ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار مهر، امروز شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ نشست خبری رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در محل این سازمان برگزار شد. علی تیموری، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به هفته منابع طبیعی از ۱۵ تا ۲۱. اسفند، گفت: ۵ هزار نفر از نیروهای سازمان در حفاظت از جنگل‌ها فعالیت دارند.

وی افزود: حدود ۱۳۴ میلیون هکتار از کشور عرصه‌های منابع طبیعی است. از این میزان ۱۷.۵ میلیون هکتار جنگل و بیشه زارها هستند.

وی با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد از عرصه‌های منابع طبیعی مربوط به مراتع است، عنوان کرد: ۸۴ میلیون هکتار از این عرصه‌ها جز مراتع کشور بوده که ۸.۵ درصد آنها از تراکم مناسب برخوردار هستند و بیش از ۶۵ درصد تراکم کم دارد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به عرصه‌های بیابانی کشور اظهار کرد: حدود ۳۱ میلیون هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی کشور بیابان بوده و ۱۵ میلیون هکتار از آن جز نقاط بحرانی محسوب می‌شود. این موضوع اولویت سازمان و جز برنامه‌های جدی ما است.

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ادامه به اقدامات این سازمان درباره پروژه‌های آبخیزداری، بیان کرد: در برخی از استان‌های کشور بیش از مساحت آن استان نیازمند آبخیزداری داریم؛ در این خصوص حدود ۱۲۵ میلیون هکتار از عرصه‌های کشور قابلیت آبخیزداری دارد. در این خصوص ۳۲ میلیون هکتار با روش مختلف آبخیزداری اقدام شده یا در دستور اجرا قرار دارد.

تیموری با بیان اینکه ۲۵ میلیون هکتار از این عرصه‌ها ۲۵ میلیون هکتار مرزی بوده و برای کشور اهمیت بسیار دارد. اگر مدیریت نشود افراد ساکن این مناطق مهاجرت کرده و توسعه اقتصادی و تثبیت کشاورزی دچار بحران می‌شود.

این مسئول دولتی با اشاره به اعتبارات، گفت: سال گذشته اعتبارات مناسب نبود و کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان (همت) برای آبخیزداری تخصیص داده شد که خوشبختانه امسال با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی و حساسیت سازمان این اعتبارات در ۳ هفته گذشته از ۳۵ همت اعتبارات عرصه منابع طبیعی ۲۵ همت مربوط به آبخیزداری است که رشد خوبی داشت.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به برنامه هفتم توسعه گفت: سالی ۴ میلیون هکتار در حوضه آبخیزداری تعیین شده و باید اجرایی شود.

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در حوزه آب و خاک ادامه داد: شرایط کشور در این دو حوزه مناسب نیست و سالانه بر اساس گزارش‌های پژوهشکده آب و خاک سالانه ۲ میلیارد تن فرسایش خاک داریم یعنی بیش از ۱۵ میلیون تن در هر هکتار که نیاز به برنامه جدی داریم.

وی با اشاره به مخاطرات تبخیر آب پشت سدها اظهار کرد: یکی از معضلات کشور رسوب پشت سدها و تبخیر آب است. نگاه وزارت نیرو در حوزه آب میزان ذخیره آب در سد توجه دارد اما به موضوع تبخیر این آب‌های ذخیره شده توجه جدی نمی‌شود.

معاون وزیر جهاد اظهار کرد: سالانه ۴۰۰ میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی کشور است که متأسفانه ۲۸۰ میلیارد متر مکعب آن تبخیر می‌شود.

وی ادامه داد: اگر ۲۰ درصد از این آب‌ها مدیریت شود بسیار می‌تواند در عرصه‌های کشور کارساز باشد.

تیموری با بیان اینکه تمام عناصر دخیل در این بخش باید یکپارچه دیده شوند، گفت: از ۱۴ میلیون هکتار مستعد آبخوان داری در کشور کمتر از ۴۰۰ هکتار پروژه در آن اجرا شده است.

عرصه‌های جنگلی و قاچاق چوب

معاون وزیر جهاد کشاورزی در ادامه سخنان خود به موضوع جنگل‌های کشور اشاره کرد و گفت: بحث جنگل در وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی از ۶۰ سال پیش و سال ۱۳۳۶ خورشیدی شکل گرفت که به دلیل مدیریت برداشت چوب بود.

وی ادامه داد: مدیریت عرصه‌های جنگلی با بهره‌برداری از چوب آنها آغاز شد زیرا سالانه چوب زیادی از جنگل‌های شمال برداشت می‌شد.

این مسئول دولتی افزود: مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۶ در برنامه ششم توسعه تلنگری در این خصوص زد و بهره‌برداری از چوب جنگل‌ها ممنوع شد. البته پیش از این هم روش‌های مدیریت جنگل‌های شمال در سازمان منابع طبیعی تغییر کرده بود.

وی اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور توصیه شد طرح صیانت از جنگل‌ها را در دستور کار خود قرار داده و مدیریت پایدار جنگل‌های شمال تدوین شود.

معاون وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرد: از ۱۰۳ حوضه آبخیزداری کشور برای کمتر از ۱۰ درصد برنامه تدوین شده اگر این موضوع به طور جدی پیگیری و عملیاتی شود می‌توانیم طرح صیانت از جنگل‌ها به ویژه مدیریت پایدار جنگل هیرکانی را به سرانجام برسانیم.

