوریه است.

1. نقش حزب PYD به عنوان بزرگ‌ترین حزب کردی سوریه 

مهم‌ترین حزب کردی سوریه، حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) یا به‌اختصار «ب‌ی‌د» بود که از زمان تأسیس، دارای پیوند گفتمانی و معنوی با حزب کارگران کردستان ترکیه (PKK) بود. رهبران این حزب تأکید دارند که "ب ی د" وابستگی ارگانیک و رسمی به PKK ندارد، اما از نظر فکری و معنوی، پیوندهایی میان این دو وجود داشت و PKK را رهبر معنوی خود قلمداد می‌کردند. اما منابع مختلف سوری و ترکیه‌ای معتقدند که PYD اساساً شاخه سوری PKK محسوب می‌شود. از اوایل دهه 2000، PYD به عنوان بزرگ‌ترین حزب کردی در سوریه، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی گسترده‌ای داشت.

2. اعتراضات کردهای سوریه و فضای باز سیاسی (2004 و 2006) 

در سال‌های 2004 و 2006، کردهای سوریه اعتراضات گسترده‌ای علیه حکومت بشار اسد داشتند. حکومت بشار اسد که از گذشته با PKK روابط خوبی داشته، به حزب PYD اجازه داد در سه منطقه کردنشین فعالیت بیشتری داشته باشد. این مناطق عبارت بودند از:

   - منطقه عفرین در شمال غرب استان حلب؛

   - منطقه کوبانی (عین‌العرب) در شمال شرق استان حلب؛

   - منطقه شرق قامشلی تا مرزهای شمال استان حسکه؛

این مناطق به صورت غیررسمی برای فعالیت حزب PYD آزاد شدند و امور محلی توسط این حزب کنترل می‌شد.

3.  تشدید جنگ داخلی سوریه و واگذاری مناطق از سوی ارتش (2012)

در سال 2012، با اوج‌گیری جنگ داخلی سوریه، ارتش این کشور (تابع بشار اسد) مجبور شد نیروهای خود را از برخی مناطق خارج و آن‌ها را به پادگان‌ها منتقل کند. این اقدام به دلیل فشار درگیری‌ها و ضرورت انتخاب استراتژیک برای حفظ مناطق کلیدی صورت گرفت.

در همین راستا، در برخی استان‌ها، ارتش از شهرها و مناطق مسکونی خارج شد و صرفا در پادگان‌ها موقعیت خود را تحکیم کرد تا مانع سقوط کامل استان شود؛ مانند استان‌های ادلب و درعا. در برخی استان‌ها، ارتش از مناطق کوچک‌تر روستایی و پراکنده خارج شد و بر شهرهای اصلی تمرکز کرد و در برخی مناطق، چنانچه ارتش می‌دید می‌تواند اداره امنیت منطقه را به نیروهای محلی واگذار کرد، این کار را می‌کرد تا نیروهای خود را به نقاط حساس‌تر کشور انتقال دهد. این حالت، به صورت مشخص در مناطق تحت نفوذ «ب‌ی‌د» رخ داد.

در مناطق کردنشین، ارتش سوریه با این هدف که این مناطق بی‌طرف باقی بمانند و وارد جنگ داخلی نشوند، اداره امنیت آن را به حزب PYD واگذار کرد. 

به این ترتیب سه منطقه اصلی کردنشین شامل عفرین، کوبانی و شمال استان حسکه بودند. این مناطق تحت کنترل حزب PYD قرار گرفت و اداره امور محلی و نظامی این مناطق به این حزب واگذار شد.

4.  سیطره کامل بر حسکه و توسعه توان نظامی YPG

در ادامه جنگ داخلی سوریه، طی سال‌های 2012 و 2013 با تشدید درگیری‌ها در شرق سوریه، استان‌های رقه و دیرالزور (به استثناء نیمی از شهر دیرالزور) به دست گروه‌های معارضه سوری افتاد. در چنین شرایطی، ارتش سوریه در ابتدای سال 2013 کل استان حسکه را به حزب PYD واگذار کرد و تنها به حفظ سه پادگان نظامی در حومه حسکه و هم‌چنین حضور در شهر «قامشلی» اکتفا کرد. به این ترتیب، از نظر اداری هم این مناطق از دمشق مستقل شدند و به صورت خودگردان توسط ب‌ی‌د اداره می‌شدند.

در چنین بستری، شاخه نظامی حزب PYD با بهره‌گیری از فضای ایجاد شده توسعه زیادی پیدا کرد و به "وای‌.پی‌.جی"  (YPG) معروف شد. هم‌چنین گردان‌های زنانه این شاخه نظامی در آن زمان "وای‌.پی‌.جِی"  (YPJ) نام گرفتند.

این نیروها با سازماندهی گسترده به یک قدرت نظامی قابل توجه تبدیل شدند و به صورت عملی کنترل این مناطق کردنشین را در اختیار گرفتند.

انتهای پیام/