ﺑﻪ ﮔﺰارش ﺧﺒﺮﮔﺰاری اﻗﺘﺼﺎداﯾﺮان

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «من ربانی شیرازی هستم»؛ نوروایتی از زندگی شهید آیت‏‌الله عبدالرحیم ربانی‏‌شیرازی، به قلم فاطمه رحیمی از جمله آثاری است که با نگاه به یکی از شخصیت‌های سیاسی تاریخ انقلاب اسلامی منتشر شده است. 

عبدالرحیم ربانی شیرازی (11 فروردین 1302 شیراز -17 اسفند 1360)، روحانی و فقیه ایرانی، نمایندهٔ ولی‌فقیه در استان‌های کردستان، آذربایجان و فارس، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری و شورای نگهبان بود. وی در اسفند 1360 بر اثر یک تصادف عمدی در جاده اصفهان به قم کشته شد.

عبدالرحیم ربانی شیرازی در سال 1301 در شیراز و در خانواده‌ای مذهبی و سنتی چشم به جهان گشود. پدرش حاج محمدهادی معروف به بمانعلی و مادر او معصومه نام داشت. وی تحصیلات خود را در مکتب‌خانه آغاز کرد و پس از پایان بردن تحصیلات ابتدایی، در 12 سالگی به فراگیری علوم دینی در مدرسه آقا باباخان شیراز پرداخت. ربانی سطوح میانی فقه و اصول را نزد محمدعلی موحد، عبدالحسین حائری، سید نورالدین حسینی و بهاءالدین محلاتی گذراند و از درس فلسفه استادانی چون حسین کربالی، جواد مصلح و محمدعلی حکیم بهره جست؛ سپس در سال 1327 باهدف ادامه تحصیلات حوزوی به قم هجرت کرد و در درس خارج فقه و اصول سید حسین بروجردی، سید محمد محقق داماد، سید محمدرضا گلپایگانی و عبدالنبی اراکی و همچنین در درس فلسفه و تفسیر سید محمدحسین طباطبایی شرکت می‌کرد. 

سیدعلی زیدی، کارشناس حوزه کتاب، در یادداشتی به معرفی کتاب «من ربانی شیرازی هستم» پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:

بعضی آدم‌ها مبارزه در خونشان است. نه‌تنها خونشان بلکه انگار دستی در غیب مبارزه با زور را به ژنتیک این آدم‌ها پیوند زده. پدرش دستی بر آتش مبارزه با استعمار داشت و خودش نیز از کودکی در دامن آیت‌الله نورالدین شیرازی با همین خو رشد کرد. زمانی که عبدالکریم فصول نونهالی خودش را ورق می‌زد استاد سال‌های بعدتر، آیت‌الله نورالدین شیرازی تحت نظر حکومت قرار داشت و شبکه دوستان برای دور زدن این نظارت و ارتباط با استاد راهی بهتر از عبدالکریم نداشتند، عبدالکریم که در ایام نونهالی، بنا بر طفل بودنش می‌توانست به‌راحتی در اندرونی خانۀ استادش رفت‌وآمد کند.

روزها یکی پس از دیگری می‌گذشتند و عبدالکریم زیر نظر استادش، هم علم و معارف دین می‌آموخت و هم راه و رسم مبارزه. حالا او صرفاً یک کودک پیام‌رسان نبود و در ایام نوجوانی و جوانی به یکی از حلقه‌های اصلی یاران جناب نورالدین شیرازی بدل شده بود. حزب برادران را زیر نظر هدایت و با رهبری وی تأسیس نمود. برای نابودی شبکۀ بهائیت در منطقه چه عرق‌ها و چه خون‌ها ریخت و درنهایت نیز با هجرت به قم، وصال این استاد و شاگرد به فراق بدل گشت و ربانی حالا در قم دوران جدیدی از زندگی‌اش را تجربه می‌کرد که باقی‌اش طلب شما و همتتان در ورق زدن «من ربانی شیرازی هستم» باشد.

کتاب «من ربانی شیرازی هستم» ثمرۀ قلم فاطمه رحیمی و چاپ شده در چاپخانۀ سوره مهر است که بنا بر مدعای درج شده روی جلد قرار است که نو روایتی از زندگی مبارز شهید آیت‌الله عبدالرحیم ربانی شیرازی ارائه دهد. قلم نویسنده راحت و روان کلمات را به هم پیوند می‌زند. فصول بر اساس خط زمان مرتب، کنار هم چیده شدند ولی این‌گونه نیست که روایت‌ها دانه به دانه به یکدیگر از لحاظ روایی متصل باشند. مهم‌ترین ویژگی کتاب نوع تدوین و طراحی‌ای است که در ادبیات متن، توسط نویسنده به کار بسته‌شده.

طبعاً همان‌طور که از توضیحات تا به اینجا نیز برمی‌آید در این کتاب مخاطب با یک سوژۀ تاریخی طرف است. روحانی‌ای که دست بر قضا فصول مهمی از زندگی او از شباب تا کهن‌سالی با تاریخ معاصر کشور گره‌خورده و حالا در مقام واکاوی زندگی و سرگذشت او ما نباید توقع یک زندگی‌نامۀ شخصی متداول را داشته باشیم. نویسنده در این موضع این‌گونه ابتکار به خرج داده که به‌جای اینکه مخاطبش را در معرض سیصد و اندی صفحه سیاهۀ تاریخی سخت و خشک قرار بدهد، کمی زبان و فرم را  با کشاندن متن به‌سوی قلمروی روایت تلطیف کند که تا حدود قابل‌توجهی نیز موفق بوده.

اما با تمام این نکات و تلاش‌های نویسنده، باز آشنایی نسبی با کلیت تاریخ معاصر ایران از زمان پهلوی اول تا دهۀ  60 پیش‌نیازی است که در خواندن کتاب بسیار به خواننده یاری می‌دهد. از طرفی فصول زندگی سوژه در موارد متعددی با مقاطع مهم تاریخی تلاقی پیدا کرده و از جهتی نیز همین تلاقی پای اشخاص فراوان و وقایع گوناگونی را به متن باز نموده که در صورت فقدان این پیش‌نیاز مخاطب در گردابی از اسامی و وقایع تاریخی رها می‌شود که ثمره‌ای جز کسالت و گیجی خواننده را به همراه ندارد.

طبعاً با این کبری صغری‌ای که تا به اینجا چیده شده، این‌گونه می‌شود اندر احوالات «من ربانی شیرازی هستم» نتیجه گرفت که جای این کتاب حتماً در طبقات کتابخانۀ علاقه‌مندان به تاریخ بالأخص تاریخ انقلاب خالی است و علاقه‌مندان به تاریخ می‌توانند حظ وافری از ورق زدن این کتاب ببرند.

انتهای پیام/