وی اضافه کرد: در برنامه هفتم توسعه فقط بحث جمع‌آوری چوب‌های ناشی از سیل مطرح است تا بنا بر مصوبه مجلس به دستور رئیس سازمان منابع طبیعی انجام شود.

تیموری با بیان اینکه هنوز امری انجام نشده است، ادامه داد: امیدواریم با بازدید میدانی. اقناع سازی جوامع محلی بتوانیم این قانون را اجرایی کنیم.

کاشت یک میلیارد درخت به کجا رسید

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ادامه نشست با اشاره به طرح کاشت یک میلیارد درخت در کشور ط ۴ سال اظهار کرد: توسعه نهال کاری در دستور کار سازمان است و قرار بود طی ۴ سال یک میلیارد درخت در کشور کاشته شود. این طرح از پایان سال ۱۴۰۱ کلید خورد و بر اساس سخنان رهبر معظم انقلاب اگر هر ایرانی سالی ۳ نهال بکارد می‌توان به این عدد رسید.

وی اضافه کرد: در حال حاضر ۴۴۰ شهرستان کشور درگیر موضوع کاشت نهال هستند و امسال قرار است تلاش شود تا در هفته منابع طبعی موضوع با روش دیگری جلو برود که هم رویکرد مردمی برای حفظ و صیانت این طرح تغییر کند و هم رویکرد تشکل‌های مردمی. به این ترتیب به دنبال شناخت بیشتر جامعه از منابع طبیعی هستیم.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه امسال نخستین بار نمایشگاه منابع طبیعی برگزار خواهد شد، گفت: این نمایشگاه ۱۴ اسفند یک روز پیش از درختکاری افتتاح می‌شود و برای طرح کاشت یک میلیارد درخت ۲۰۰ نهالستانی که در کشور غیرفعال بودند از سال ۱۴۰۲ فعالیت دوباره خود را آغاز کردند.

وی ادامه داد: سال گذشته ۲۴۰ میلیون اصله نهال تولید و کاشته شد که ۵۰ درصد نهال‌ها توسط بخش خصوصی تولید شده بودند. این عدد امسال به ۱۶۵ میلیون نهال رسید.

تیموری با اشاره به فضاهای سبز کشور اضافه کرد: تعیین شده سرانه فضای سبز برای هر ایرانی ۱۷۰۰ متر باشد که در جهان به طور میانگین برای هر فرد ۵۶۰۰ متر است. بنا بر طرح تعریف شده در کشور باید امسال به عدد ۲۵۰۰ متر می‌رسیدیم که این گونه نشد. اما با کاشت نهال و درخت می‌توانیم به سرانه افزایش فضای سبز کمک کنیم.

تیموری با بیان اینکه تا کنون ۶۵ میلیون درخت مثمر پرورش پیدا کرده که توسط معاونت باغبانی تحویل مردم می‌شود، اظهار کرد: اعتبارات مسئله مهمی است و امسال ۴ درصد اعتبارات پرداخت شده است.

وی به استفاده از فناوری‌ها در حفاظت از جنگل‌ها تاکید کرد و گفت: در کشورهایی مانند ترکیه این کار با فناوری‌های نوین انجام می‌شود.

تیموری اعتبار را مشکل اصلی در منابع طبیعی عنوان و اظهار کرد: در حال حاضر ۲۰ شهر و ۸ هزار روستا در معرض سیل قرار دارد و در این راستا اگر همه قوا جمع شوند نمی‌توانند به اندازه مردم در حفظ منابع طبیعی مؤثر باشند.

تیموری افزود: بدین منظور با دهیاری‌ها و شوراها جلساتی داریم که آنها را درباره حفاظت از منابع طبیعی و جلوگیری از آتش سوزی‌ها آموزش دهیم.

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه در ۹۵ مورد از آتش‌سوزی‌ها عوامل انسانی نقش دارد، گفت: باید در این زمینه همکاری مردمی را بیشتر داشته باشیم.

تیموری در پاسخ به اینکه چرا با وجود نقش آبخیزداری درباره مقابله با بحران آب، پروژه‌های آبخیزداری طی سال‌های گذشته پیش نرفته است، گفت: زمانی که نقشه آب کشور را وزارت نیرو طراحی می‌کند باید به خاک، فضای سبز و مدیریت منابع طبیعی هم توجه داشته باشد، طرح لایحه خاک هنوز کامل تصویب نشده ۹ ماده آن در حال مطالعه است، باید در این زمینه فرهنگ سازی شود و باید نگاه پایدار به منابع طبیعی داشته باشند.

وی اضافه کرد: در این خصوص ایران ۳۰۰ هزار نهال برای کشت در کانون‌های گرد و غبار به عراق داد و همکاری نزدیک با سایر کشورهای همسایه نیز در حال انجام است. همچنین با دانشگاه‌های چین هم در این زمینه همکاری می‌کنیم و تیر ماه سال آینده همایش جنگل‌های زاگرس را خواهیم داشت.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به اقدامات مقابله با تغییر اقلیم در تخریب منابع طبیعی هم عنوان کرد: با مهمترین مؤسسات از جمله هواشناسی، تحقیقات جنگل‌ها و منابع طبیعی قرار است تا ۶ ماه آینده سندی تشکیل شود تا مسائل اقلیمی به صورت بر خط تهیه و تأثر آن بر منابع طبیعی و جنگل ارزیابی می‌شود.

به گفته رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، پویش کاشت نهال در ۴۴۰ شهرستان انجام می‌شود و ۱۹ اسفند هم در سطح کشور به صورت ملی برگزار خواهد شد.