ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: استان تهران، پایتخت پرجمعیت ایران، با بحران جدی کم‌آبی مواجه است، بر اساس آخرین گزارش‌ها، بخش زیادی از سدهای تأمین‌کننده آب این استان در وضعیت هشدار قرار دارند و حجم ذخایر آب آن‌ها به شدت کاهش یافته است، این وضعیت نگران‌کننده، ناشی از خشکسالی مستمر و مدیریت ناکارآمد منابع آبی است که آینده آب شرب و کشاورزی تهران را تحت تأثیر قرار داده است.

بررسی داده‌های رسمی نشان می‌دهد که سدهای اصلی تأمین‌کننده آب تهران، از جمله سدهای امیرکبیر، لتیان و لار، با کاهش چشمگیر حجم ذخایر آب مواجه هستند، به عنوان مثال، سد امیرکبیر که یکی از مهم‌ترین منابع آب شرب تهران است، در حال حاضر تنها حدود ۳۰ درصد از ظرفیت خود را پر کرده است، این رقم در مقایسه با سال‌های گذشته کاهش قابل توجهی داشته و نشان‌دهنده وخامت وضعیت آبی منطقه است.

۶۲ درصد آب مورد نیاز تهران از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود

مدیرعامل آبفا استان تهران در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: در سال‌های اخیر، خشکسالی مستمر و کاهش منابع آب سطحی، وضعیت آب استان تهران را به شدت تحت تأثیر قرار داده است و در حال حاضر، ۲۳ درصد از آب کشور از منابع سطحی تأمین می‌شود، اما در استان تهران، این رقم به دلیل خشکسالی چهار ساله به شدت کاهش یافته است.

محسن اردکانیان گفت: پیش‌تر ۷۰ درصد آب شرب تهران از منابع سطحی و ۳۰ درصد از منابع زیرزمینی تأمین می‌شد، اما اکنون این نسبت به ۳۸ درصد از منابع سطحی و ۶۲ درصد از منابع زیرزمینی تغییر کرده است، این تغییر باعث افت سطح سفره‌های آب زیرزمینی شده است.

افزایش ۷۵ درصدی برداشت آب از منابع زیرزمینی تهران از سال ۹۹ تاکنون

کاهش ذخایر سدها، تأمین آب شرب را با چالش‌های جدی مواجه کرده است، در برخی مناطق استان تهران، نیز قطعی آب به صورت دوره‌ای و نیز کاهش قابل توجه فشار آب گزارش شده است، از سوی دیگر کاهش ذخایر سدها و افت سطح آب‌های زیرزمینی، چرخه خشکسالی را تشدید کرده و احتمال بروز بحران‌های زیست‌محیطی را افزایش داده است.

یک کارشناس در آب و فاضلاب استان تهران در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: طی دو سال گذشته، اقدامات متعددی برای مدیریت آب انجام شده است، در سال ۱۴۰۲، ذخیره سدها به ۴۰۲ میلیون متر مکعب رسید، در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۱، ۴۴۴ میلیون متر مکعب بود. همچنین، ۳۷۲ حلقه چاه بازسازی شده و ۱۳۶ حلقه چاه کشاورزی که کیفیت آب آن‌ها مناسب بود، به شبکه آب شرب شهری متصل شده‌اند، این چاه‌ها قبلاً برای آبیاری کشاورزی در مناطقی مانند رباط‌کریم استفاده می‌شدند.

وی گفت: در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، کل آب‌های سطحی ۵۷۰ میلیون متر مکعب و کل منابع زیرزمینی ۹۶۸ میلیون متر مکعب بوده است، با این حال، افت سطح سفره‌های آب زیرزمینی ادامه دارد، در سال ۱۳۹۹، متوسط برداشت از منابع زیرزمینی ۱۰ متر مکعب بر ثانیه بود، اما اکنون این رقم به ۱۷.۵ متر مکعب بر ثانیه افزایش یافته است.

برای جبران کمبود آب، چه برنامه‌هایی در دستور کار قرار دارد؟ سوالی است، که این کارشناس آب و فاضلاب در پاسخ به آن اظهار کرد: کاهش فشار آب در شبکه شهری یکی از راهکارها است.

‌

کاهش فشار شبکه آب شهری راهکار مناسبی برای عبور از تابستان

وی کاهش فشار آب در سطح تهران را مهم قلمداد کرد و گفت: اگر در یک چهارم استان به طور نوبه‌ای کاهش فشار ناچیز در شبکه اجرا شود، صرفه جویی قابل توجهی خواهیم داشت.

این کارشناس مدیریت آب در تهران را نیازمند همکاری همه‌جانبه دستگاه‌ها و مشارکت مردم دانست و گفت: اطلاع‌رسانی گسترده و فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف آب از جمله اقدامات ضروری است که باید با جدیت پیگیری شود.

وی کاهش فشار آب در شبکه شهری را اقدامی کوتاه‌مدت دانست و گفت: برای حل ریشه‌ای بحران، نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آبی است.

با افزایش جمعیت و کاهش منابع آب، مدیریت مصرف آب به یک چالش بزرگ تبدیل شده است، در حال حاضر، ۳۱ درصد از مشترکین تهران تا ۱۲ متر مکعب در ماه و ۶۳ درصد تا ۲۴ متر مکعب آب مصرف می‌کنند، تنها ۶ درصد از مشترکین بیش از دو برابر الگوی مصرف، آب استفاده می‌کنند.

وضعیت سدهای تهران نشان‌دهنده بحران جدی کم‌آبی است که نیازمند اقدامات فوری و هماهنگی بین‌دستگاهی است، بدون برنامه‌ریزی بلندمدت و مشارکت عمومی، تهران ممکن است در آینده‌ای نزدیک با چالش‌های بزرگ‌تری در تأمین آب مواجه شود.